دلایل عمده افزایش قیمت دلار؛ چرخش نقدینگی از بازار‌های مسکن و بورس به بازار دلار و طلا

فرارو- در پایان هفته گذشته نرخ دلار غیررسمی وارد کانال قیمتی جدید شد. کارشناسان دلیل افزایش قیمت این ارز بین‌المللی را افزایش سطح انتظارات تورمی و تبدیل دارایی‌ها در بازار ارز می‌دانند. حال باید دید که آیا در هفته جاری روند رو به رشد قیمت دلار همچنان ادامه پیدا خواهد کرد، یا اینکه ترمز افزایش قیمت ارز کشیده خواهد شد.

به گزارش فرارو، پس از تغییر فاز سیگنال‌های سیاسی حول محور مذاکرات هسته‌ای برجام در هفته‌های اخیر، سطح انتظارات تورمی در جامعه به مرور افزایش یافت و در همین راستا عموم فعالان بازار با هدف حفظ دارایی‌های خود در مقابل تورم، اقدام به خرید و نگهداری اسکناس‌های خارجی مانند دلار و یورو کردند. از سوی دیگر دارایی‌های خارج شده از بازار سرمایه نیز به تقاضای موجود در بازار‌های ارز و طلا اضافه شد تا فشار خرید موجود در معاملات ارزی افزایش یابد.

همچنین تحلیلگران ارزی بازار تهران عوامل مختلفی را به عنوان دلایل افزایش حجم تقاضا و به تبع آن افزایش نرخ دلار مطرح می‌کنند که از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به «انتظارات تورمی» و «سرایت دارایی‌های خارج شده از بورس به بازار‌های سوداگرانه» اشاره کرد. با کاهش سیگنال‌های مثبت در رابطه با نشست‌های هسته‌ای برجام، چشم‌انداز افراد جامعه نسبت به گشایش‌های اقتصادی ناشی از بهبود روابط خارجی در ماه‌های آتی کم‌رنگ‌تر شد.

چرا دلار دوباره مسیر افزایشی در پیش گرفت؟

مسعود دانشمند دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه دلیل اصلی افزایش قیمت دلار در بازار، هیجانی است که در بازار ارز به راه افتاده است، اظهار داشت: «با توجه به ادامه ناآرامی‌ها در کشور، بازار ارز نیز در هفته گذشته بسیار هیجانی دنبال شد. به طوری که قیمت دلار ۲۰ درصد رشد کرد. از سویی تقاضا در بازار نیز زیاد بود و هر عرضه‌ای که از سوی بازارساز انجام می‌گرفت، بازار آن را می‌خرید.»

وی افزود: «در هفته جاری اگر همچنان وضعیت کشور آرام نباشد، بازار ارز می‌تواند به حرکت صعودی خود ادامه دهد. البته به غیر از این موضوع دلایل دیگری نیز در افزایش قیمت دلار دخیل بوده است. در این رابطه با توجه به اینکه دولت ارز کافی در اختیار ندارد، تنها می‌خواهد با گفتار درمانی بازار را مدیریت کند، که این موضوع در حال حاضر به هیج عنوان کارکرد ندارد.»

دانشمند گفت: «در دو سال گذشته هر زمانی که بازار ارز شروع به بالا رفتن کرد، خبر آزادسازی ۷ میلیارد دلار دارایی بلوکه شده ایران در کره جنوبی مطرح می‌شد که تنها خبرسازی بود. الان نیز مقامات بانک مرکزی و وزارت اقتصاد درباره آزادسازی این ارز‌ها در کره و کشور‌های دیگر صحبت می‌کنند، اما به هیچ عنوان بازار نسبت به این موضوع واکنش مثبت نشان نمی‌دهد، زیرا که پی برده است این اخبار تنها برای گفتار درمانی است و جنبه واقعی به خود نخواهد گرفت.»

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه طی سه ماه اخیر یک اتفاق مهم در بازار‌های دارایی ایران رخ داده که بسیار مهم است، اضافه کرد: «در این مدت قیمت خانه‌های لوکس در مناطق شمالی تهران حدود ۳۰ درصد با کاهش روبرو شده است. آن هم در وضعیتی که انتظارات تورمی افزایشی بوده و چشم انداز روشنی برای آینده بازار مسکن وجود نداشته. دلیل این موضوع نیز علیرغم این وضعیت، افزایش عرضه این واحد‌های لوکس برای عرضه بوده است.»

وی ادامه داد: «حال این پول‌هایی که از بازار مسکن خارج شده، به سوی بازار ارز و طلا سرازیر شده. برای همین موضوع است که شاهد هستیم اینچنین تقاضا برای خرید طلا و دلار در بازار با افزایش قابل توجه‌ای روبرو شده. از سوی دیگر طی دو ماه اخیر نیز هر روز شاهد خروج پول سهام‌داران حقیقی از بورس بوده‌ایم، که مقصد این منابع نیز بازار ارز و سکه بوده. بنابراین طی این مدت شاهد چرخش نقدینگی از بازار‌های مسکن و بورس به بازار طلا و دلار هستیم.»

دانشمند بیان کرد: «در حال حاضر با توجه به وضعیتی که در داخل وجود دارد، کسانی که نقدینگی قابل توجهی در دستشان است، ترجیح می‌دهند، دارایی خود را به دارایی‌های با ارزشی مانند طلا، سکه و دلار تبدیل کنند.در وهله اول، می‌توانند ارزش سرمایه خود را در برابر کاهش ارزش ریال حفظ کنند. از این طریق منابع آن‌ها در برابر تورم ارزشش را حفظ خواهد کرد. در وهله دوم نیز نقدشوندگی طلا و ارز نسبت به مسکن خیلی بیشتر است و آن‌ها خیلی راحت می‌توانند طلا و ارز را به پول نقد و یا دارایی‌های دیگری نیز تبدیل کنند. وضعیت بورس نیز کاملا مشخص است، با توجه به ریزشی که این بازار طی این مدت ثبت کرده، اعتماد مردم از بورس سلب شده و شاهد خروج نقدینگی از بازار سهام به سایر بازار‌های موازی هستیم.»

وی با اشاره به اینکه تا زمانی که وضع کشور به آرامش نرسد، رشد قیمت دلار نیز متوقف نخواهد شد، عنوان کرد: «در این وضعیت به هیچ عنوان نمی‌توان هدفی را برای قیمت دلار متصور بود. بنابراین باید مسئولان تلاش کنند، تا کشور به آرامش و ثبات برسد، تا بازار دلار نیز از هیجان بیفتد و تقاضا‌ها کاهش یابد. در حال حاضر مردم عادی نیز مقابل صرافی‌ها صف کشید‌ه‌اند و قصد دارند از سهمیه دو هزار دلاری که در هر سال به آن‌ها تعلق می‌گیرد، استفاده کنند. بنابراین باید وضع به آرامش برسد و از طرف دیگر ارز به میزان کافی در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد، تا بتواند بازار را مدیریت کند. تا قیمت دلار آرام بگیرد و به ثبات برسد.»