پشه آئدس ناقل بیماریهایی، چون زیکا، تب دانگ و چیکین گونیا است و با توجه به افزایش تجارت و گسترش تردد به کشورهای آندمیک در جهان، احتمال انتقال این پشه به کشور وجود دارد.
پشه آئدس بیشتر در مناطق استوایی جهان به ویژه آسیای جنوب شرقی وجود دارد. به تازگی شیوع آن در برخی از کشورها گزارش شده که با توجه به انتقال آن از طریق جابجایی کالا در سفرهای تجاری و همچنین سفرهای تفریحی، خطر جدی برای سلامت جامعه است و همین موضوع با مشاهده آن در برخی محلات بندرعباس نگرانیها را دوچندان کرده است.
بهسازی محیط راهکار مقابله با پشه آئدس
حسین فرشیدی رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان گفت: بهسازی محیط و از بین بردن زیستگاه پشه آئدس مؤثرترین قدم در پیشگیری از بیماریهای تب دانگ، چیکن گونیا و زیکا محسوب میشود چرا که بیماریهای منتقله از این پشهها بهمراتب خطرناکتر از پشه مالاریا است.
حسین فرشیدی با اشاره به اینکه جمعآوری لاستیکهای فرسوده که میتواند محل زیستگاه پشه آئدس باشد، امری بسیار ضروری است، گفت: بیماریهای منتقله از پشه آئدس درمان قطعی ندارد و تنها راه مبارزه با بیماریهای تب دانگ، چکین گونیا و زیکا کنترل ناقل این بیماریها است.
وی افزود: تخم، لارو، پوپ و یا فرم بالغ پشه، که عامل بیماری تب دانگ، چیکن گونیا و زیکا است میتوانند از طریق واردات گیاه بامبو، همچنین واردات انواع لاستیکهای ماشین وارد یک منطقه شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان با بیان اینکه بیماریهای منتقله از این نوع پشه بهمراتب خطرناکتر و کشندهتر از پشه مالاریا است، گفت: شیوع و ورود این بیماری در کشور پاکستان و کشورهای آسیایی و در بعضی از کشورهای حوزه خلیجفارس به دلیل تردد مسافرین و واردات کالا از این کشورها از طریق کالا مخصوصاً لاستیک و همچنین گیاهان تزئینی نظیر گل لاکی بامبو از این کشورها وجود دارد.
فرشیدی گفت: تب دانگ نهتنها به سیستم بهداشت و درمان آسیب میرساند بلکه این خطر کشور را از نظر بعد اقتصادی و سیاسی و امنیتی نیز تهدید میکند؛ بنابراین در این راستا باید از تمام ظرفیتها و همکاری بین بخشی و سایر ارگانها استفاده کرد.
مشاور وزیر بهداشت و درمان در پایان ضمن بیان اهمیت بیماریهای زیکا و تب دانگی و چیکن گونیا منتقله از پشههای آئدس در مورد لزوم آگاهسازی بخشهای مختلف بهداشت و درمان و مسئولین، گفت: بیماریهای منتقله از این نوع پشه بهمراتب خطرناکتر و کشندهتر از پشه مالاریا است. در حال حاضر هیچ واکسنی برای آنها وجود ندارد.
آئدس خطر ویروسی ندارد
فاطمه نوروزیان، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان افزود: طی روزهای گذشته پشه آئدس در محلات شهر بندرعباس یافت و سپس همکاران حشره شناس استان آنها را صید کردند.
وی با بیان اینکه این پشه خطر ویروسی ندارد و تاکنون نیز بیمار مشکوکی به مراکز درمانی بندرعباس مراجعه نکرده است، اظهار کرد: در حال حاضر پشههای بالغ باید از بین بروند و تا شعاع یک کیلومتری مکانی که پشه آنجا رویت شده ضدعفونی شود.
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان عنوان کرد: تنها راه مقابله با این حشره سمپاشی محل است و امیدواریم شهروندان با ماموران بهداشتی نهایت همکاری را برای رعایت سلامتی خود داشته باشند.
نوروزیان اضافه کرد: یکی از مناطقی که این پشه در آنجا زیست میکند بشقابهای زیر گلدان و اطراف آن است که آب در آنجا میماند، گیاه بامبو نیز محلی برای رشد این پشه است و نقاطی که آب کولر جمع میشود نیز محل دیگری برای رشد و نمو این پشه خطرناک است.
حمیدرضا بهزادی مدیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان قشم گفت: سال ۹۹ را با تمام ناملایمات مبارزه با ویروس کرونا پشت سر میگذاریم، ولی همچنان دغدغه ویروس کرونای جهش یافته جدید وجود خواهد داشت.
