روز گذشته علیاصغر قائمی، عضو شورای شهر تهران اعلام کرد وضعیت آلودگی هوای تهران بحرانیتر شده است و از نامهای خبر داد که همه اعضای شورای شهر پایتخت خطاب به سران سه قوه امضا کردهاند. پیروز حناچی، شهردار سابق تهران در واکنش به این موضوع با بیان اینکه این نامه باید توسط زاکانی، شهردار تهران نوشته میشد تاکید کرد که «مسائل شهری و موضوعات کارشناسی از جنس سیاسی نیست که با تغییر مدیریت متوقف شوند.»
به گزارش هم میهن، بنا به اظهارات داریوش گلعلیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیطزیست «آلودگی هوا خسارتی بالغبر ۳۰ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ به کشور تحمیل کرده که این فقط برآورد خسارت بهداشتی آن است، نه خسارت اقتصادی.»، اما طبق اعلام مرکز پژوهشهای مجلس، خسارت آلودگی هوا بر ایرانیها سالانه هفت میلیارد دلار است. فارغ از این آمار و ارقام، تشدید و بحرانیشدن هوای تهران و سایر کلانشهرها قابل تعمق است. حال شورای شهر تهران در مورد آلودگی هوا نامهای به سران سه قوه نوشتهاند.
اعضای شورای شهر تهران در این نامه با اشاره به اینکه شهروندان تهران در سال جاری فقط دو روز هوای پاک برای تنفس تجربه کردهاند، گفتند: «تعداد روزهای ناسالم و خطرناک به مرز ۱۳۰ روز رسیده است و هر روز نیز به تعداد آن افزوده میشود. در این شرایط است که با استناد به گزارش نهادهای مسئول، بیش از ۲۶ هزار نفر در سال در کشور به دلایل مرتبط با آلودگی هوا دچار فوت زودرس میشوند.»
در این نامه با اشاره به تجارب کشورهای موفق دنیا در غلبه بر این شرایط به راهکارهای تجربهشده و موفق دنیا در این زمینه شامل توسعه حملونقل عمومی بهویژه حملونقل پاک و خصوصا مترو، جایگزینی موتورسیکلتهای بنزینی با برقی، اسقاط و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و ارتقای کیفیت سوخت اشاره شده است. نمایندگان پارلمان شهری پایتخت راهکارهای خود را در این نامه ارائه دادهاند که میتوان به الزام اسقاط واقعی خودروهای فرسوده، توسعه زیرساخت و ناوگان حملونقل عمومی، کمک به تسهیل شرایط بهکارگیری وسائل نقلیه برقی، برخورد قاطع با خاطیان و اعمال سیاستهای تنبیهی در قبال دستگاههایی که با ترک فعل یا قصور و تقصیر در پیادهسازی قانون و اجرای وظایف محوله و اهتمام جدی به مدیریت کاهش تقاضای سفر از طریق توسعه خدمات هوشمند و غیرحضوری و تحقق دولت الکترونیک اشاره کرد.
پیروز حناچی، شهردار سابق تهران با اشاره به اینکه بر اساس قانون هوای پاک حدود ۱۸ دستگاه میبایست با یکدیگر همکاری کنند تا آلایندههای تهران کاهش یابد، به هممیهن گفت: «بر اساس این قانون، دستگاه محوری، سازمان محیطزیست است که در کنار دستگاههایی همچون وزارتخانههای نفت، صنایع و... مکلف هستند در خصوص کاهش آلودگی تهران اقداماتی را انجام دهند. در دوران مدیریتم در شهرداری تهران، راحتترین و سهلالوصولترین کار یعنی توسعه مسیر پیاده و دوچرخه عملیاتی شد. اتفاقی که در دنیا رخ داده است و شهرهای بزرگ در اجرای آن با یکدیگر رقابت میکنند.»
