bato-adv
تولید فولاد در کویر، نشانه‌ای بارز از توزیع «رانت اقتصادی» است

چه کسانی ایران را «خشک» کردند؟

چه کسانی ایران را «خشک» کردند؟
ایران روز به روز بیشتر در بحران بی آبی فرو می‌رود و تمام مدل‌های اقلیمی هم بر این موضوع صحه می‌گذارند. از طرفی، بروز اعتراضات مردمی به وضعیت آب (مثلاً در خوزستان) حالا دارد ماجرا را به سمت امنیتی شدن پیش می‌برد. اما آیا می‌توان ردپای «رانتخواران» را در بحران کنونیِ آب هم جست و جو کرد؟
تاریخ انتشار: ۱۰:۱۰ - ۱۳ آبان ۱۴۰۰
فرارو-محمد مهدی حاتمی؛ بحران آب در ایران که سال‌ها است متخصصان در مورد آن هشدار می‌دهند، امروز به سطوحی بسیار نگران کننده رسیده است. بر این اساس، در حالی که بیش از ۴۰ روز از آغاز نیمه دوم سال می‌گذرد، میزان بارش‌ها در سراسر کشور به حدی بی سابقه کم بوده و در مورد شهر‌هایی مانند اصفهان، گفته می‌شود که ذخیره آب پشت سد‌ها ممکن است کمتر از چند ماه دوام داشته باشد.

توسعه با ضرب و زورِ «لابی سیاسی»
به گزارش فرارو، چند ماه پیش، اعتراضاتی کاملاً بی سابقه نسبت به بحران بی آبی در استان خوزستان صورت گرفت که هم مردم و هم نهاد‌های حاکمیتی را شوکه کرد. اما می‌توان پرسید که چرا خوزستان، پرآب‌ترین استان ایران، به این وضع افتاده و حتی وقتی آب رود‌هایی مانند «کارون» (بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین رود ایران) به استان‌هایی مانند اصفهان پمپاژ می‌شود، چرا هم اصفهان خشک مانده و هم خوزستان؟

پاسخ را احتمالاً می‌توان در «مدل توسعه» در ایران در دهه‌های اخیر جست و جو کرد، مدلی که اساساً فاقد «آمایش سرزمینی» (Spatial planning) بوده است. به بیان ساده، این یعنی استقرار صنایع در بخش‌های مختلف کشور، بدون توجه به «مزیت نسبیِ» این مناطق صورت گرفته است.

مثلا، «ممکن است» بتوان در جنوب تهران هم خرما کاشت و محصول آن را صادر کرد، اما کشت و صادرات خرما، در خوزستان و کرمان مزیت نسبیِ تاریخی دارد و بعید است کسی برای تولید خرما در تهران سرمایه گذاری کند. علاوه بر این، اگر قرار است خودرویی تولید شود و بعد صادر شود، بهتر است کارخانه در کنار سواحل خلیج فارس تاسیس شود، نه مثلاً در تهران.

به این موضوع، تلاش برای «خودکفایی» را هم باید اضافه کرد. چه کسی گفته که ایران باید محصولات کشاورزی مورد نیازش را خودش تولید کند؟ آیا (مثلاً) روس‌ها هم اصرار دارند که در سرمایِ «سیبری» آناناس و نارگیل تولید کنند یا اینکه می‌دانند تامینِ این محصولات از بازار بین المللی، در واقع به آن‌ها اجازه می‌دهد روی تولید محصولاتی تمرکز کنند که در مورد آن‌ها «مزیت نسبی» (Comparative advantage) دارند؟

فاجعه در ایران زمانی رخ داده که صنایع فولادی، یکی از آب بَر‌ترین صنایع، در دل کویر‌های خشک ایران ایجاد شده اند. توضیح فرآیند به نسبت ساده است و از زمان «پهلوی» شروع شده و تاکنون ادامه داشته است: لابی گرانِ سیاسی (نمایندگان مجلس، وزرا و نخبگان سیاسی-اجتماعی) بر جانماییِ صنایع در استان‌های زادگاه خود تاکید داشته اند و این موضوع، فارغ از «آمایش سرزمینی» بوده است.