حمیدرضا بهزادی با اشاره به اهمیت بهسازی محیط در پیشگیری و مبارزه با لانه گزینی پشه آئدس گفت: اسکله بهمن، اسکله کاوه، فرودگاه بینالمللی و اسکله روستای باسعیدو و کلیه مکانهای پر خطر از نظر حشره شناسی آئدس توسط کارشناسان مبارزه با بیماریهای دانشگاه علوم پزشکی و شبکه بهداشت و درمان شهرستان قشم به صورت مستمر بررسی میشوند.
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت گفت: برای مقابله با پشه آئدس عامل بیماری تب دنگی، تب زرد، چیکونگونیا و زیکا باید همانند مبارزه با مالاریا بسیار هوشمند و توانا عمل کرد.
محمد مهدی گویا در خصوص راههای مقابله با پشه آئدس در هرمزگان افزود: مقابله با پشه آئدس و بیماریهای ناشی از آن نیازمند یک عزم جدی است، آنچه موجب نگرانی بود و در انتظارش بودیم اکنون اتفاق افتاد.
وی افزود: هر اقدامی که میتوانیم در راستای مقابله با این پشه انجام دهیم اکنون باید عملی کنیم و اگر زمان را از دست بدهیم مشکلات زیادی برای ما پیش خواهد آمد.
گویا با اشاره به اینکه عملکرد دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در شناسایی و کشف پشه آئدس با اقدامات علمی بسیار خوبی صورت گرفته است، عنوان کرد: فعالیتهای حوزه بهداشت استان جای تشکر دارد، دنگی همه گیری نیست که به آسانی بشود کنترل کرد. کشور سنگاپور تجربه مبارزه با این همه گیری را داشته، اما نتوانسته طوری کنترل کند که این کنترل تداوم داشته باشد.
وی تصریح کرد: معاونتهای درمان، آموزشی و تحقیقات دانشگاه هر یک باید در کنار معاونت بهداشتی دانشگاه با انجام اقدامات مرتبط با حوزه خود اوضاع را مدیریت کنند.
این مقام مسئول آموزش دانشجویان، کادر بهداشت و درمان در همه ردهها و مردم در راستای کنترل پایدار و مدیریت محیط را بسیار اثرگذار دانست و گفت: پاکسازی محیط منحصر به شهردارای و ماموران شهرداری نیست پشهها حتی در خانهها و محیطهای کوچک هم لانه میکنند.
وی افزود: تقاضای من از همکاران دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان نه بعنوان یک حشره شناس بلکه به عنوان کسی که امنیت و سلامت کشور برایش یک دغدغه است، با توجه به نیروهای با انگیزه بالا در استان از هرمزگان بتوانند کشور را در برابر خطرات ناشی از ائدس حفظ کنند.
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت ضمن تاکید بر ارتقاء سواد سلامت در جامعه و همکاری سایر دستگاهها و مردم با دانشگاه گفت: با بسیج تمام نیروهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در استان و استفاده از ظرفیتهای اقتصادی استان بدون شک کنترل و پیشگیری در زمان اپیدمی و حتی قبل از اپیدمی کار دشواری نخواهد بود.
وی با اشاره به اهمیت تقویت زیرساختهای حشره شناسی در استان اضافه کرد: اعضای هیئت علمی به ویژه حشره شناسان استان با کمک اساتید کشور در این موضوع مهم ورود کنند تا دروازه ورود بیماری به کشور نباشیم و بتوانیم در این استان خطرات و تهدیدات ناشی از پشه آئدس و بیماریهای ناشی از آن را کنترل کنیم.
آماده باش هرمزگان برای مقابله با پشه آئدس
علی رئوفی در جلسه فوق العاده کنترل، مراقبت و پیشگیری از گسترش پشه آئدس در سطح استان با اشاره به مشاهده این پشه مخرب در شهر بندرعباس عنوان کرد: آئدس پشهای بسیار سخت جان است که اقدام به تخم ریزی میکند و با توجه به ماندگاری بالای تخمهای پشه آئدس حتی پس از یک سال اگر رطوبت و آب به آنها برسد رشد میکنند و این پشه خونخواری در روز دارد.
وی اضافه کرد: میزبان پشه مخرب آئدس انسان است و در کانونها و تجمعات انسانی خطرات بیشتری دارد.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان با اشاره به مخاطرات این پشه، تصریح کرد: پشه آئدس عامل انتقال تب دانگی است و این تب همراه با خون ریزی است و مرگ و میر در پی دارد و مخاطرات آن از کرونا نیز بیشتر است.
رئوفی گفت: فرد مبتلا به بیماری پشه آئدس میتواند دیگران را با توجه به قدرت انتقال بیماری آلوده کند.
