کلاب‌هاوس دوام می‌آورد؟

تاریخ تکنولوژی پر از اپلیکیشن‌هایی است که در یک زمینه پیشگام بوده‌اند و از بین رفته‌‌ یا بسیار ضعیف شده‌اند، اما آن تکنولوژی به شکلی قدرتمندتر به کار خود ادامه داده و بزرگان دیگری در ‌آن به شهرت رسیده‌اند. براساس تحلیل اکونومیست حتی اگر کلاب‌هاوس شکست بخورد، اما ایده چت‌های گروهی پس از پاندمی کرونا نیز یکی از ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی خواهد بود.

به گزارش دنیای اقتصاد، یکی از موفق‌ترین اختراعات سیلیکون‌ولی، پروپاگانداست؛ اختراعی که معمولا در نهایت سبب ناامیدی می‌شود. در سال ۲۰۱۵ امکان پخش مستقیم از تلفن‌های هوشمند سروصدای زیادی به پا کرد اما مرکات، اپلیکیشنی که در این حوزه پیشگام بود، یک سال بعد به تاریخ پیوست و رقیب موفق‌ترش اپلیکیشن پریسکوپ در اول آوریل به سرنوشت مشابهی دچار شد. آیا این آینده در انتظار کلاب‌هاوس نیز هست؟ نشریه اکونومیست در یادداشتی در باب آینده این اپلیکیشن نوشت که گرچه ممکن است کلاب‌هاوس از یکه‌تازی بیفتد اما چت صوتی گروهی ماندگار است. نام کلاب‌هاوس در ماه مارس و در بحبوحه همه‌گیری بر سر زبان‌ها افتاد و به سرعت به محبوب‌ترین برنامه سیلیکون‌ولی مبدل شد. این اپلیکیشن موردتوجه کارآفرینان شهره نیز واقع شد؛ ایلان ماسک از استعمار مریخ و سیم‌کشی مجدد مغز برای هزاران نفر سخن گفت. مارک آندرسن و بن هوروویتز، بنیانگذاران یک شرکت سرمایه‌گذاری به‌طور منظم در حال گپ و گفت در این بستر هستند. از بحث درخصوص آینده سانفرانسیسکو گرفته تا روابط میان آزمایشگاه‌ها و رسانه‌ها در جریان است، شور و اشتیاق برای کلاب‌هاوس جهانی شده و محفلی برای گفت‌وگوهای بی‌پروا از عربستان سعودی تا کره‌جنوبی شده است.

در میان این همهمه اما مشکلات در حال ظهورند. اعضای جدید برای حضور نیازمند دعوت‌نامه از سوی یک کاربر هستند، گرچه تهیه این دعوت‌نامه چندان دشوار نیست. با ورود تازه‌واردها، کیفیت مباحث پایین می‌آید و از سوی دیگر بدون یک تعدیل‌گر سیستماتیک، گفت‌وگوهایی با عنوان «چگونه زن خود را تربیت کنید» یا موضوعات بدتر، درحال تولد هستند. بنابر آمار منتشر شده از سوی سنسورتاور، برخلاف کمتر شدن موانع ورود به این برنامه، میزان دانلود کلاب‌هاوس از ۶/ ۹میلیون بار در ماه فوریه به ۸/ ۲میلیون دانلود در ماه مارس رسیده است.

از منظر تجاری نیز، کلاب‌هاوس در باب چگونگی کسب درآمد به راهکاری نهایی نرسیده، گرچه ایده‌هایی درباره حق عضویت برای کلاب‌های مجازی مطرح شده است. از سوی دیگر دور از انتظار نیست که شرکت‌های فناوری نظر ویژه‌ای به کلاب‌هاوس داشته باشند؛ برخی از گزارش‌ها خبر از قصد توییتر برای خرید کلاب‌هاوس داده‌اند.

این درحالی است که انتظار می‌رود فیس‌بوک به زودی یک سرویس مشابه راه‌اندازی کند. در ۳۰مارس نیز اسپاتیفای یک اپلیکیشن چت گروهی با مضامین ورزشی با نام «لاکر روم» را خریداری کرد. لینکدین و اسلک نیز احتمالا از این روند در آینده پیروی خواهند کرد.

هنوز برای صحبت کردن درباره آنچه پیش روی کلاب‌هاوس است، زود است. این نام به رسمیت شناخته شده و همچنان که توییتر بستری برای بیان نظرات فوری است، کلاب‌هاوس می‌تواند مکانی برای نمایش گفت‌وگوهای مجازی باشد. کلاب‌هاوس توسط پاول داویسون، کارآفرین باتجربه شبکه‌های مجازی اداره می‌شود.

در ماه دسامبر کلاب‌هاوس ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری دریافت کرد که بیشتر آن از سوی مارک اندرسین (سرمایه‌گذار مشهور جسورانه) بود. گزارش‌ها حاکی است که کلاب‌هاوس به‌دنبال سرمایه‌گذاری جدید براساس ارزش ۴ میلیارد دلاری است و این درحالی است که این شرکت هنوز نسخه اندروید خود را منتشر نکرده است.

چت زنده، درگذشتگان، بازماندگان

تاریخ تکنولوژی پر از اپلیکیشن‌هایی است که در یک زمینه پیشگام بوده‌اند و از بین رفته‌‌ یا بسیار ضعیف شده‌اند اما آن تکنولوژی به شکلی قدرتمندتر به‌کار خود ادامه داده و بزرگان دیگری در ‌آن به شهرت رسیده‌اند.

