فرارو- دونالد ترامپ مردی است که سادهصحبتکردن به زبان دیپلماسی را ترجیح میدهد. این رئیسجمهور آمریکا در طی ۴ سال ریاستجمهوریاش روابط مستحکم آمریکا با برخی همپیمانان سابق این کشور را واژگون کرده، دوستیهای جدید و غیرمنتظرهای را با برخی کشورها آغاز کرده و همواره درباره همه این موارد توئیت کرده است- آن هم خیلی زیاد.
به گزارش فرارو، بیبیسیورلد نگاهی انداخته به کشورهایی که نامشان به دفعات در توئیتهای ترامپ ضمیمه شده است و از بین آنها شاخصترین بیانیههای ترامپ درباره این کشورها را گردآوری کرده تا همانطور که به روز انتخابات (۳ نوامبر) نزدیک میشویم، نمایی کلی از روابط آمریکا با این کشورها را مرور کنیم.
بوتسوانا
«چرا ما داریم این همه آدم از کشورهای متفعن به اینجا میآوریم؟»
۱۱ژانویه ۲۰۱۸
ترامپ این جمله را بعد از آن گفت که قانونگذارانی از دو کشور برای دستیابی به یک توافق دوجانبه با او دیدار کردند. سناتور دموکرات، ریچارد دوربین، درباره اهدای مجوز اقامت موقتی به شهروندان کشورهایی که تحت تأثیر جنگ، همهگیریها و فواجع طبیعی قرار گرفته بودند، صحبت میکرد که آقای ترامپ پرسید: «چرا ما داریم این همه آدم را از کشورهای متعفن به اینجا میآوریم؟»
بعداً ترامپ طی توئیتی گفت که از زبان «سخت» استفاده کرده، اما آن واژه خاص را استفاده نکرده است. سناتور دوربین در پاسخ به این توئیت گفت آقای ترامپ از زبان «نژادپرستانه» استفاده کرده است. اتحادیه آفریقا مراتب «شگفتی، ناراحتی و خشم» خود را ابراز کرد و طالب معذرتخواهی آمریکا شد. بوتسوانا نیز سفیر آمریکا در این کشور را فراخواند و از این نماینده خواست «شفافسازی کند که آیا با وجودی که اتباع بوتسوانا در آمریکا زندگی میکنند، بوتسوانا یک کشور متعفن است.»
برطبق گزارش واشنگتنپست، ترامپ به قانونگذاران گفته بود که آمریکا باید به جای آن از کشورهایی مانند نروژ، که او یک روز قبل با نخستوزیرش دیدار کرده بود، یا کشورهای آسیایی مهاجر بپذیرد.
کانادا
«من کانادا را دوست دارم، اما آنها خیلی سال است که از کشور ما منفعت بردهاند.»
اول سپتامبر ۲۰۱۸
نخستوزیر کانادا، جاستین ترودو، یکی از نخستین رهبران جهان بود که برای ملاقات با دونالد ترامپ به کاخ سفید رفت و بعد از این دیدار ابراز رضایت کرد. او نه تنها با محکمدستدادنِ ترامپ کنار آمد بلکه از او ضمانت گرفت که کاخ سفید فقط به «اصلاح» روابطش با کانادا خواهد پرداخت. اما هنوز اندکی از آن ملاقات نگذشته بود که روابط دو رهبر تیره شد و این روابط تیره در ماه ژوئن ۲۰۱۸ در اجلاس گروه ۷ در کبک به سطح آمد.
وقتی ترودو در کنفرانس مطبوعاتی بعد از اجلاس گفت که اجازه نمیدهد آمریکا کانادا را به تنگا برده و تحت فشار قرار دهد؛ ترامپ در پاسخ از امضای اعلامیه مشترک گروه ۷ درباره تجارت خودداری کرد. دشمنی بین ترامپ و تروردو ناشی از تمایل ترامپ به جایگزین کردنِ قرارداد نفتا - توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی که در سال ۱۹۹۴ بین آمریکا، مکزیک و کانادا امضا شد - بود. او از تعرفهها استفاده کرد تا دو کشور را وادار کند دوباره مذاکرده کنند و به یک توافق جدید برسند که نهایتاً در اکتبر سال ۲۰۱۸ بر سر آن توافق شد.
