پروژه «شی» مقدس

 قرار است تصویری درخشان از رهبر ارشد چین، شی جین‌پینگ، به حضار برنامه صدور قطعنامه حزب کمونیست ارائه شود. به همین منظور چینی‌ها روز گذشته اجلاسی را کلید زدند که مهم‌ترین جلسه پیش از برگزاری جلسه سالانه حزب کمونیست است. در این اجلاس که روز پنج‌شنبه پایان می‌یابد، قرار است که تصویری درخشان از رهبر فعلی چین نشان داده شود و او را راهگشای ورود به آینده درخشان معرفی کنند.

به گزارش دنیای اقتصاد، در این راستا مورخان و تاریخ‌نویسان حزب کمونیست ظهور او را با بی‌همتا جلوه داده‌اند؛ اگرچه هیچ اشاره‌ای به زمان بازنشستگی‌اش نکرده باشند. جدیدترین تاریخ رسمی حزب، بیش از یک‌چهارم از ۵۳۱ صفحه خود را به ۹ سال قدرت او اختصاص داده است. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، هیچ‌یک از رهبران چین در زمان‌های اخیر به اندازه «شی» به تاریخ و جایگاه خود توجه نداشته و با نزدیک شدن به برهه‌ای مهم در حکومتش، توجه به گذشته اکنون در دستور کار سیاسی او قرار گرفته است.

نشست بلندپایه‌ای که از روز دوشنبه در پکن آغاز شد، قطعنامه‌ای را صادر خواهد کرد که به‌طور رسمی تاریخ ۱۰۰ ساله حزب را ارزیابی خواهد کرد. در این قطعنامه احتمالا موقعیت رئیس‌جمهوری چین به‌عنوان یک رهبر دوران‌ساز در کنار مائو تسه تونگ و دنگ شیائوپینگ تثبیت و مطرح شود. درحالی‌که به ظاهر این نشست درباره مسائل تاریخی است، قطعنامه کمیته مرکزی – آن را تقدیس‌نامه مقامات بخوانید - سیاست و جامعه چین را برای دهه‌های آینده شکل و توضیح خواهد داد. این قطعنامه، در نوع خود سومین و جزو مهم‌ترین اسناد برای ترویج عقاید حزب است. این اسناد و مدارک دیکته می‌کند که مقامات چگونه تاریخ مدرن چین را در کتاب‌های درسی، فیلم‌ها، نمایش‌های تلویزیونی و کلاس‌های درس تدریس کنند. سانسورچی‌ها و افسران پلیس در اعمال قوانین تند علیه هر کسی که آرمان کمونیستی را به استهزا بگیرد یا زیر سوال ببرد، قدرت و جسارت بیشتری خواهد بخشید. در چین، جایی که قدرت حزب کاملا مطلق است، به مقامات و شهروندان یادآوری می‌‌شود که این «شی» است که زمان حضور آنها را در قدرت مشخص می‌کند و خواستار وفاداری آنهاست.

جرمی بارمه، مورخ چینی مقیم نیوزیلند، می‌گوید: « این یک چشم‌انداز جدید از چین است که در آن شی جین‌پینگ با استفاده از گذشته قصد دارد موج سواری کند و آینده چین را شکل دهد.» او می‌افزاید: «این درواقع یک قطعنامه درباره تاریخ گذشته نیست، بلکه تصمیمی است درباره رهبری آینده.» با برگزاری برنامه‌ای که می‌توان آن را تجلیل از «شی» خواند، این قطعنامه اقتدار او را حتی قبل از برگزاری کنگره حزب در اواخر سال آینده تقویت خواهد کرد؛ کنگره‌ای که در آن او به احتمال بسیار زیاد یک دوره پنج‌ساله دیگر به‌عنوان رهبر برنده میدان خواهد شد. تحسین سازمان‌یافته پیرامون اسناد و مدارک تاریخی که می‌تواند چند روز پس از پایان جلسه کمیته مرکزی در روز پنج‌شنبه منتشر یا قرائت شود، به جلوگیری از هرگونه زیر سوال بردن سوابق «شی» کمک خواهد کرد. «شی» ۶۸ساله، قدرتمندترین رهبر چین در دهه‌های اخیر بوده و حمایت عمومی گسترده‌ای را برای حمله به فساد، کاهش فقر و نشان دادن قدرت چین به جهان به دست آورده است. با این حال، خودی‌های حزب که به دنبال کاهش تسلط «شی» قبل از کنگره هستند، می‌توانند مدیریت نادرست اولیه بیماری پاندمی کووید-۱۹ یا تنش‌های مخرب با ایالات متحده را مد نظر خود قرار دهند. به‌ویژه پس از صدور قطعنامه، این‌گونه انتقادات ممکن است کفر تلقی شود.

