آیا آلمان به انرژی هسته‌ای بازخواهد گشت؟

فرارو- در حالی که آلمان در حال حرکت برای قطع وابستگی خود به انرژی روسیه است سیاستمداران در حال بحث در مورد توقف برنامه ریزی صورت گرفته به منظور پایان دادن به برنامه هسته‌ای آن کشور هستند. با این وجود، کارشناسان هشدار می‌دهند که ممکن است این کار چندان آسان نباشد.

به گزارش فرارو به نقل از دویچه وله، آلمان در حالی وارد یک بحران انرژی می‌شود که روسیه در تلافی تحریم‌ها به دلیل حمله به اوکراین عرضه گاز خود را کاهش می‌دهد.

«کریستین لیندنر» وزیر دارایی آلمان این هفته هشدار داد که کشورش در آستانه یک «بحران اقتصادی بسیار جدی» قرار دارد و دولت باید همه راه‌ها را برای رفع شکاف‌های موجود در تامین انرژی کشور بررسی کند.

برای این منظور اعضای حزب دموکرات آزاد (FDP) از جمله لیندر که کوچک‌ترین حزب در ائتلاف حاکم بر برلین در کنار حزب سبز و سوسیال دموکرات‌های چپ میانه (SPD) محسوب می‌شود خواستار به تعویق انداختن توقف برنامه هسته‌ای آلمان شده اند. پس از چندین بار تعطیلی در سال ۲۰۲۱ میلادی آلمان در حال حاضر هنوز دارای سه نیروگاه هسته‌ای است که ۱۱ درصد برق کشور را تامین می‌کنند. قرار است طبق برنامه ریزی صورت گرفته روند کار تمام آن نیروگاه‌ها تا پایان سال متوقف شود.

مخالفت آلمان با انرژی هسته‌ای

استفاده از انرژی هسته‌ای به عنوان یک جایگزین «سبز» برای سوخت‌های فسیلی در آلمان بحث برانگیز است. حزب سبزها برای دهه‌ها استدلال کرده که خطرات زیست محیطی دفع زباله‌های هسته‌ای بسیار بیش‌تر از مزایای آن است. هنگامی که آنان در سال ۱۹۹۸ میلادی در یک دولت ائتلافی تحت رهبری صدر اعظم وقت «گرهارد شرودر» از حزب سوسیال دموکرات به قدرت رسیدند با موفقیت برای حذف تدریجی انرژی هسته‌ای تلاش کردند.

دولت محافظه کار بعدی تحت رهبری «آنگلا مرکل» صدراعظم دموکرات مسیحی راست میانه ابتدا جدول زمانی را به عقب انداخت اما فاجعه هسته‌ای فوکو شیما در ژاپن در سال ۲۰۱۱ میلادی دوباره جریان را تغییر داد. مرکل حزب خود را به سمت متوقف‌سازی تدریجی فعالیت نیروگاه‌های هسته‌ای سوق داد.

حزب دموکرات مسیحی اکنون بزرگترین حزب اپوزیسیون آلمان است و خواستار لغو مرحله‌ای فعالیت نیروگاه‌های هسته‌ای آن کشور شده است. «فریدریش مرز» رئیس حزب دموکرات مسیحی روز سه شنبه گفت: «از نظر فنی و قانونی ممکن است سه رآکتور باقی مانده پس از پایان سال جاری به فعالیت خود ادامه دهند».

او با نظر «اولاف شولتز» صدراعظم آلمان از حزب سوسیال دموکرات مخالف است. شولتز استدلال کرده بود که تامین به موقع میله‌های سوخت هسته‌ای ضروری کار بسیار دشواری است. شولتز گفت که «هیچ کس برنامه‌ای عملی برای افزایش سریع تولید سه نیروگاه هسته‌ای باقیمانده آلمان که در حال حاضر تنها ۱۱ درصد از برق کشور را تامین می‌کند به من ارائه نکرده است.»

سازمانی به نام Branchenverband Kernenergie فعال در زمینه انرژی هسته‌ای در آلمان به روزنامه آلمانی «مونشنر مرکور» گفته که تمدید کار نیروگاه‌های هسته‌ای آلمان امکان‌پذیر است اما خواستار تصمیم گیری سریع در این باره شد زیرا آن نیروگاه‌ها در حال تعطیل شدن هستند.

به گفته «کریستین فون هیرشهاوزن» کارشناس انرژی و زیرساخت در موسسه تحقیقات اقتصادی آلمان (DIW)، شولتز از نظر علمی معتبرترین درک را از وضعیت را دارد. فون هیرشهاوزن به «دویچه وله» گفت که بازگرداندن انرژی هسته‌ای از نظر فنی و قانونی «غیرممکن» است. او گفت که به دلیل زمان لازم برای سفارش، تحویل و نصب تجهیزات و هم چنین غنی سازی اورانیوم، هیچ راهی برای بازگرداندن فرآیند از رده خارج کردن نیروگاه‌ها در ۱۸ ماه آینده وجود ندارد.

فون هیرشهاوزن افزود: «آنان هم چنین باید مجموعه جدیدی از استانداردها و بررسی‌های ایمنی را اجرا کنند تا جایگزین استانداردهایی شوند که در سالیان اخیر به دلیل توقف تدریجی نیروگاه‌ها اجرایی نشده‌اند و قوانین جدیدی برای کنترل استفاده از نیروگاه‌ها وضع و اعمال شود».

با کاهش استفاده از انرژی هسته‌ای در دهه گذشته، اتکای آلمان به منابع انرژی روسیه افزایش یافت. تقریبا تمام صنایع سنگین کشور به گاز طبیعی متکی است، همانطور که حدود نیمی از خانه‌های آلمانی برای منبع گرمایش خود متکی به گاز هستند.

در اوایل سال جاری، حدود ۶۵ درصد گاز طبیعی آلمان از روسیه تامین می‌شد. اکنون این رقم به زیر ۴۰ درصد رسیده است. در سال ۲۰۲۱ میلادی حدود ۵۳ درصد از زغال سنگ مورد نیاز آلمان برای تولید برق و تولید صنعتی از روسیه وارد شد که قرار است پس از اجرای ممنوعیت اتحادیه اروپا در ماه آگوست به صفر کاهش یابد. به منظور جلوگیری از بحران انرژی، برلین به دنبال آن است که ذخایر گاز خود را از ۶۰ درصد فعلی به حداقل ۸۰ درصد تا اکتبر و به کل ظرفیت قبل از زمستان برساند.

این طرح باعث شده تا سیاستمداران تلاش کنند تا شرکای وارداتی جدیدی برای نفت و گاز و سرعت بخشیدن به گسترش انرژی خورشیدی و بادی به دست آورند. آنان هم چنین با اکراه عمر نیروگاه‌های زغال سنگ کشور را افزایش داده‌اند علیرغم وعده‌هایی که برای حذف کامل زغال سنگ تا سال ۲۰۳۰ میلادی را داده‌اند.

«تورستن هربست» نماینده حزب دموکرات آزاد آلمان و «مارکوس سودر» نخست وزیر ایالت راست میانه باواریا به دولت بر این پیشنهاد کردند ممنوعیت فرکینگ یا روشی برای استخراج گاز شِیل در امریکا ک محبوب بوده اما در مورد میزان متان نشت آن به آب‌های زیرزمینی بسیار بحث برانگیز است در دستور کار قرار گیرد. «رابرت هابک» وزیر اقتصاد آلمان از حزب سبز هم چنان مخالف انرژی هسته‌ای و فرکینگ است و برایش دشوار است از پیشنهادی چون استفاده از زغال سنگ که برای آب و هوا مخرب حمایت به عمل آورد.

«فون هیرشهاوزن» می‌گوید: «افزایش استفاده از زغال سنگ تنها یک اقدام موقتی است. اگر بخواهیم ذخایری ایجاد کنیم، منطقی است. به طوری که کمبودهای عمده‌ای در تامین انرژی وجود نداشته باشند».

هابک در مصاحبه‌ای با پخش عمومی شبکه ZDF روز سه شنبه قول داد که برنامه بلندپروازانه دولت برای خروج کامل زغال سنگ در هشت سال آینده هنوز در مسیر درست قرار دارد.

دولت ائتلافی فعلی آلمان قرار است در دو هفته آینده راه‌های جلوگیری از کمبود بالقوه فاجعه بار تامین انرژی را با چشم انداز ارائه یک طرح جدید در آغاز ماه جولای مورد بحث و بررسی قرار دهد.