بعد از این توافق ترامپ توئیت کرد: «مکزیک، کانادا و ایالاتمتحده شرکای عالی هستند و نیروی تجاریِ نیرومندی خواهند بود. اکنون به لطف USMCA ما با یکدیگر کار خواهیم کرد. روحیه بالاست!» نخستوزیر کانادا، ترودو در سال ۲۰۱۸ درباره سبک ترامپ گفت: «رئیسجمهور مفتخر است به اینکه در نظام جهانی اختلال ایجاد میکند و پیشبینیناپذیر است. این باعث میشود که من همواره منتظر نامنتظرهها باشم و در وضعیت هشدار قرار داشته باشم.»
چین
«در سراسر جهان ویروس کرونا، یک «هدیه» خیلی بد از طرف چین، رژه میرود. خوب نیست!»
۲۸ مه، ۲۰۲۰
دونالد ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود در سال ۲۰۱۶ آنقدر به چین اشاره کرد که گفتههایش تبدیل به میمهای اینترنتی شد. او بارها این کشور کمونیست را یک «خرابکننده پول رایج» خواند و حتی گفت که آنها «در حال تجاوز» به آمریکا هستند.
او بعد از ورود به کاخ سفید شرورسازی از پکن را با قطع روابط عادی دیپلماتیک با این کشور و پذیرش تلفن رئیسجمهور تایوان، که استان جداشده از چین تلقی میشود، ادامه داد. اما وقتی چین مراتب اعتراض خود را اعلام کرد، ترامپ با رئیسجمهور شیجینپینگ تلفنی صحبت کرد و توافق کرد که به اصطلاح سیاست «یک چین واحد» که میگوید فقط یک دولت چینی وجود دارد را دنبال خواهد کرد.
بعد از تنشهای اولیه، ترامپ مسیر خود را تغییر داد و در آوریل ۲۰۱۷ با همتای چینی خود را در اقامتگاهش در ساحل فلوریدا ملاقات کرد. او درباره روابطش با چین گفت که این رابطه «عالی» بوده و «پیشرفتهای چشمگیری» از طریق گفتگوها صورت گرفته است.
سپس شی در ماه نوامبر آن سال از ترامپ دعوت کرد که به پکن برود. ترامپ این ملاقات را «واقعاً به یادماندنی و نمایشی تأثیرگذار» توصیف کرد. در کنفرانس مشترک مطبوعاتی که بعد از آن برگزار شد، ترامپ به رئیسجمهور چینی گفت: «شما مرد بسیار خاصی هستید.»
دو کشور بیشتر سال ۲۰۱۸ را بر سر توافق تجاری با هم گفتگو میکردند و ترامپ از اینکه توافقهای قبلی «بسیار یکجانبه و به نفع چین» بوده است، شکایت میکرد. علیرغم تمام گفتوگوها، هیچ توافقی بین دو کشور صورت نگرفت و دو کشور وارد یک جنگ تجاری شدند که تا سال ۲۰۱۹ ادامه یافت.
«مرحله اول» توافق بالاخره در آغاز سال ۲۰۲۰ صورت گرفت. ترامپ متواضعانه این توافق را «یکی از بزرگترین توافقهایی که تاکنون صورت گرفته» توصیف کرد. تحلیگران بر سر آنکه این توافق تا چه اندازه خوب است به دو دسته تقسیم شدند، اما رهبران هر دو کشور خودشان را برنده اعلام کردند.
خیلی از جشن گرفتن توافق نگذشته بود که ترامپ درباره یک ویروس ناشناخته کوچک از چین توئیت کرد: «چین به سختی تلاش کرده تا ویروس کرونا را محدود کند. ایالات متحده از تلاشها و شفافیت آنها تشکر میکند. به خوبی از عهده آن برمیآیند. به خصوص از طرف مردم آمریکا میخواهم از رئیسجمهور شی تشکر کنم!»
دو ماه بعد، بیش از ۱۰۰۰ نفر به ویروس آلوده و در آمریکا جان خود را از دست دادند و تعداد موارد تأییدشده به ۱۰۰۰۰۰ نفر رسید. ترامپ که «گفتوگوی خوبی» با شی داشت گفت: «ما مشغول همکاری هستیم. با احترام زیاد!»