رانت آب از دلِ سیاست
به این ترتیب، فرآیندی از توزیع «رانت» شکل گرفته که نه تنها شامل منابع مالی و بودجه‌ای می‌شده، که به توزیع منابع آب و مواردی از این دست هم ختم شده است. نتیجه هم روشن است: حتی استان‌هایی که بیشترین سرمایه گذاری تاریخی در آن‌ها صورت گرفته، اکنون مشکلات متعددی در زمینه آب دارند.

از آن سو، به نظر می‌رسد این برخی طبقات اجتماعی و برخی گروه‌های خاص بوده اند که از نبود «آمایش سرزمینی» و خالی شدن منابع کشور، اعم از منابع آب، سود برده اند. این گروه را شاید بتوان با اغماض، همان «ابرثروتمندانی» دانست که این روز‌ها هم در موردشان زیاد می‌شنویم.

توضیح دادنِ مفهوم «رانت» در اقتصاد سیاسی چندان دشوار نیست: «کسانی که به مراکز قدرت نزدیک هستند، برای افزایش سود اقتصادی خود، وارد فرآیند «چانه زنی» با مراکز قدرت می‌شوند و در این میان، حتی ممکن است قوانینی را در نظام قانونگذاری کشور به نفع خودشان تصویب کنند.

در موردِ موضوع آب، این «رانت ها» نمونه‌هایی دارند که حالا کمتر کسی است که در مورد آن‌ها چیزی نداند. «علی مراد اکبری»، معاون اسبق وزیر جهاد کشاورزی در امور آب، خاک و صنایع، در سال ۱۳۹۴ گفته بود: «در دولت گذشته [دولت احمدی‌نژاد]بالغ بر ۳۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز احداث شد و از سوی دیگر نیز بدون نظارت، چندین برابر مجوزها، از چاه‌های مجاز آب برداشت شد و میلیارد‌ها مترمکعب آب از این طریق هدر رفت که می‌توان از آن به خیانتی بزرگ و «غارت منابع آبی کشور» نام برد.»

او ادامه داده بود: «از سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۹۲، براساس اطلاعات و آمار از سازمان بازرسی کل کشور ۳۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور احداث شد، در حالی که از ابتدای انقلاب تا سال ۱۳۸۴ تنها ۱۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز احداث شده بود.»

«رانتخوارانی» که سفره‌های زیرزمینی آب را بلعیدند
این در حالی است که در همان سال، محاسبات سازمان بازرسی کل کشور نشان می‌داد که در ایران، به ازای هر ۱۰۴ نفر جمعیت، یک حلقه چاه (اعم از مجاز و غیرمجاز) وجود دارد. همین محاسبات نشان می‌دادند که با توجه به تمرکز چاه‌ها در مناطق روستایی، این نسبت می‌تواند گاهی بسیار متفاوت هم باشد و در مواردی، به یک چاه به ازای هر ۳۰ نفر جمعیت در برخی روستا‌ها برسد.

این در حالی است که تخمین زده می‌شود اکنون حدود ۸۰۰ هزار حلقه چاه در ایران وجود داشته باشد که به صورت روزانه، در حال مکیدن سفره‌های زیرزمینی و تجدیدناپذیر آب در ایران هستند. با این همه، واضح است که سود ناشی از احداث و بهره‌برداری از این چاه ها، عمدتاً به جیب شرکت‌های بزرگ کشاورزی (و نه کشاورزان و دهقانان جزء) سرازیر می‌شود. به عبارتی، باز هم این سرمایه دارانِ بزرگ هستند که منتفعان اصلی هستند.

از دیگر سو، در حالی که صادرات محصولات کشاورزی با آب بریِ بسیار بالا (همچون هندوانه) هم تنها در اختیار عده‌ای معدود قرار دارد و به طور طبیعی شامل بخش بزرگی از جمعیت چند میلیون نفری کشاورزان در ایران نمی‌شود، می‌توان نتیجه گرفت که همچنان این «ابرثروتمندان» هستند که در حال تخلیه منابع آب تجدیدناپذیر ایران هستند.

