داستان حضور تماشاگران در ورزشگاههای ایران مربوط به یکی، دو هفته یا حتی یکی دوماه اخیر هم نیست؛ این موضوع به ابتدای شروع لیگ برتر فوتبال ایران برمیگردد. از آن زمان تابهحال، یعنی پیش از شروع هفته بیستویکم لیگ برتر، هنوز ورود تماشاگران به ورزشگاههای فوتبال مجوز نگرفته است. به غیر از سه مورد که از آنها بهعنوان ورود آزمایشی یاد شده است، هرگز به علاقهمندان به فوتبال، اجازه داده نشده که برای تشویق تیمهای مورد نظرشان، بهطور ویژه تیم ملی، استقلال و پرسپولیس به ورزشگاه بروند. بهانه، از ابتدا تا کنون یکی بوده است: شیوع ویروس کرونا.
محدودیت اعمالشده بر ورزشگاههای فوتبال درحالی صورت گرفته که تمامی فعالیتهای فرهنگی، هنری، مذهبی و اجتماعی در این بازه زمانی، با حضور پرشور علاقهمندان برگزار شده است. حال، این حضور گاها با ظرفیت صددرصدی و بعضا با گنجایش کمتر صورت گرفته است؛ امر محقق اینکه هرگز بدون حضور آنها نبوده است. این مورد هم دیگر تکراری شده که چرا برگزاری تجمعات در دیگر حوزهها، حتی در محیطهای سرپوشیده آزاد است و مجوز میگیرد، ولی ورزشگاههای فوتبال چنین مجوزی ندارند؟ این پرسش بارها مطرح شده، ولی خوشبختانه یا متأسفانه کسی تا به الان پاسخی به آن نداده است.
دراینمیان، اما اتفاق شگرف دیگری رخ داده که مدیران فوتبال ایران را بیش از گذشته «بیکفایت» یا «ترسو» جلوه میدهد. بیکفایتی مربوط به تواناییهای احتمالی آنها در امور روزمره نمیشود و صرفا درباره بحث حضور تماشاگران در ورزشگاههای فوتبال است. درحالیکه مجوزی برای ورود تماشاگران به ورزشگاههای روباز فوتبال صادر نمیشود، فدراسیون بسکتبال به ناگاه با گرفتن مجوز ۳۰ درصد حضور تماشاگران در دیدار تیم ملی با سوریه، همه را غافلگیر کرده است.
«همه» یعنی مسئولان فدراسیون فوتبال ایران که خواسته یا ناخواسته به خواب عمیقی در این زمینه فرورفتهاند. حالا مسئله پیچیدهتر شده؛ چطور به علاقهمندان بسکتبال اجازه ورود به سالنهای سرپوشیده داده میشود، ولی به علاقهمندان فوتبال اجازه ورود به ورزشگاههای «روباز» داده نمیشود؟ باید روی این کلمات «سرپوشیده» و محیطهای «روباز» تأکید شود تا به اصل داستان رسید. اهمال مسئولان فدراسیون فوتبال ایران اتفاقا ارتباطی به فدراسیون جدید ندارد و «بیکفایتی» در این مورد از زمان حضور شهابالدین عزیزیخادم شروع شده و همچنان ادامه دارد.
پشت پردهای در کار است؟
محتملترین تحلیلِ مبتنی بر واقعیت این است که فدراسیون فوتبال ایران به دلیل تهدید فیفا مبنی بر الزام راهدادن زنان به ورزشگاه، ترجیح میدهد بازیهای لیگ برتر بدون تماشاگر باشد. این تحلیل میگوید میشود فیفا را به بهانه شیوع ویروس کرونا سرکار گذاشت، ولی نمیشود از مسئولان دولت کنونی، مجوز ورود تماشاگران زن به ورزشگاه را گرفت. این سناریو، اما بهتازگی از سوی حسن کامرافیفر، دبیرکل فدراسیون فوتبال رد شده است. او که با پادکست فوتبال ۳۶۰ صحبت کرده، گفته است «اصلا و ابدا چنین چیزی نیست و ما از این لحاظ دغدغهای نداریم. همانطورکه گفتم تمام تلاش خودمان را کردیم و از سه روز قبل هم بالاخره توانستیم گامی به جلو برداریم و مجوز حضور ۳۰درصدی تماشاگران را بگیریم. با توجه به اینکه ستاد ملی مبارزه با کرونا چند روز قبل در یکی از رشتههای ورزشی مجوز حضور تماشاگران را صادر کرد، ما هم بلافاصله جلسه گذاشتیم و گفتیم چرا این مجوز برای فوتبال صادر نمیشود».
