۳ دیدگاه متفاوت درباره یک زندان تاریخی

روستای کوچکی در دامنه کوه‌های مسگرآباد قرار دارد که خالی از سکنه و تنها نشانه این آبادی چنار‌های کهنسالی است که کمی آن سوتر از بنایی آجری با در چوبی قدیمی دیده می‌شود. این بنا که یکی از قدیمی‌ترین ساز‌های شهر ری محسوب می‌شود، به زندان هارون الرشید معروف است، اما ۳ دیدگاه درباره این بنا وجود دارد.

به گزارش همشهری آنلاین، برخی پژوهشگران معتقدند زندان هارون الرشید در دوران آل‌بویه ساخته و به‌عنوان سلول انفرادی برای حبس زندانیان کاربرد داشته است. گروهی دیگر اغتقاد دارند این بنا آتشکده‌ای باستانی بوده و به همین دلیل آن را متعلق به دوران ساسانی می‌دانند. عقیده سوم هم مربوط به «آندره گدار» معمار و باستان‌شناس فرانسوی است که زندان هارون را متعلق به دوران سلجوقیان و یکی از استحکامات نظامی آن عصر می‌دانست.

یکی از جذابیت‌های زندان هارون الرشید، همرنگی این سازه با محیط اطرافش است که به همین خاطر تا مدت‌ها ناشناخته ماند. این بنای قدیمی متفاوت که در ساخت آن ظرافت خاصی وجود دارد در بلندی دامنه کوه ساخته شده است. بنا به‌شکل مکعب مستطیل و ساختاری از لاشه سنگ و گچ دارد و سنگ‌های آتشفشانی هم در بنا به کاربرده شده است. گذشت زمان و حوادث گوناگون باعث شد این بنا فرسوده و آسیب ببیند، اما اکنون بخشی از این خرابی‌ها مرمت شده است. در نهایت این بنای تاریخی، ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شماره ۴۰۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. اکنون زندان هارون الرشید تحت نظر اداره اوقاف است و امکان ورود عموم به بنا وجود ندارد. همچنین تنها با اخذ مجوز از اداره میراث فرهنگی شهرری می‌توان به محوطه اطراف این زندان وارد شد.