آنکه در بیابان «کشتی» می‌ساخت
اما این تنها نمونه از غلبه سودآوری «رانتخواران» بر منافع میلیون‌ها ایرانی نیست. آمار‌های «انجمن جهانی فولاد» (World Steel Association) نشان می‌دهد که ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی، با تولید نزدیک به ۳۰ میلیون تن فولاد، در جایگاه دهمین تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان قرار داشته است. به این ترتیب، ایران حتی بیش از کشور‌هایی مانند فرانسه و بریتانیا، که هر دو در فهرست ۱۰ اقتصاد بزرگ جهان هستند، فولاد تولید می‌کند.

با این همه، نگاهی به فهرست ۲۰ کشور نخست تولیدکننده فولاد در جهان، نشان می‌دهد که ایران و مصر (در جایگاه ۲۰) تنها کشور‌های کم آب در این فهرست هستند. (این ۲۰ کشور به ترتیب عبارتند از: چین، هند، ژاپن، آمریکا، روسیه، کره جنوبی، ترکیه، آلمان، برزیل، ایران، تایوان، اوکراین، ایتالیا، ویتنام، مکزیک، فرانسه، اسپانیا، کانادا، اندونزی و مصر.)

این در حالی است که بررسی فهرست شرکت‌های فولادی در ایران هم نشان می‌دهد که بسیاری از آنها، دقیقاً در خشک‌ترین مناطق ایران تاسیس شده اند، تا آنجا که گاهی این موضوع تعجب برانگیز به نظر می‌رسد.

مثلاً، مجتمع فولاد مبارکه (اصفهان)، کارخانه صبا فولاد زاگرس (شهرستان بروجن)، ذوب‌آهن امیرکبیر اراک (استان مرکزی)، فولاد کویر دامغان (استان سمنان)، شرکت فولاد فسا (استان فارس)، فولاد یزد (استان یزد)، صنایع فولاد کرمان (استان کرمان) و چندین و چند مثال دیگر.

فولاد صنعتی بسیار آب‌بر است و برای خنک سازی، نیاز به منابع آب روان (همچون رودخانه ها) و یا منابع بزرگ آب (همچون دریاچه‌ها و اقیانوس ها) دارد. بنابراین، به نظر می‌رسد باز هم می‌توان مکان‌یابی و جانمایی این صنایع در دل کویر و دشت‌های خشک ایران را به منافع طبقاتی در طول دهه‌های گذشته گره زد.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که برای تولید هر یک کیلوگرم فولاد، حدود ۷۰۵ کیلوگرم آب مورد نیاز است. هر کیلوگرم آب را می‌توان برای سهولت محاسبه، تقریباً برابر با یک لیتر آب در نظر گرفت.

به این ترتیب، با در نظر گرفتن ظرفیت تولید حدود ۳۰ میلیون تن فولاد در ایران در هر سال، که معادل ۳۰ میلیارد کیلوگرم است، صنعت فولاد ایران سالانه به حدود ۲۱ تریلیون لیتر آب یا چیزی در حدود ۲۱ میلیارد مترمکعب آب احتیاج دارد.