او ادامه داد: «ما از فرصت تکنولوژی یعنی اینترنت اشیا به خوبی استفاده کردیم و با نصب اپلیکیشن و با همکاری و سرمایهگذاری بخش خصوصی طرح بیدود را اجرایی کردیم. سرمایهگذاری در این بخش در دنیا نیز اقتصادی است و باید برای اجرایی شدن آن کمک کرد. به همین دلیل تلاش کردیم با کمک به مجری، این طرح عملیاتی شود و تداوم داشته باشد. در زمان آغاز این طرح در تهران ۵۰ کیلومتر مسیر دوچرخه وجود داشت که در مدت ۳۳ ماه به ۲۵۰ کیلومترافزایش یافت و قرار بود تا پایان ۱۴۰۰ این مسافت به ۵۵۰ کیلومتر برسد.»
شهردار سابق تهران با اشاره به اینکه نامه ارسالی شورای شهر تهران به سران سه قوه را دیدهام، تاکیدکرد: «البته این نامه باید توسط شهردار بهعنوان عامل اجرای مصوبات شورای شهر، به دولت نوشته و ارسال میشد. موضوع آلودگی هوا، موضوع حاکمیتی است و کنترل آلایندههای تهران ابعاد خود را نشان میدهد و بیتوجهی به آن تهران را غیرقابلزیست میکند. با همین رویکرد بود که محور اصلی برنامه ما، زیستپذیری تهران بود و هر اقدامی که قرار بود انجام شود، اگر برخلاف این رویکرد بود، مانع از آن میشدیم. این رویکرد در تمامی ابعاد شهری در دستور کار بود؛ برای نمونه در حوزه شهرسازی رویکردی که تعقیب میکردیم این بود که نباید افزایش تعداد واحدهای مسکونی بدون برنامه و ضابطه انجام شود.»
او ادامه داد: «این رویکرد در بخشهای دیگر هم پیگیری شد که مصداق آن موتور و ماشین برقی بود. البته مشکل ما در اجرایی شدن آن باطری ساخت داخل کشور بود که کیفیت لازم را نداشت و تکنولوژی باطری برقی بهسرعت در حال تغییر بود. با این وجود تبدیل موتورهای بنزینی به باطریای را آغاز کردیم و حتی در یکی از سهشنبههای بدون خودرو از موتور بنزینی که تبدیل به موتور برقی شده بود استفاده کردم که هدف از این کار تشویق و تبلیغ مردم به این امر بود.»
حناچی در ادامه به آثار تحریمها در توسعه مترو پرداخت و گفت: «در شرایط تحریم به این جمعبندی رسیدیم که در کوتاهمدت واگنهای خارجی بهدستمان نمیرسد، زیرا نه ارز آن موجود است، و نه امکان انتقال آن وجود دارد. شاید در میانمدت این کار شدنی بود، اما در کوتاهمدت امکانپذیر نبود. در همین راستا با جهاددانشگاهی قراردادی برای تولید یک رام قطار ملی با همکاری معاونت فناوری ریاست امضا کردیم که خروجی آن تولید کامل قطار شهری بود. این تفاهمنامه برای تامین ۱۱۰ واگن بود که متاسفانه در مدیریت جدید شهری پیگیری نشد.»
حناچی با نقد رویکرد سیاسی شهرداری تهران، تاکید کرد: «به نظر میرسد مدیریت کنونی مباحث را با یکدیگر خلط مبحث کرده اند، زیرا موضوعهای کارشناسی از جنس مسائل سیاسی نیست که با تغییر تیم مدیریتی ماهیت موضوعات کارشناسی نیز تغییر یابد. معتقدم نباید مسائل کارشناسی را کنار بگذاریم، چون تیم قبلی این موضوع را تعقیب میکرد. دوستان راضی هستند موتور دوچرخه بنزینی در خطوط دوچرخه حرکت کند، اما مسیر دوچرخه را تعقیب نکنند درحالیکه در دنیا شهرهای معتبر برای توسعه مسیر پیاده و دوچرخه با همدیگر رقابت میکنند.»
او معتقد است برای کنترل آلودگی هوا، سلامت شهروندان، کاهش مصرف سوخت فسیلی و... لازم است. همچنین مسیر دوچرخه و پیاده توسعه یابد: «این اظهار من یا شورای شهری که از من بهعنوان شهردار حمایت کردهاند، نیست بلکه بحث کارشناسی و عقلانی است و باید این مسیر تعقیب شود و لجبازی در این مسیر فقط خسارت به مردم وارد میکند.»