ارتفاع قله پیک ششم قطعا بیشتر است

دکتر حمید سوری، اپیدمیولوژیست و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره چشم انداز موج ششم کرونا در کشور می‌گوید: در پیک جدید و در واریانت جدید چند مولفه در مدیریت اپیدمی بسیار مهم است؛ یکی اینکه ما باید سرعت عمل خود را افزایش بدهیم، چون سرعت گسترش اومیکرون بسیار بالا است و تاخیر باعث می‌شود آتش این پیک شعله ورتر شود دومین نکته این است که باید حتما برای مدیریت اپیدمی از روش‌های هوشمند استفاده کنیم.

به گزارش شفقنا، یعنی بیاییم و در شهر‌ها ارزیابی خطر کنیم و مداخلات موثر اعمال کنیم، چون اساس رنگ بندی‌ها اشتباه است. نکته بعدی این است که از مداخلات زودبازده استفاده کنیم که متناسب با شرایط این واریانس جواب بدهد ما نمی‌توانیم طرح‌های چند هفته‌ای و چند ماهه تدارک ببینیم. ادامه گفتگو با دکتر سوری را در ادامه می‌خوانید: 

_ امروز وضعیت کرونا اومیکرون به چه صورتی است؟ این پیک تا چه زمانی ادامه دار خواهد بود؟

هیچ سناریو قطعی و از پیش تعیین شده‌ای برای وضعیت اپیدمی و واریانت اومیکرون نه در کشور ما و نه در هیچ کجای دیگر دنیا وجود ندارد. آنچه که در انتظار هر جامعه‌ای است بستگی به رفتار آن جامعه و نحوه مدیریت اپیدمی در آن جامعه دارد. هر چقدر این رفتار و مدیریت مناسب‌تر و سنجیده‌تر و علمی‌تر باشد طبیعتا طول دوره این پیک کوتاه‌تر خواهد بود و ارتفاع کمتر خواهد بود و جامعه زودتر رها می‌شود در غیر این صورت اپیدمی و پیک ادامه خواهد داشت. واکسیناسیون یکی از راه‌های قطع زنجیره انتقال است و آن هم تا زمانی که بالای ۹۰% از افراد جامعه واکسینه شده باشند و باید امیدوار بود که به ایمنی جمعی برسیم، اما طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت هنوز واکسیناسیون ۶۵ درصد است و تا رسیدن به عدد بالای ۹۰% فاصله داریم. از طرف دیگر وقتی به مناطق مختلف کشور مراجعه می‌کنیم و در سفر‌های میدانی ما خوشبختانه در شهر‌هایی که شروع پیک زودتر صورت گرفته است نشانه‌هایی امیدوار کننده از کاهش پیک و سیر نزولی پیک هم دیده می‌شود که امیدوار هستیم این اتفاق هر چه سریعتر برای سایر مناطق کشور نیز بیفتد.

_ قله پیک چه زمانی پیش بینی می‌شود؟

ارتفاع قله به این بستنگی دارد که ما ارتفاع را از چه منظر ببینیم. در ابتلا ما اعداد و ارقام موثقی در مورد ابتلا در کشور نداریم، چون نظام بیماریابی فعال در کشور ما وجود ندارد و ما به جامعه مراجعه نمی‌کنیم تا ببینیم چند نفر مبتلا هستند بلکه منتظر هستیم تا ببینیم افرادی که علامت و شکایت دارند مراجعه می‌کنند یا نه؟! اما با همین عدد و رقم‌ها طبیعتا ارتفاع قله شاید بیشترین اندازه نسبت به پیک‌های قبلی باشد و به آن حد رسیده است همانطور که در بسیاری از کشور‌ها امروز رکورد ارتفاع قله در پیک جدید تجربه شده است، اما در مورد مرگ و میر و بستری اینطور نیست و وقتی ارتفاع قله و منحنی بستری و مرگ و میر را مشاهده می‌کنیم بعید به نظر می‌رسد که تجربیات گذشته به لحاظ ارتفاع قله پیک در خصوص مرگ و بستری دوباره تجربه شود.