ادعای دبیرکل در این زمینه در شرایطی مطرح شده که «بیکفایتی» رخداده در این داستان بیشتر نمایان میشود؛ درواقع اگر تا پیشازاین میشد با توجه به تهدیدات بالقوه فیفا، مسئولان فوتبال ایران را «ترسو» خطاب کرد، صحبتهای جدید نشان از اهمال بیشتر و شاید بیکفایتی در این امر دارد. اگر تهدید فیفا وجود نداشته، چرا مسئولان فدراسیون فوتبال تلاشی برای ورود تماشاگران به ورزشگاه نکردهاند؟ از آن بدتر، چطور رشتهای مانند بسکتبال که در مقایسه با فوتبال غالبا علاقهمندان کمتری دارد، توانسته مجوز ورود تماشاگران را بگیرد، ولی فوتبالیها با وجود محیط امنتر، موفق به اخذ چنین موضوعی نشدهاند؟ اگر این مسئله، تشریح ناتوانی مدیران کنونی و مدیران ۹ ماه پیش نیست، پس بیانگر چه چیزی است؟
آیا دربی تماشاگر دارد؟
حالا که بعد از ماهها غفلت، عدهای از مسئولان فدراسیون فوتبال، از خواب بیدار شده و به این نتیجه رسیدهاند که برایشان ناخوشایند است فدراسیونهای دیگر هم از این زمینه از آنها پیشی بگیرند، انتظار میرود مجوز ورود تماشاگران برای ورود به ورزشگاه برای دیدار حساس استقلال و پرسپولیس صادر شود. این موضوعی است که حسن کامرانیفر به آن اشاره کرده و گفته است که مجوز لازم گرفته شده است. «بعد از آن مسابقه (بسکتبال)، با ورود تماشاگران برای رقابتهای فوتبال هم موافقت شده است و ما امیدواریم که بهزودی شاهد حضور تماشاگران در مسابقات فوتبال باشیم... باتوجه به اینکه دربی بازی جذابی است و حضور تماشاگران میتواند این جذابیت را چندبرابر کند، برنامه ما هم همین است که در روز ۲۶اسفند شاهد حضور هواداران دو تیم در ورزشگاه باشیم. صحبت ما با ستاد ملی مبارزه با کرونا هم بر همین اساس بوده است». او نهایتا قول داده که این بازی حتما با حضور تماشاگران باشد.
مسئله، اما جالبتر شده و روز گذشته بعد از انتشار چنین خبری، دکتر غلامرضا نوروزی، رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی که در ستاد مبارزه با کرونا در ورزش نیز حضور دارد، در گفتگو با تسنیم ادعای دبیرکل فدراسیون فوتبال را رد کرده و گفته است: در آخرین جلسه برگزارشده، صحبتی مبنی بر حضور تماشاگران در مسابقات فوتبال انجام نشده است، هیچگونه نامهنگاری و مکاتبهای هم از سوی فدراسیون انجام نشده است. فدراسیون فوتبال باید در این زمینه مکاتبه کند، تا این لحظه اتفاق جدیدی نیفتاده و تغییری در شرایط قبلی رخ نداده است».
با این صحبتها همچنان علامت سؤال درباره ترس یا ناتوانی مسئولان فدراسیون فوتبال برای ورود تماشاگران به ورزشگاهها به قوت خود باقی است؛ آنها بالاخره برای یکبار هم کهش شده باید تکلیف را در این مورد مشخص و اعلام کنند در این زمینه اصلا قدرتی برای تصمیمگیری دارند یا مثل بسیاری از موارد دیگر، باید منتظر چراغ سبز از نهادهای بالاتر باشند؟ تجربه، پاسخ این سؤال را داده است، ولی اینکه چنین رویهای تا چه زمانی ادامه داشته باشد، محل بحث است.