راز درخشش سبز رنگ دنباله‌دار‌ها کشف شد

گروهی از شیمی‌دانان به تازگی معمای رنگ سبز درخشان سر دنباله‌دار‌ها را که برای چند دهه محققان را متحیر کرده بود حل کردند. مطالعه روی یک مولکول گریزان صورت گرفت که کلید اصلی این موضوع بود.

دنباله‌دار‌ها چه هستند؟

ابتدا باید بدانیم که دنباله‌دار‌ها چه هستند؟ به گفته ناسا، دنباله‌دار‌ها «گلوله‌های برفی کیهانی از گازها، سنگ‌ها و غبار یخ زده هستند که به دور خورشید می‌چرخند.» دنباله‌دار‌ها در شکل یخ زده می‌توانند به بزرگی یک شهر کوچک روی زمین باشند. هنگامی‌که یک دنباله‌دار در فاصله بسیار نزدیک به دور خورشید می‌گردد، به دلیل غبار و گاز‌های آزاد شده از جسم، سر سبز درخشانی ایجاد می‌کند.

گرهارد هرزبرگ که بعد‌ها جایزه نوبل را برای تحقیقات درباره رادیکال‌های آزاد و سایر مولکول‌ها دریافت کرد، می‌گفت که فرآیند درخشش سبز رنگ دنباله‌دار می‌تواند به دلیل مولکولی با نام دی‌کربن باشد که از دو اتم کربن به پیوند خورده تشکیل شده‌اند. مطالعه جدیدی که در مجله «مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم» (Proceedings of the National Academy of Sciences) منتشر شد نظریه هرزبرگ را در معرض آزمایش قرار داد.

«تیم اشمیت»، شیمیدانی که بر این مطالعه در دانشگاه نیو ساوت ولز در سیدنی استرالیا نظارت داشت می‌گوید که دی‌کربن آنقدر واکنش‌پذیر است که گروهی که این مطالعه را انجام می‌دادند نتوانستند آن را از یک بطری تامین کنند.

وی اضافه کرد دی‌کربن در فضا، درون ستاره‌ها، سحابی‌ها و دنباله‌دار‌ها وجود دارد، اما هنگامی که در معرض اکسیژن جو زمین قرار می‌گیرد به سرعت واکنش نشان می‌دهد و می‌سوزد.

این نخستین باری است که دانشمندان توانسته‌اند به‌طور دقیق چگونگی تجزیه مولکول را هنگام قرار گرفتن در معرض پرتو‌های قدرتمند فرابنفش بررسی کنند.
اشمیت می‌گوید این نخستین باری است که دانشمندان توانسته‌اند به‌طور دقیق چگونگی تجزیه مولکول را هنگام قرار گرفتن در معرض پرتو‌های قدرتمند فرابنفش بررسی کنند.

وی درباره جزییات بیشتر از این تحقیق گفت: «گروه تحقیقاتی در آزمایشگاه باید محیط فضای نزدیک به زمین را با محفظه‌های خلا و سه لیزر مختلف فرابنفش شبیه‌سازی می‌کرد. از آنجایی که دی‌کربن خیلی سریع واکنش نشان می‌دهد، محققان مجبور شدند آن را در نقطه‌ای با از بین بردن یک مولکول بزرگتر با لیزر سنتز کنند.»

اشمیت می‌گوید که تیم تحقیقاتی آن‌ها تایید کرد که نور سبز دنباله‌دار‌ها از مولکول‌های دی‌کربن می‌آید که وقتی در معرض نور خورشید در فضا قرار می‌گیرند، می‌توانند نور مرئی را جذب و ساطع کنند.

او اضافه کرد که هرزبرگ دهه‌های قبل درباره دی‌کربن دست می‌گفت و اگرچه درباره مکانیسم سخنان او کاملا درست نیست. وی تاکید کرد اکنون که می‌دانیم چه چیزی باعث درخشش دنباله‌دار‌ها می‌شود، می‌توان اطلاعات بیشتری درباره شکل‌گیری جهان از این بقایای سنگی یخی باستانی آموخت.