البته واضح است که کارخانه‌های فولاد الزاماً از آبِ پشت سد‌ها استفاده نمی‌کنند، بلکه بسیاری از آن‌ها چاه‌هایی اختصاصی دارند و در کنار ۸۰۰ هزار حلقه چاه دیگر در ایران، به صورت روزانه سفره‌های زیرزمینی ایران را خالی می‌کنند. می‌توان پرسید کدام گروه‌های اجتماعی نفع برندگانِ اصلی از تولید و صادرات فولاد در ایران هستند؟ آن‌ها طبیعتاً مردم معمولی کوچه و بازار نیستند.
bato-adv
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۱ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۶
فقط انتقال اب دریا ها با مرکز ایران
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۳:۳۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
توسعه بی رویه نیروگاه های برقی در مناطق سرسبز کشور مثل نیروگاه همدان باعث خشک شدن آبها و از بین رفتن مزارع کشاورزی شد. بهتر است این نیروگاه به نیروگاه خورشیدی تغییر یابد.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۳:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
با بازچرخانی اب و تصفیه فاضلاب ها و خنک سازی با هوا بجای آب سرانه مصرف فولادسازی رو خیلی میشه کم کرد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۳:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
حالا که دارن صنایع پتروشیمی و فولاد رو در مناطق کوهستانی و سرچشمه ها میبرن که این کار بسیار اشتباه است و اقلیم اون مناطق رو تغییر و بارندگی رو کمتر هم خواهد کرد!
شهاب
United States of America
۰۸:۲۷ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
البته معادن سنگ اهن هم در همین استانها واقع شده اند این هم میتواند دلیلی بر این موضوع باشد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۳:۲۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
راه حل آن راه آهن مخصوص
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۵
شما از اینترنت استفاده می کنی ولی عجیب است تا حالا چیزی به نام راه اهن به گوشتان نخورده
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۴۳
امين ميرزائى
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۷ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
حاتمی جان ! سلام . همه چی رو گفتی جز این که اون آقایی که کارخونه های فولادو بردن وسطِ دشت و چاهِ عمیق حفر کردن الان وزیرِ محترم و گوگولی مگولی نیرو هستن . تازه اختراعِ اتاقِ امنِ زلزله كه متعلق به يه بنده خدای دیگه بودم ایشون اختراع فرموده بودن که بعدن به حکم قضایی ازيشون گرفتن به صاحبِ اصلی طرح پس دادن !!!!!!!
سبحانی
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۴۰ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
سلام ۷۰۰ کیلو اشتباه است البته جانمایی فولادها صد در صد اشتباه است چون کارخانه های فولاد نیاز به برق هم دارند و نیروگاهها هم بسیار آب بر هستند اگر نیروگاهها در کنار دریا احداث شود و برق منتقل شود اتلاف برق بالا می رود
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۵ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۵
خوب پس توی دل همون کویر بسازید و مملکت را بیشتر به خاک سیاه بنشانید.می بینید که منافع منطقه ای به ملی در همین کامنت با تعداد بالای لایک، کاملا رجحان دارد.مسولان هم از همین تفکر بیرون آمده اند.
حسین
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۴۲ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
من یادمه زمانی که میر حسین موسوی نخست وزیر بود شدیدا از انتقال فولاد مبارکه از بندر عباس به اصفهان حمایت میکرد حالا ای کاش اونو میاوردند و همراه با بقیه حمایت کنندگان از این طرح که اکوسیستم ایران را به ویرانی کشاند محاکمه بکنند
حاج محمود
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۰۴ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
زنان بی حجاب شدن مردم خیلی گناه میکنن همین عوامل باعث خشکسالی میگردد
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۰۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
همون هایی که شمال ایران را خشک کردن همون هایی که طرح انتقال آب انجام میدن همون هایی که سد می‌سازند در جا های اشتباه بقول استاد میرزایی ایران را قنات حفظ کرده بود نه سد
محمدحسین
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۰۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
یک متن آبگوشتی نوشته شده توسط یک بی سواد و کم هوش.آخه این آمار مصرف آب برای تولید فولاد را از کجا آورده؟؟؟
۹۴ درصد آب شیرین ایران در کشاورزی مصرف میشه و ۴ درصد در شرب و ۲ درصد صنعت.بقیه رو ول کردی چسبیدی به اون ۲ درصد؟
کارخونه فولاد مبارکه داره از پساب فاضلاب استفاده می کنه درضمن اصلا مصرف آب اون در برابر مصارف دیگه عددی نیست.تو رو خدا هر مطلبی رو از هر بی سوادی منتشر نکنین.چون فولاد پول داره بعضیا این مطالب رو میدن و بعد میان حق السکوت می خوان.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۵۸ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
کاملا درست گفتید
کورش
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۳۵ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
کویر نشینان سمنان ، اصفهان ، یزد و کرمان کل ایران را به کویر تبدیل کردند.
لعنت به این مرکز گرایی چپاولگر.
کارشناس ارشد محیط زیست
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۴ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
مقاله ای دقیق و درست. فرصت برای جبران بسیار کم است.
جلال
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۲۴ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
شما بیا اردکان یزد ببین چه به روز این شهر آوردن صنایع فولادی و چادرملو
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۲۸ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
چه عجب یکی جرات کرد از اشتباهات و کارهای غلط سلسله پهلوی و فساد آن دوران حرفی بزند. ساخت این صنایع آب بر در دل کویر از چه سالهایی آغاز شد.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۴۰ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