با این حال در راستای جلسات این هفته، روزنامه«People’s day» که روزنامه رسمی ارگان حزب کمونیست است، دست به تعریف و تمجید از «شی» درباره شکست دادن بیماری کووید-۱۹ زد و او را رهبری شایسته برای حل سایر بحران‌ها خواند.هم‌حزبی‌های وفادار او را به‌عنوان رهبر تسلیم‌ناپذیر مورد نیاز چین برای مواقع پرخطر معرفی کرده‌اند. این در حالی است که قدرت‌گیری بیش از اندازه چین ممکن است با ریسک‌هایی از جمله به خطر انداختن اقتصاد کشور یا جنگ با ایالات متحده و دیگر قدرت‌های غربی همراه شود. با این حال در سرمقاله اصلی شینهوا، خبرگزاری رسمی چین این‌چنین درباره قطعنامه تاریخی پیش‌رو نوشته شده است: «بی‌شک شی جین‌پینگ، شخصیت اصلی تسلط بر جریان تاریخ است.» این قطعنامه احتمالا گزارشی گسترده از چین مدرن ارائه می‌دهد که به توجیه سیاست‌های «شی» می‌پردازد و از داده‌های تاریخی برای جذاب کردن آن استفاده خواهد کرد. شرح مرحله به مرحله ظهور چین مدرن که در اسناد حزب آمده است، می‌گوید که مائو کشور را رهبری کرد تا در برابر ظلم بایستد، دنگ رفاه به ارمغان آورد و اکنون شی کشور را به عصر جدیدی از قدرت ملی سوق می‌دهد و احتمالا تمام اینها در قطعنامه گنجانده شود.

در سال‌های پیش روی «شی» او باید روی نابرابری‌های درآمدی و ثروت از طریق برنامه رفاه عمومی متمرکز شود. همچنین یکی دیگر از مشکلات چین در سال‌های آینده، کاهش صادرات این کشور در حوزه فناوری است و از همه مهم‌تر برنامه وی برای ادامه نوسازی ارتش چین است تا بتواند همچنان مهم‌ترین رقیب ایالات متحده باقی بماند.

رسانه‌هایی که زبان به تمجید گشودند

حدود ۴۰۰ تن از اعضای کمیته مرکزی قدرتمند حزب کمونیست چین، در پکن روز گذشته گرد هم آمدند تا در مجمع عمومی چهار روزه این حزب شرکت کنند؛ اجلاسی که مانند دیگر دیدارهای رهبری چین، پشت درهای بسته برگزار شد و تا روز پنج‌شنبه ادامه خواهد داشت. شینهوای چین روز گذشته گزارش داد که شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین این اجلاس را با یک گزارش کار و توضیحاتی پیرامون پیش‌نویس قطعنامه‌ای درباره دستاوردهای عمده و تجربیات تاریخی حزب کمونیست چین در طول ۱۰۰ سال فعالیتش، آغاز کرد.»

این قطعنامه، شرایط را برای بیستمین کنگره حزب خلق چین در سال آینده فراهم خواهد کرد؛ کنگره‌ای که به شکلی گسترده انتظار می‌رود در آن شی جین‌پینگ موقعیت خود را به‌عنوان قدرتمندترین رهبر چین از زمان «مائو تسه تونگ» تثبیت کند. در آستانه اولین روز نشست، رسانه‌ها به تمجید رهبری شی جین‌پینگ پرداختند. خبرگزاری دولتی شینهوا او را مردی با افکار و احساسات عمیق خواند که میراثی را به ارث برده؛ اما جرات نوآوری را نیز دارد، مردی آینده‌نگر و متعهد به کار خستگی‌ناپذیر.»

دوره تصدی رئیس‌جمهوری فعلی چین که به‌عنوان قدرتمندترین فرد در چین از زمان «مائو» شناخته می‌شود، با سرکوب گسترده ضد فساد، سیاست‌های سرکوب‌گرانه در مناطقی مانند سین کیانگ، تبت و هنگ‌کنگ و رویکرد قاطعانه فزاینده در روابط خارجی چین مشخص شده است. او همچنین طرز تفکری را ایجاد کرده است که انتقادات را سرکوب می‌کند، رقبا را از بین می‌برد و نظریه سیاسی‌اش، معروف به اندیشه شی جین‌پینگ، به دانش‌آموزان مدارس چین تدریس می‌شود.

کریس جانسون، کارشناس ارشد مرکز مطالعات بین‌المللی استراتژیک می‌گوید که این قطعنامه جدید می‌تواند فرصتی برای شی باشد تا «بخش‌هایی از تاریخ را که دوست ندارد» اصلاح کند؛ بخش‌هایی از جمله اصلاحات بیش از حد اقتصادی در دهه ۹۰ میلادی. «شی» اخیرا یک کارزار «شکوفایی مشترک» را راه‌اندازی کرد که برای مقابله با نابرابری ثروت و تشدید نظارت بر غول‌های تجاری داخلی طراحی شده است.