تلاش دولت مصر برای ممنوع الفعالیت کردن خوانندگان جوان مصری

فرارو- به تازگی دولت مصر تلاش کرده تا ۱۹ خواننده در مصر را ممنوع الفعالیت کند. هدف دولت مصر از این اقدام محدود کردن فعالیت نوازندگان و خوانندگان سبک موسیقی الکترونیک «مهرجانات» است سبکی که خوانندگان و سازندگان آن رویه جسورانه‌ای را در پیش گرفته‌اند و بین جوانان مصری بسیار محبوب است.

به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، این آهنگ مانند سایر آهنگ‌های پاپ مصری با مضمونی آشنا آغاز می‌شود: شیفتگی پنهانی بین دوهمسایه جوان که قادر به ازدواج با یکدیگر نیستند نگاه‌های یواشکی و عشوه‌آمیز آنان به یکدیگر و قلب های‌شان که در تلخی و شیرینی ناشی از حسرت و انتظار به یکدیگر متعهد باقی می‌مانند. با این وجود، پس از آن ترانه‌ها چرخشی رادیکال به خود می‌گیرند. «حسن شاکوش» خواننده سبک مهرجانات این گونه می‌خواند: «اگر من را ترک کنی گم می‌شوم و می‌روم الکل می‌نوشم و حشیش می‌کشم».

آهنگ «دختر همسایه» به یک موفقیت بزرگ تبدیل شده و بیش از نیم میلیارد بازدید از ویدئوی آن تنها در یوتیوب انجام شده و «شاکوش» را به شهرت رسانده است. با این وجود، اشاره صریح او به مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی و شکستن خطوط قرمز و ممنوعه‌های فرهنگی در مصر است. این آهنگ در سال ۲۰۱۹ میلادی منتشر شد و به جدالی در مصر دامن زد در این باره که چه کسی باید برای موسیقی پاپ آن کشور تصمیم گیری کند.

در این نبرد، نهاد‌های دولتی مصر در برابر ژانر موسیقی محبوب میلیون‌ها جوان مصری قرار گرفته اند. اخیرا پس از آن که سازمانی که برای نوازندگان و خوانندگان مجوز صادر می‌کند دست کم ۱۹ هنرمند جوان را از خواندن و اجرا در مصر منع کرد، بحث جنجالی‌تر شده است.

آن سازمان که سندیکای موسیقی‌دانان مصر نام دارد «شاکوش» و سایر خوانندگان این سبک معروف به مهرجانات را به «عادی سازی» و «تشویق رفتار منحط» توسط جوانان و معرفی نادرست مصر به جامعه بین المللی و تخریب سلیقه عمومی متهم کرده است.

«طارق مرتضی» سخنگوی این سندیکا اتحادیه‌ای حرفه‌ای که مجوز اجرا‌های خوانندگان بر روی صحنه و برگزاری کنسرت‌ها را صادر می‌کند (اگرچه از نظر فنی بازوی دولت نیست، اما در ارتباط با دولت است و دولت بودجه آن را تامین می‌کند) می‌گوید: «آنان در حال ایجاد یک جنبش بی‌نظمی و هرج و مرج در کشور هستند. آن چه ما در حال حاضر با آن مواجه هستیم چهره انحطاط و وضعیتی قهقرایی است».

خوانندگان ممنوعه از اجرا در کلاب‌ها، کنسرت‌ها و مراسم عروسی منع شده اند. برخی از آنان به اجرای برنامه‌های خود در خارج از کشور یا در مهمانی‌های خصوصی ادامه می‌دهند، اما مجبور شده‌اند از انعقاد قرارداد‌های تبلیغاتی و سایر فرصت‌های درآمدی چشم پوشی کنند.

هواداران این سبک از موسیقی از تصمیم سندیکای موسیقی‌دانان مصر عصبانی هستند.

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی به هنرمندان اجازه می‌دهند تا رسانه‌های تحریم شده دولتی مانند تلویزیون را دور بزنند و به نسلی از طرفداران تازه خود برسند که تشنه محتوایی معتبرتر هستند.

سبک موسیقی مهرجانات برای نخستین بار بیش از یک دهه پیش از محلات متراکم و شلوغ طبقه کارگر قاهره برخاست و هنوز نیز عموما در استودیو‌های خانگی با فناوری پایین ساخته می‌شود که اغلب تجهیزاتی بیش از یک میکروفون ارزان قیمت و نرم‌افزار دانلود شده بدون رعایت حق نشر را ندارند.

ژانر مستقیم با اشعاری صریح در مورد عشق، جنسیت، قدرت و فقر بازتاب دهنده تجربه و فرهنگ بخش وسیعی از جوانان محروم هستند که در آن مناطق زندگی می‌کنند و با آهنگی رقصاننده و تپنده همراهی می‌کنند.