برای جانمایی یک کارخانه بزرگ فولاد، در دسترس بودن منابع آبی، تنها عامل تعیین کننده نیست. عوامل بسیار زیاد دیگری هم هستند که باید در نظر گرفته شوند.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۵ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
غلط کردین هیچ ابی از کارون به اصفهان نمیاد هیچ اب زاینده رودم میره یزد ورفسنجان زاینده رود سرچشمش زردکوه بختیاری هست که تا سال 52 جز استان اصفهان بوده سال 77 خاتمی یزدی با بیطرف و جهانیری اب زاینده رود رو دزدیدن سال 78 اولین بار زاینده رود خشکید فولاد مبارکه هم سیستم تصقیه اب داخلی داره جو الکی نده
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۵
ادامه بدهید همین تفکر را. ایران را نابود کردید با همین زبون بازی ها.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۸ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
اصفهان هیچوقت کویر نبوده و اباد بوده کویر اون مغز نویسنده مقاله هست برو سفر نامه ناصرخسرو بخون ببین چی میگه نابودی اصفهان مرهون ریاست جمهوری خاتمی و تیم یزد هست
ناشناس
Ireland
۱۴:۳۱ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
مزدورهای اسرائیل. آمریکا، انگلیس
ناشناس
Netherlands
۱۴:۳۳ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
روزی که تعهد به بقای یه عده، جای تخصص و تعهد به کشور رو گرفت،روند نابودی آغاز شد.
ناشناس
United States of America
۱۴:۴۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
بی سواد اگه کنار معدن سنگ آهن کارخونه استخراج آهن نزنی می دونی هزینه انتقال سنگ آهن چند برابر انتقال آهن استخراجی است ..... حتی اگه آب دریا را به محل کارخونه پمپاژ کنی بازم انرژی کمتری از انتقال سنگ آهن به سواحل دریا خواهد داشت ....حالا برو عیار سنگ آهن ایران را هم محاسبه کن تا ببینی بازم صرفه جویی اقتصادی با کدومه.....
ناشناس
Canada
۱۵:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
اینها رو باید در کنار تغییر بافتهای شهرهای مورد نظر هم قرار داد.
مثلا شهر یزد که مزیت‌های نسبی بسیاری در مسایل تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و اقتصادی داشت با سیل مهاجرت از استانهای دیگر به دلیل همین کارخانجات بسیاری از مزیتهایش رو از دست داد و مضاف بر آن باید منابع بیشماری رو برای آب و غذا و اسکان برای این جمعیت مهاجر هزینه کرد.
ahmad
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۱۸ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
کار کار سو مدیریت و خوردن هاست ...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۱۰ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
داستان اصرار بر سد سازی هم بر همین مبنا استوار است و علیرغم اینکه دیگر سد سازی در دنیا جاذبه نداشته و مخل سلامت محیط زیست می باشد با اصرار و فشار برخی شرکت‌ها همچنان در حال ساخت سد هستیم حتی سدهایی مانند گتوند!!!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۱۲ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
بعد از این همه که همه دنیا از بحران گرم شدن زمین و خسارات آن می گویند شما هنوز در ایران دنبال مقصر برای آن می گردید تا شعار بدهید؟
ناشناس
Netherlands
۱۶:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
جهل و تعصب
ناشناس
France
۱۷:۱۶ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
خودتون خوب میدونید چرا کارخانه ها در دل کویر ساخته شده
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۲۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
وقتی می خوای تو همه چیز رکورد بزنی و خودکفا بشی همین میشه و تیشه به ریشه خودت می زنی
بهنام
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۴۳ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
هنوز ابتدای خشک شدن ایران هستیم
آقا زاده ها تمام جای ایران دارن پتروشیمی میزنن
کوچک ترین پتروشیمی فقط صد تن بخار آب در ساعت مصرف دارد جا از دیگر مصارف آب در جاهای دیگرش
الان دارن خط اتیلن غرب رو گسترش میدن به خوزستان و ایلام و کرمانشاه و کهگیلویه و بویراحمد
با این کار در زمان نزدیک شاهد خشک شدن دیر مناطق هم خواهیم شد
پروژه های پتروشیمی بجای اینکه در کنار دریا با آن همه آب و هزینه ی حمل و نقل آسان ساخته شود متاسفانه در دل طبیعت و مناطق بکر ساخته می شود
چرا کسی پاسخگو نیست
ما ۱۲۰۰ کیلومتر خط ساحلی داریم و باتوجه به اینکه یخ های قطب دارن آب میشن و سطح اقیانوس ها داره میاد بالا چرا و به چه دلیل این پروژه ها در خط ساحلی ساخته نمی شود نمیدانم
رییسس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
وقتی لابی گری می کنند
وقتی منافع ملی را فدای منافع شخصی گروهی و شهرستان خود می کنیم می کنیم نتیجه همین می شود...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۴۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
اصفهانی ها و کرمانی ها و یزدی ها ، فکر می کنند زرنگند ...
محمد
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
افرین ب شهامت نویسنده این مطلب
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۳:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
جانمایی صنایع باید کارشناسی بشه و حرف درستیه
ولی آمار و اطلاعاتشون درباره معدن و صنایع فولاد کاملا اشتباه بود!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۰۹ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
ایران در جهت تامین منافع سرمایه داران رانت خوار کویر.مبارکشون باشه
علی
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۴۸ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
دو گروه ایران را خشک و تخریب کردند:
۱- مهندسین‌و لابی گران نفوذی که به اسم پیشرفت و توسعه کار غیر علمی و نسنجیده را در کشورمان نهادینه کردند و تخریب های خود را بعنوان اقداماتی که از زمان مادها تاکنون سابقه نداشته سازندگی معرفی کردند.
۲- مهندسین و سیاسیون که در رقابت با نفوذی ها این چرخه عبث را تشدید کردند:
الف - مهندسین فقط قصدشان اثبات توانشان و درآمدزایی بود.
ب - سیاسیون که بدون علم‌و دانش و درک شرایط اقلیم خود و نیازهای حوزه و استان خاص صرفا می خواستند نام خود را فراگیر سازند.