وی، در همین خصوص افزود: پشه آئدس عامل ایجاد بیماری دیگری است که باعث ضعف عضلانی و زمین گیر شدن افراد مخصوصا در تجمعات انسانی میشود.
علی رئوفی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان گفت: استاندار استان دستورات لازم را برای اتخاذ تدابیر پیشگیرانه برای مقابله با پشه آئدس صادر کرده اند.
معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان اضافه کرد: پشه آئدس عامل انتقال بیماری زیکا است که در صورت ابتلای مادران باردار اثرات مخربی برای جنین در پی دارد.
رئوفی با اشاره به اهمیت اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، تصریح کرد: پشه آئدس از نظر اقتصادی در صورت عدم اتخاذ تدابیر پیشگیرانه آثار مخربی برای استان با توجه به گردشگر پذیر بودن آن دارد و میتواند زمینه ساز مختل شدن فعالیتهای اقتصادی در بخشهای مختلف شود.
وی با اشاره به اهمیت اطلاع رسانی به مردم در خصوص پشه آئدس، تصریح کرد: دستگاههای اجرایی ذیربط تمام ظرفیتها را برای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در خصوص پشه آئدس به مردم در دستور کار قرار دهند.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان گفت: پشه آئدس با توجه به آلودگی کشورهای همسایه از طریق وارداتی که از این کشورها میشود وارد استان شده است.
وی افزود: با توجه به مشاهده پشه مخرب آئدس در لاستیکها، کلیه آپاراتیها نسبت به اتخاذ تدابیر پیشگیرانه با جمع آوری لاستیکهای غیر قابل استفاده و سم پاشی محیط کار اقدام کنند.
رئوفی با تاکید بر از بین بردن زیستگاههای پشه آئدس افزود: مکانهایی که از طرف دانشگاه علوم پزشکی استان به عنوان زیستگاه پشه مخرب آئدس معرفی شود سریعا پاکسازی و سمپاشی شود.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان با اشاره به ضرورت بسیج امکانات برای مقابله با پشه آئدس، اضافه کرد: کلیه دستگاههای اجرایی، نهادها، گروههای مردمی، نیروهای جهادی، هلال احمر، آتش نشانی و نیروهای نظامی که هموار در همه صحنهها همراه بوده اند با دانشگاه علوم پزشکی استان برای مهار پشه آئدس همکاری و همراهی کنند تا با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از تحمیل هزینههای درمان جلوگیری شود.
رئوفی اضافه کرد: با توجه به اهمیت موضوع استاندار استان دستورات لازم را به فرمانداران و دستگاههای اجرایی ذیربط جهت اتخاذ تدابیر پیشگیرانه مقابله با پشه آئدس صادر کرده اند.
وی تصریح کرد: رسانهها با اطلاع رسانی مناسب اهمیت موضوع را به عموم مردم منتقل کنند.
رئوفی افزود: برای مدیریت بیماری پشه آئدس نیازمند همراهی و مشارکت مردمی هستیم و بسیاری از مشکلات و چالشها با همراهیهای مردمی مرتفع شده است.
عوارض گزیدگی پشه آئدس چیست؟
علیرضا نادری، کارشناس حشرات دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست در مورد پشه آئدس گفت: این پشه در تمام مناطق گرمسیری جهان وجود دارد، که میتواند ناقل بیماریها، باکتریها و ویروسهای گرمسیری به انسان باشد، این پشه سالهاست در جنوب ایران وجود دارد، اما عوامل بیماری زا را دارا نیستند و ما نگرانی از این بابت در کشور نداریم.
وی افزود: نیش این پشه مانند سایر پشهها است تا وقتی که باکتری و ویروس را حمل نکند، خطرناک نیست البته این پشهها میتوانند در مناطق مرطوب با آب کم هم تکثیر شوند و نیازمند کنترل و پایش برای کاهش جمعیت آنها وجود دارد.
نادری بیان کرد: پشههای آئدس معمولا بر روی مچ پا و آرنج را نیش میزنند که قرمزتر و پر خارشتر نسبت به سایر پشهها است، افراد در صورت ابتلا به دنگ دچار عوارضی مانند درد شکم، حالت تهوع، تب بالا و فشار خون بالا میشوند که باید استراحت و از استامینوفن استفاده کنند و از مصرف داروهایی مانند آسپرین خودداری شود.
وی در مورد راههای مبارزه با این پشهها اضافه کرد: راههای مختلفی برای جلوگیری از تکثیر پشه آئدس وجود دارد مانند کم کردن آبهای راکد، مبارزه بیولوژیک با آنها و استفاده از Deet با غلظت ۲۰ تا ۳۰ درصد در محلولها و پمادها که میتواند از گزیدگی جلوگیری کند.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان