کهکشان‌هایی که «دزدی» می‌کنند!

گروهی از ستاره‌شناسان در بررسی جدید خود دریافته‌اند که کهکشان‌های بزرگ، با «دزدیدن» مواد تشکیل‌دهنده ستاره‌ها از کهکشان‌های کوچکتر، زمینه را برای رشد و تکامل بیشتر خود فراهم می‌کنند.

به گزارش ایسنا و به نقل از نیواطلس، نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که ممکن است کهکشان‌های بزرگ، مواد تشکیل‌دهنده ستاره را از قلب کهکشان‌های کوچکتر بردارند. این تعامل موجب می‌شود که ساختارهای کیهانی کوچکتر، راکد بمانند و رشد آن‌ها متوقف شود؛ در حالی که همتایان بزرگتر آن‌ها به رشد خود ادامه می‌دهند.

در هر اکوسیستم روی زمین، یک زنجیره غذایی وجود دارد که موجودات بزرگتر آن، موجودات کوچکتر را شکار می‌کنند.

جهان میزبان مجموعه گیج‌کننده‌ای از کهکشان‌ها است که شکل‌ها و اندازه‌های گوناگونی دارند. تعامل میان این ساختارهای بزرگ، به طور شگفت‌آوری عادی است. کهکشان‌های بزرگ و کامل شکل گرفته از جمله کهکشان راه شیری، کهکشان‌های کوچکتر را با دقت بیشتری جذب می‌کنند.

در هر حال، تعاملات بسیاری نیز وجود دارند که در آن، هر دو کهکشان زنده می‌مانند و ساختارهای کوچکتر، به آنچه با نام «کهکشان ماهواره‌ای» می‌شناسیم، تبدیل می‌شوند و به دور کهکشان بزرگتر می‌چرخند.

کهکشان‌های کوچکتر طی این فرآیند، به طور کامل جذب نمی‌شوند؛ بلکه جذب آن‌ها به صورت قطعه قطعه صورت می‌گیرد. ستاره‌شناسان، این موضوع را می‌دانستند که کهکشان‌های بزرگ، از گاز اتمی که فضای بین ستارگان واقع در نزدیکی حومه کهکشان‌های ماهواره‌ای را پر کرده است، تغذیه می‌کنند.

پژوهش‌های جدید نشان داده‌اند که خسارت وارد شده به این کهکشان‌های کوچکتر ممکن است بیش از حد تصور باشد. براساس این پژوهش‌ها، کهکشان‌های بزرگ، در حال دزدیدن ذخایر گاز مولکولی هستند که در ابرهای بزرگ اطراف هسته‌های ساختارهای کیهانی کوچکتر وجود دارد.

این ذخایر گاز، برای ایجاد نسل جدیدی از ستاره‌ها مورد نیاز است که کهکشان‌ها برای رشد کردن، به تولید مداوم آن‌ها نیاز دارند.

یک گروه پژوهشی به سرپرستی «مرکز بین‌المللی پژوهش‌های نجوم رادیویی» (ICRAR)، ابتدا از یک شبیه‌سازی رایانه‌ای پیشرفته کیهان‌شناسی استفاده کردند و میزان گازی را که باید در حومه کهکشان‌ها و هسته آن‌ها وجود داشته باشد، پیش‌بینی کردند. پیش‌بینی‌های این گروه پژوهشی، با مشاهدات مربوط به ذخایر مولکولی و گاز اتمی بیش از ۵۰۰ کهکشان که توسط «تلسکوپ آرسیبو» (Arecibo telescope) در پورتوریکو و تلسکوپ ۳۰ متری «IRAM» در اسپانیا مقایسه شد.

نتایج این بررسی نشان داد که پیش‌بینی‌ها، با مشاهدات تلسکوپ‌ها و شواهد پیشین و همچنین شواهدی که کم بودن تشکیل ستاره‌ها را در کهکشان‌های کوچک ماهواره‌ای مشخص می‌کنند، تطابق زیادی دارند.

به گفته پژوهشگران این پروژه، گاز مولکولی خارج شده از کهکشان‌های ماهواره‌ای، در ابتدا به مدار کهکشان بزرگتر وارد می‌شود. احتمال دارد که این ماده در آنجا بماند یا به مرور زمان روی کهکشان بزرگتر فرود بیاید و مواد جدید ستاره‌ساز را به آرامی تغذیه کند.

این موضوع، به کهکشان بزرگتر امکان می‌دهد تا با استفاده از همسایگان خود، به رشد و تکامل ادامه دهد. در بیشتر مواقع، نهایتا کهکشان‌های قمری فقط برای چند میلیارد سال از هنگامی که تغذیه کرده‌اند، زنده می‌مانند. سرانجام، تاثیر قوی گرانشی کهکشان مرکزی موجب می‌شود که ساختارهای کوچکتر، به داخل کشیده شوند و توسط همتایان بزرگتر خود خورده شوند.

این پژوهش، در مجله «MNRAS» به چاپ رسید.