در کشوری که نه الگوی تعریف شده از توسعه و پیشرفت دارد و نه تئوری اقتصادی مشخصی برای اداره کشور این انفاقات طبیعی است …
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۵۶ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۳
هم این مشکل و هم صدها مشکل دیگر را همه مردم می‌دانند. بفرمایید راهحل چیست؟ و از آن مهمتر آیا می توان باور کرد کسانی که این مشکلات را به وجود آورده‌اند خودشان هم آن را رفع خواهند کرد؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۲۵ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
بیش از ۹۰درصد منابع ابی در بخش کشاورزی مصرف می شود این در حالی است که هیچ برنامه مدون در این حوزه وجود ندارد . سیب زمینی وپیاز و هندوانه تولید میکنیم و با قیمتهای نازل صادر میکنیم ولی گندم محصول استراتژیک را وارد میکنیم.
عمق فاجعه از این هم بیشتر است
نام احمد
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۵۲ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
رانت بزرگ دیگری که دراین بحث مغفول مانده مافیای بزرگ اب در وزارت نیرو است که حالا اعضای این مافیا در دولت هم وزیر شده اند ،شما سد سازی وانتقال اب بدون مطالعات توجیه فنی اقتصادی وزیست محیطی را غافل شده اید ،در کشوری خشک ونیمه خشک ایا درست است کهاب از مناطق نیمه خشک به خشک منتقل واکوسیستم مناطق را دچار اشکال اساسی کرد ؟حداقل تعداد سدهای خالی وسدهای ابگیری نشده وکانالهای انتقال اب به ارزش میلیاردها دلار از مناطق نیمه خشک به مناطق خشک را نام ببرید ،مافیای وزارت نیرو که زمانی دراین کشور درهمین دهه های 70 و80 و90 انقدر قدرتمند شده بودند که سد را بدون دریافت وجهی میساختند وبه پای بدهی دولت منظور میشد ودراولین فرصت بصورت دلار پاس میشد وبه خارج منتقل میشد ،نبود امایش دردی است وفعالیت این مافیا سرطان
پرطرفدارترین عناوین