فرارو- با توجه به قانونی که در مجلس در مورد فعالیتهای هستهای به تصویب رسید، نمایندگان مجلس معتقدند؛ اگر تا ۳ اسفندماه لغو تحریمهای ایران عملیاتی نشود، خروج جمهوری اسلامی ایران از اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی ضروری است و انتظار ما از دولت آن است که در این تاریخ خروج ایران از اجرای داوطلبانه پروتکلهای الحاقی را رقم بزند.
عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه به دولت بایدن هشدار داد که زمان حفظ برجام رو به پایان است. عراقچی در پاسخ به اظهارات «جو بایدن» رییس جمهوری آمریکا که گفته است «تحریمهای ایالات متحده علیه ایران را لغو نمیکند مگر اینکه تهران تعهد خود را به برجام نشان دهد»، گفت: ایالات متحده ابتدا باید اقدام و تحریمهای ایران را لغو کند.
معاون وزیر خارجه در مورد مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی افزایش غنی سازی اورانیوم نیز گفت: فکر میکنم قانون مجلس کاملاً واضح است پارلمان در واقع به دولت دستور داده است تا بلافاصله تا ۲۰ درصد غنی سازی اورانیوم را آغاز کند. این کاری است که تقریباً یک ماه پیش انجام داده ایم و سپس مجلس تصمیم گرفت که اجرای داوطلبانه پروتکلهای اضافی، دو ماه پس از اجرایی شدن قانون را متوقف کند.
وی افزود: این مهلت در واقع تا ۲۱ فوریه /سوم اسفند ۱۳۹۹ / است. بنابراین، اگر قبل از آن تاریخ اتفاقی نیفتد، اگر تحریمها قبل از آن تاریخ لغو نشوند، ما راهی نداریم جز اینکه تصمیمی را که گرفته شده است، اجرا کنیم تا از این طریق پروتکل الحاقی را متوقف نماییم و این بدان معنی است که تعداد بازرسیها و تعداد بازرسان بین المللی در ایران کاهش مییابد.
عراقچی ادامه داد: ما هنوز عضو "ان. پی. تی" خواهیم بود و همچنان توافق نامه خود را با آژانس انرژی هستهای خواهیم داشت ما به NPT و توافق نامه حفاظتی متعهد خواهیم ماند و براساس این دو سند، بازرسان همچنان به کار خود در ایران ادامه میدهند، اما نه به اندازه پروتکل الحاقی که به آنها اجازه میدهد، چیزی به آن تاریخ نمانده است.
عراقچی ادامه داد: زمان کوتاه است، چون یک ماه بعد از آن تاریخ، به سال نو در ایران خواهیم رسید و سپس وارد فضای انتخابات ریاست جمهوری خواهیم شد همه میدانند که در طول مبارزات انتخاباتی، هیچ کس ترجیح نمیدهد مذاکره کند پس ما زمان بسیار محدودی داریم.
در صورت تعلیق اجرای پروتکل الحاقی چه اتفاقی خواهد افتاد؟
مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو در مورد اظهارات اخیر عراقچی معاون وزیر امور خارجه بایت اجرای قانون مجلس پیرامون تعهدات هسته ای، اظهارداشت: سخنان اخیر بایدن در رابطه با بازگشت به برجام نشان داد که او میخواهد از فشار تحریمی که ترامپ به راه انداخته علیه ایران، همچنان به عنوان یک اهرم استفاده کند، او اعلام کرد که تهران ابتدا باید گامهایی را که در رابطه با کاهش تعهدات برجام برداشته، به عقب بازگرداند، تا آمریکا نیز به تعهدات خود در قالب لغو تحریمها عمل کند.
وی افزود: آمریکا میخواهد از این طریق و در قالب برجام، مذکرات خود را با ایران آغاز کند و به نوعی با اصلاح برجام فعلی، پای دیگر موضوعات از قبیل موشکی و منطقهای را نیز به مذاکرات باز کند، در مقابل نیز تهران معتقد است که این اول آمریکا است که باید به تعهدات خود پایبند باشد و تحریمها رفع کند، تا بعد از آن ایران نیز تعهداتی را که کاهش داده، دوباره اجرایی کند، اما باید این نکته را در نظر داشت که پرونده تهران- واشنگتن تنها به موضوع هستهای مربوط نمیشود و ابعاد گسترده بین المللی و منطقهای دارد.
مطهرنیا اضافه کرد: بنابراین مشکلاتی که بین دو طرف وجود دارد، به این زودیها قابل حل نیست و نباید تنها آن را در مورد مسائل هستهای دانست، بلکه خصومتی که بین دو کشور وجود دارد، تقابل دو گفتمان است و این جدال به این راحتیها جمع نخواهد شد، در همین زمینه تیمی که بایدن برای ایران در دوره خود درنظرگرفته این خصوصیت را دارد که بسیار با کشور ما آشنا هستند، در این رابطه انتخاب رابرت مالی به عنوان نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران خود نشان دهنده این موضوع است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه اگر ایران در سوم اسفند ماه قانون مصوب مجلس را اجرا کند، این مسئله میتواند تبعات مهمی را در پی داشته باشد، ادامه داد: بر طبق این مصوبه اگر تا سوم اسفند آمریکا تحریمها را لغو نکند، ایران اجرای پروتکل الحاقی را که الان به طور داوطلبانه اجرا میکند، به حالت تعلیق در خواهد آورد و با آژانس بین المللی انرژی اتمی تنها در قالب پادمان هستهای و NPT همکاری خواهد کرد، این موضوع باعث میشود که دیگر بازرسان آژانس نتوانند، به بازرسیهای خود ادامه دهند و این موضوع با محدودیتهای زیادی روبرو خواهد شد.
وی بیان کرد: اگر ایران این کار را انجام دهد، با توجه به وجود دولت جدید در آمریکا، همگرایی این کشور با اروپا، روسیه و چین در مورد پرونده هسته ایران بیشتر خواهد شد و میتوانند علیه کشورمان یک اجماع سازی انجام دهند و تحریمهای بیشتری را نیز وضع کند، از سوی دیگر اروپا نیز امکان دارد تحریمهایی را که به حالت تعلیق درآورده را دوباره احیا کند، اگر چنین روندی آغاز شود، احتمال ارجاع پرونده هسته ایران به شورای امنیت و تکرار تصویب قطعنامههای هفت گانه علیه ایران وجود دارد.
مطهرنیا خاطرنشان ساخت: اگر تیم سیاست خارجی بایدن نتواند با ایران به یک توافقی دست پیدا کند، آن زمان سطح اصطحکاک و تنش بین دو کشور افزایش خواهد یافت، از سوی دیگر به دلیل اینکه دولت بایدن به مانند اوباما میتواند علیه ایران اقدام به ایجاد یک اجماع جهانی کند، این موضوع میتواند فشارهای بسیار زیادی را به کشورمان وارد کند، به طور کلی زمانی که بایدن روی کار آمد، یک جو خوشبینی نسبت به بازگشت آمریکا به برجام ایجاد شد، اما حال که زمان گذشته، مشخص شد این خوشبینیهایی که ایجاد شد با واقعیتهایی که در عرصه میدانی وجود دارد، تفاوت بسیار زیادی میکند.
تحلیل استاد مطهرنیا کاملا درست می باشد و نتیجه تصمیم مجلس جوان و انقلابی چیزی جز تداوم بحرانی جدید در کشور درپی نخواهد داشت ، در این بین تنها کسانیکه ضرر خواهند نمود مردمند