_ آمار‌هایی منتشر می‌شود بسیاری تست نمی‌دهند اگر بخواهیم برآورد دقیقی از تعداد مبتلایان داشته باشیم باید رقم را چند برابر کنیم؟

چند برابر ضریب دادن عدد و رقم‌ها تصوری ذهنی است و مبنای علمی ندارد، برای اینکه بتوانیم عدد موثق تری داشته باشیم باید تعداد تست هایمان را بیشتر کنیم و بیمار یابی فعال را برقرار کنیم و این ضرایب پشتوانه علمی ندارد و هر کسی هر چه به ذهنش می‌آید می‌گوید. اینکه کسی از آن‌ها بپرسد سند شما چیست و بر اساس چه مطالعه و کدام بررسی این حرف را می‌زنید هیچ پاسخی برای گفتن ندارند. متاسفانه برخی از این برآورد‌های ضریب دار از جانب اعضای کمیته‌های علمی اپیدمی کشور مطرح می‌شود درحالیکه انتظار می‌رود آن‌ها مبتنی بر علم حرف بزنند. نه براساس برداشت‌های شخصی خود.

_ وضعیت اومیکرون در بسیاری از کشور‌ها شایع است و بسیاری از کشور‌ها با این بیماری درگیر هستند. در برخی کشور‌هایی که درگیری وجود دارد برنامه‌هایی خاص و منسجم در نظر گرفته شده است و برخی دیگر نه. آیا برای موج‌هایی که می‌آید برنامه ریزی وجود دارد و محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی اعمال می‌شود یا بخاطر روند واکسیناسیون برنامه‌ها با شدت قبل اجرا نمی‌شود؟

روند ابتلا به اومیکرون در دنیا به طور کلی کاهشی است، اما در برخی از کشور‌ها از جمله در کشور ما روند افزایشی است. در پیک جدید و در واریانت جدید چند مولفه در مدیریت اپیدمی بسیار مهم است؛ یکی اینکه ما باید سرعت عمل خود را افزایش بدهیم، چون سرعت گسترش اومیکرون بسیار بالا است و تاخیر باعث می‌شود آتش این پیک شعله ورتر شود دومین نکته این است که باید حتما برای مدیریت اپیدمی از روش‌های هوشمند استفاده کنیم. یعنی بیاییم و در شهر‌ها ارزیابی خطر کنیم و مداخلات موثر اعمال کنیم، چون اساس رنگ بندی‌ها اشتباه است. نکته بعدی این است که از مداخلات زودبازده استفاده کنیم که متناسب با شرایط این واریانس جواب بدهد ما نمی‌توانیم طرح‌های چند هفته‌ای و چند ماهه تدارک ببینیم. در کشور‌های دیگر نیز از همین مکانیزم‌ها استفاده شده است، ولی سرعت عمل به نوعی است که یک روز تاخیر در اقداماتی که باید انجام گیرد مدیریت اپیدمی را بسیار بسیار مشکلتر می‌کند. کشور ما نزدیک به دو ماه است که نشانه‌های ورود اومیکرون را دیده و هشدار‌ها داده شده، ولی اقداماتی که باید صورت بگیرد کافی نبوده است. طبیعی است که امروز هم ما بیشتر شاهد روندی عادی و طبیعی در این اپیدمی هستیم تا روندی مدیریت شده! شاید در تهران یا هر استانی تنها نیاز به تعطیل شدن یک محله باشد یا در یک استان یک شهر باید تعطیل شود یا یک بازار تعطیل شود دلیلی ندارد با این وضعیت اقتصادی و معیشتی جامعه بازار‌ها را تعطیل کنیم. مطالعات نیز نشان داده تعطیلی اقتصادی تاثیری چندان ندارد و اگر تاثیر داشته باشد جزو مداخلاتی است که بسیار گران قیمت تمام می‌شود.

_ خرید آخر سال و دید و بازدید‌های نوروزی در راه است آیا نزدیک بودن عید روند موج ششم کرونا را طولانی‌تر می‌کند؟

قطعا طولانی‌تر می‌کند تجربه مشابه ما را در اروپا و در ایام کریسمس می‌بینیم که اومیکرون زودتر شایع شد و خرید‌های متعدد و دید و باز دید‌ها نشان داد در کشور‌هایی که کنترل زیادی نداشتند اپیدمی سرعت بیشتری پیدا کرد از این رو اگر برای نوروز و خرید و دید و بازدید برنامه ریزی نکنیم دچار مشکلاتی جدی‌تر می‌شویم.