قافیه‌های جذاب و ریتم‌های الکترونیکی که به سرعت به جریان اصلی تبدیل شدند و اکنون در کلاب‌های شبانه اختصاصی در استراحت گاه‌های مدیترانه تا تالار‌های عروسی پر زرق و برق نخبگان مصری - فرانسوی تا سالن‌های کنسرت در قطر و عربستان سعودی نفت‌خیز پخش می‌شوند.

«سید محمود» سردبیر سابق هفته نامه «القاهره» که توسط وزارت فرهنگ مصر منتشر می‌شود می‌گوید: «مهرجانات نماینده واقعی زمان کنونی ما و لحظه جهانی شدن، فناووی اطلاعات و رسانه‌های اجتماعی است که به سلیقه‌مان جهت می‌دهد. اگر اشاره به مواد مخدر و الکل را حذف کنید این بدان معناست که آنان وجود ندارند؟ واقعیت آن است که ترانه‌ها بازتاب دهنده زندگی و فرهنگ واقعی مردمان هستند. این ترانه‌ها مطمئنا مستقیم‌تر و صریح‌تر هستند و از اشارات شاعرانه که مشخصه اشعار سنتی هستند اجتناب می‌ورزند».

«اسلام رمضان» که با نام «دی جی ساسو» تهیه کننده ۲۷ساله پرفروش «شاکوش» است می‌گوید: «ما از واژگانی که به زبان‌مان نزدیک است بدون زیباسازی آن استفاده می‌کنیم. این موسیقی این گونه به دست مردم می‌رسد».

در سال ۲۰۱۷ میلادی، بخش ویژه‌ای از پلیس مصر که جرایم اخلاقی را بررسی می‌کند سازندگان یکی از آهنگ‌های مهرجانات را بازداشت کرد و وعده داد به جستجوی آثاری ادامه دهد که «محتوای توهین‌آمیز برای بینندگان مصری ارائه می‌دهند یا حاوی مضامین جنسی هستند».

در سال ۲۰۲۰ میلادی، پس از پخش ویدئویی که نشان می‌داد ده‌ها دانش آموزان در یک دبیرستان دخترانه با آهنگ «دختر همسایه» آواز می‌خوانند وزارت آموزش و پرورش مصر به مدارس آن کشور نسبت به گسترش محسوس آهنگ‌هایی که «رفتار بد» را ترویج می‌کنند هشدار داد. مدت کوتاهی پس از آن، وزیر ورزش و جوانان مصر با ممنوعیت پخش موسیقی مهرجانات در میادین و اماکن ورزشی وعده «مبارزه با فساد» را داد.

«هانی شاکر» رئیس سندیکا از ممنوعیت یک برنامه تلویزیونی در ساعات پایانی شب نیز دفاع کرد و گفت: «ما نمی‌توانیم در دوران سیسی زندگی کنیم و اجازه دهیم این مضامین، هنر پیشروی‌مان باشند».

مرتضی سخنگوی سندیکا می‌گوید: «ما آنان را متوقف کرده‌ایم، زیرا نمی‌توانند در مصر روی صحنه بروند و اجرا داشته باشند». او گفت که پاسخی از یوتیوب برای توقف پخش ویدئو‌های این سبک از موسیقی دریافت نکرده است.

«یاسمین العسل» مدیر بانک ۴۱ساله پس از شرکت در یکی از کنسرت‌های «شاکوش» پیش از ممنوع الفعالیت شدن او گفته بود: «این مشابه آهنگ‌های عاشقانه قدیمی نیست. نوع حضور او بر روی صحنه موسیقی و حال و هوای آن تازه است و همه چیز سرگرم کننده است».

با این وجود، ممنوعیت‌ها برای هنرمندان دیگر سخت‌تر بوده و بسیاری از آنان از امکانات برگزاری کنسرت‌های خارج از مصر برخوردار نیستند. آنان اکثرا سکوت کرده‌اند و از اظهارنظر می‌ترسند چرا که گمان می‌کنند حرف زدن بیش‌تر به ضررشان تمام می‌شود.

با این حال، علیرغم فشار زیاد بسیاری مطمئن هستند که موسیقی آنان فراتر از کنترل هر مقام یا دولتی است. «کریم جابر» تهیه کننده موسیقی ۲۳ساله که با نام «ال ویلی» شناخته می‌شود و در اتاق خواب‌اش با یک رایانه با کیبورد MIDI ۱۰۰ دلاری نشسته به خبرنگار «نیویورک تایمز» می‌گوید: «مهرجانات به ما آموخت که می‌توانی کار تازه‌ای انجام دهی و شنیده شوی».