براساس تحلیل اکونومیست حتی اگر کلاب‌هاوس به سرنوشت «پریسکوپ» دچار شود اما چت‌های گروهی پس از کاهش همه‌گیری نیز به احتمال زیاد یکی از ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی خواهد بود. «میرکات» و «پریسکوپ» ممکن است مرده باشند، اما پخش مستقیم زنده در غالب پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی بزرگ به حیات خود ادامه داد. سرو صدا و پروپاگاندا، مصرف‌کنندگان را تشویق می‌کنند که چیزهای جدید را امتحان کنند و سرمایه‌گذاران و کارآفرینان را به دریافت سود بیشتر سوق می‌دهند، حتی اگر پیشگامان به زباله‌دان دیجیتال انداخته شوند.

اما خوب است در ادامه نگاهی بیندازیم به برخی از مشهورترین سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های پخش زنده که برخی از آنها زنده‌اند و برخی به تاریخ دیجیتال پیوسته‌اند.

پریسکوپ: یک سرویس پخش زنده ویدئو بود که توسط کیوان بیک‌پور و جو برنستین در سال ۲۰۱۵ و حتی قبل از راه‌اندازی توسط توییتر خریداری شد.

تصور می‌رفت حضور یک سرویس پخش زنده کنار یک سرویس فوری مثل توییتر عملا بتواند ایده‌ای انقلابی محسوب ‌شود اما این سرویس هیچ‌گاه نتوانست به محبوبیتی مانند خود توییتر برسد و عملا استفاده زیادی از آن صورت نگرفت. سال گذشته اعلام شد که توییتر در ماه مارس ۲۰۲۱ به این سرویس خاتمه می‌دهد.

اسپیسز: سرویس اسپیسز را توییتر اخیرا در رقابت با کلاب‌هاوس راه‌اندازی کرده و به‌صورت محدود بین کاربران درحال فعالیت است. همانند کلاب‌هاوس در این سرویس نیز چند نفر می‌توانند در یک بحث مشارکت کرده یا شنونده باشند. این سرویس پخش زنده فقط به‌صورت صوتی است. توییتر به‌مدت ۳۰ روز یک کپی از اسپیسز موجود را نگه می‌دارد تا آن را بررسی کند و مطمئن شود با قوانین توییتر مطابقت دارد. درصورتی‌که اسپیسزی قوانین را نقض کند، توییتر به‌مدت ۹۰ روز دیگر یک کپی از آن را نگه می‌دارد.

توییچ: تقریبا بسیاری از بچه‌های شیفته گیم این سرویس را به خوبی می‌شناسند. سرویس توییچ یک سرویس پخش زنده ویدئو و در واقع در بسیاری اوقات مکمل سرویس‌های گیم مثل پلی‌استیشن است که کاربران را به هم متصل می‌کند. این سرویس در سال ۲۰۱۴ توسط آمازون به مبلغ ۹۷۰ میلیون دلار خریداری شد.

اینستاگرام لایو: تقریبا بسیاری از کاربران با اینستاگرام لایو آشنایی دارند. سرویسی که به کاربران اجازه می‌دهد به‌صورت زنده با کاربر دیگری (اخیرا چهارکاربر همزمان) گفت‌وگو داشته باشند و سایر کاربران نیز به‌صورت متنی در این چت مشارکت کنند. این سرویس بسیار مشابه سرویس فیس‌بوک لایو و یوتیوب لایو است که در آنها هم عمدتا یک یا چند کاربر با هم صحبت می‌کنند.

میرکات: این اپلیکیشن موبایلی که امکان چت زنده ویدئویی را برای کاربران فراهم می‌کرد، در سال ۲۰۱۵ عرضه شد و بدون اجرای برنامه خاصی برای مارکتینگ، خیلی سریع توانست توجه طیف گسترده‌ای از افراد را به خود جلب کند. کاربر در زمان ثبت نام در این اپلیکیشن، می‌توانست اکانت خود را به اکانت‌های توییتر و فیس‌بوکش متصل کند و به محض اتصال، شروع به نمایش زنده ویدئویی می‌کرد و آن ویدئو با فالوئرهایش در دیگر شبکه‌های اجتماعی استریم می‌شد.

تنها چند هفته پس از عرضه میرکات، توییتر دسترسی میرکات به گراف ارتباطات افراد در این شبکه را قطع کرد و با خرید پریسکوپ (که شبکه مشابهی برای رقابت با این اپلیکیشن بود) به ارزش چند صد میلیون دلار، پخش زنده ویدئویی را آغاز کرد. با این حال، میرکات ظرف چند ماه و درحالی که حدود یک میلیون کاربر داشت، از فروشگاه‌های اپلیکیشن حذف شد. علت این امر آن بوده که این نوع پخش ویدئویی زنده در میان کاربران چندان با استقبال مواجه نشده و به نظر می‌رسد تا زمان همه‌گیر شدن پدیده پخش زنده ویدئو با موبایل مدت زمان قابل‌توجهی فاصله داشته باشیم. کارشناسان معتقدند محبوبیت بیشتر برنامه‌های موبایلی رقیب مانند پریسکوپ توییتر و پخش زنده فیس‌بوک نیز در این تصمیم‌گیری بی‌تاثیر نبوده است.