اما در تابستان ۲۰۲۰، لحن ترامپ تغییر کرد. ترامپ در سخنرانیهایش از ویروس کرونا با عنوان «ویروس چینی» یاد میکرد و یکبار توئیت کرد: «چین لطمه بزرگی به ایالات متحده و سایر نقاط جهان وارد کرده است.» با نزدیک شدن به موسم انتخابات، لفاظیهای ضدچینی افزایش یافت. ترامپ چینیها را متهم کرد که میخواهند او را با رقیب دموکراتش، جو بایدن، جایگزین کرده و «به غارت آمریکا ادامه دهند.»
دانمارک
«دانمارک کشور خاص با مردمی شگفتانگیز است، اما بر اساس نظرات نخستوزیر مِته فردریکسن که گفت علاقهای به مذاکره درباره خریداری گرینلند ندارد، من هم ملاقاتمان را به تعویق میاندازم.»
۲۱ آگوست، ۲۰۱۹
روابط ترامپ با دانمارک پردستانداز بوده است. نخستوزیر دانمارک، لارس لوکه راسموسن، یکی از نخستین رهبران جهان بود که با ترامپ در کاخ سفید دیدار کرد. مذاکرات آنها در ماه مارس ۲۰۱۷ درباره آینده همپیمانی ناتو بود و ترامپ رهبر دانمارک را «واداشت» تا به هدف هزینه کردنِ ۲درصد از تولید ناخالص داخلی برای دفاع، متعهد باشد. این ملاقات خوب پیش رفت و راسموسن رابطه دانمارک و آمریکا را «بسیار مثبت» و «بهتر از آنچه که بعد از انتخابات آمریکا ارزیابی کرده بود» توصیف کرد.
اما، در آگوست ۲۰۱۹ بعد از آنکه مشخص شد ترامپ پیشنهاد خریداری گرینلند – یک قلمرو خودمختاری دانمارکی – را داده، اوضاع تغییر کرد. راسموسن که دو ماه پیش از این صحبتها جایگزین شده بود، پاسخ خود را در یک توئیت اعلام کرد: «این حتما باید دروغ ۱۳ آوریل باشد... اما کاملاً خارج از فصل است!»
اما این جوک نبود، ترامپ بلافاصله بعد از این توئیت سفر خود به دانمارک برای ملاقات با نخستوزیر جدید دانمارک مته فردریکسون که پیشنهاد خرید را «مزخرف» توصیف کرده بود، لغو کرد. ترامپ این اظهار نظر را «تهوعآور» توصیف کرد.
مصر
«فقط میخواهم همه بدانند که هیچ تردیدی نیست که ما حامی رئیسجمهور سیسی هستیم.»
آوریل ۲۰۱۷
دونال ترامپ نخستینبار عبدل فتاح السیسی - «یک مرد فوقالعاده» - را در سپتامبر سال ۲۰۱۶ ملاقات کرد. دو ماه بعد او انتخابات را برنده شد و گفته میشود که سیسی نخستین رهبر خارجی بوده که به او تلفن زده است.
روابط نزدیک آنها به محض ورود ترامپ به کاخ سفید ادامه یافت و سیسی در آوریل سال ۲۰۱۷ برای نخستینبار از زمانی که در سال ۲۰۱۳ در مصر حکومت نظامی شد، وارد کاخ سفید شد.
گروههای حقوق بشری از ترامپ به دلیل ملاقات با مردی که متهم است حمله خونباری علیه گروه اخوانالمسلمین صورت داده و باعث مرگ بیش از ۱۰۰۰ نفر شده، انتقاد کردند. اما مسئولان گفتند که آمریکا به دنبال «احیای» روابط بین دو کشور است، زیرا ترامپ مصر را یک همپیمان ارزشمند و باثبات برای مبارزه علیه تروریسم میداند.
سیسی که میخواهد مطمئن باشد مصر همچنان کمکهای نظامی آمریکا به ارزش ۱.۳ میلیارد در سال را دریافت میکند، از ترامپ به عنوان فردی که «درک عمیق و وسیعی» از خاورمیانه دارد، تمجید کرده است.
دو نفر یکبار دیگر در نخستین دیدار ترامپ از عربستان سعودی در مه ۲۰۱۷ با هم ملاقات کردند. در اجلاسی در ریاض، ترامپ گفت که سیسی «کار بزرگی تحت شرایط ناگوار» انجام داده است.
آمریکا ۱۹۵ میلیون دلار کمک نظامی به مصر را در سال ۲۰۱۷ و به دنبال نگرانیها درباره پیشینه حقوق بشری مصر مسدود کرد، اما این بودجه سال بعد آزاد شد.
ادامه دارد...