اعتیاد به دارو‌های آرام بخش چیست؟

آرام‌بخش‌ها که به عنوان دارو‌های تضعیف‌کننده سیستم عصبی مرکزی شناخته می‌شوند، معمولاً برای افرادی تجویز می‌شوند که ممکن است با اضطراب، افسردگی یا مشکلات خواب دست و پنجه نرم کنند. اگرچه تجویز این دارو‌ها برای چنین مواردی مفید است، اما آرام بخش‌ها در عین حال بسیار اعتیادآور نیز هستند.

به گزارش ایرنا، در واقع، اعتیاد به آرامبخش مشکلی است که بسیاری از مردم در آمریکا با آن روبرو هستند. هر سال صد‌ها نفر در این کشور به دلیل مصرف بیش از حد دارو‌های آرامبخش جان خود را از دست می‌دهند. خطر اعتیاد به دارو‌های آرام بخش با مصرف این دارو‌ها بیش از آنچه پزشک تجویز کرده است، افزایش می‌یابد.

سوء مصرف طولانی مدت دارو‌های آرام بخش می‌تواند عواقب شدیدی را به همراه داشته باشد. اگر احساس می‌کنید که شما یا یکی از عزیزانتان با اعتیاد به دارو‌های آرام بخش دست و پنجه نرم می‌کنید، حتماً از متخصصان پزشکی کمک بگیرید.

دارو‌های آرام بخش کدامند؟

آرام‌بخش‌ها عملکرد سیستم عصبی مرکزی بدن را کند می‌کنند. این کار باعث می‌شود که مغز و بدن با سرعت بسیار کمتری نسبت به عملکرد آن‌ها در صورت عدم اختلال عمل کنند. مهارت‌های حرکتی نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد به طوری که کاربران ممکن است علائم خستگی را نشان دهند.

آرام بخش‌ها به طور طبیعی اعتیادآور هستند و افرادی که از این دارو‌ها استفاده می‌کنند، به سرعت به آن‌ها عادت می‌کنند. حتی ممکن است مواقعی وجود داشته باشد که این عادت تنها در عرض یک هفته پس از استفاده ایجاد شود - به این معنی که وابستگی می‌تواند سریعتر از آنچه تصور می‌شود، ایجاد شود.

این دارو‌ها سریع عمل می‌کنند، زیرا به سرعت مغز و نحوه عملکرد مواد شیمیایی را تغییر می‌دهند و باعث اعتیاد و وابستگی می‌شوند.

آرام بخش‌های رایج عبارتند از:

- بنزودیازپین ها: برای درمان اختلالات اضطرابی از نظر پزشکی و همچنین تشنج استفاده می‌شود.

- باربیتورات ها: در گذشته برای درمان بی خوابی و همچنین اضطراب استفاده می‌شد. امروزه استفاده اولیه از آن‌ها به عنوان یک درمان ضد صرع است.

- دارو‌های خواب آور: این دارو‌ها توسط پزشکان برای درمان بی خوابی در بیمارانی که مشکل خواب دارند تجویز می‌شود.

علائم اعتیاد به آرام بخش

علائم اعتیاد آرام بخش در دو حوزه روانی و جسمی خود را نشان می‌دهد. هرکدام مدت زمان متفاوتی دارند تا در بدن تجزیه شوند و باعث بروز علائم ترک شوند.

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با اعتیاد به آرام بخش دست و پنجه نرم می‌کنید، ممکن است متوجه یکی از علائم زیر شوید. اگر چنین است، از پزشکان و مشاوران پزشکی کمک بگیرید تا شما را به مسیر روشن تری به دور از چنگال آرام بخش‌ها راهنمایی کنند.

علائم روانشناختی اعتیاد آرام بخش

وابستگی به دارو‌های آرام بخش نه تنها باعث عوارض جسمی بلکه روانی نیز می‌شود. اگر بدن شما به دارو‌های آرام بخش وابسته است، ممکن است زمانی که برای مدتی از این ماده استفاده نمی‌کنید، علائمی در بدن شما ظاهر شود.

با این حال، وقتی ذهن شما نیز به این دارو‌ها وابسته است، علائم دیگری نیز ممکن است ظاهر شوند که عبارتند از:

- ولع شدید برای سوء مصرف این دارو‌ها

- نیاز به مصرف دوز بیشتر یا دوز‌های مکرر

- عدم کاهش مصرف یا قطع دارو

- تجربه علائم ترک فیزیکی

- مصرف این دارو‌ها با وجود ایجاد مشکلات در چند زمینه زندگی

علائم فیزیکی اعتیاد به دارو‌های آرام بخش

علائم فیزیکی اعتیاد به دارو‌های آرام بخش نیز وجود دارد، که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- گفتار نامفهوم یا کند
- اختلال در عملکرد حرکتی
- کنترل ضعیف تکانه
- سرگیجه
- لرزش عضلات
- بی قراری
- تعریق بیش از حد
- توهمات
- هذیان

درمان اعتیاد به دارو‌های آرام بخش

اولین قدم برای مبارزه با اعتیاد، خودداری از انکار وجود اعتیاد است. هنگامی که فرد متوجه شد که دارای اختلال اعتیاد به مصرف دارو‌های آرام بخش است، ممکن است درمان طولانی مدت لازم باشد.

اکثر اختلالات اعتیاد به دارو‌های آرام بخش با ترکیبی از دارو درمانی و رفتار درمانی درمان می‌شوند. در حال حاضر هیچ داروی مورد تایید دولت برای درمان اعتیاد به دارو‌های آرام بخش وجود ندارد. با این حال، فرآیندی به نام کاهش باریک برای اعتیاد به بنزودیازپین‌ها و سایر دارو‌های آرام بخش موثر است.

Tapering فرآیندی است که در آن یک آرام‌بخش برای جلوگیری از علائم ترک و کاهش وابستگی به فرد تجویز می‌شود. سپس به تدریج دوز داروی آرام بخش در طی یک دوره زمانی کاهش می‌یابد. این کار باید در یک بیمارستان یا مرکز درمانی بستری رخ دهد.

اقامت در یک مرکز درمانی بستری می‌تواند برای افراد مبتلا به اعتیاد شدید به دارو‌های آرام بخش موثر باشد. مراکز درمانی بستری به دارو‌های آرام بخش و سایر دارو‌ها دسترسی دارند و یک محیط حمایتی برای مراقبت شبانه روزی از مراجعه کننده و مجموعه‌ای از درمان‌های رفتاری برای وی ارائه می‌دهد.

رفتار درمانی برای بهبودی ضروری است و هدف آن تغییر نگرش فرد نسبت به مواد مخدر است. درمان ممکن است شامل جلسات یک به یک، حمایت گروهی، یا درمان‌های فشرده‌تر مانند رفتار درمانی شناختی (CBT) یا رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) باشد.

رفتار درمانی احتمالاً به فرد کمک می‌کند تا عوامل استرس زای زندگی و موقعیت‌هایی را که می‌تواند منجر به مصرف بیشتر دارو‌های آرام بخش شود، شناسایی شده و به مراجعه کننده مهارت‌ها و ابزار‌های مورد نیاز برای مقابله و رهایی از این دارو‌ها را پس از درمان، آموزش دهد.