پایان ۱۳۰ روز زمستان‌گذرانی درنای امید در ایران/ «امید و رؤیا» با هم به سیبری رفتند

مید و رؤیا درنا‌های در معرض انقراض پس از دوره کوتاه رهاسازی مشترک در تالاب میانکاله نخستین پرواز مشترک خود را به‌مقصد سیبری آغاز کردند.

به گزارش تسنیم، عطاءالله کاویان مدیر‌کل محیط زیست مازندران اظهار داشت: صبح امروز ۱۴ اسفند ۱۴۰۱ درنای امید و درنای رؤیا به‌صورت مشترک تالاب بین‌المللی فریدونکنار را به‌مقصد سیبری ترک کردند.

محیط زیست مازندران با بیان اینکه در ۵ آبان درنای "‌امید" وارد تالاب فریدونکنار شد و پس از ۱۳۰ روز زمستان‌گذرانی امروز تالاب را ترک کرد افزود: این درنا پارسال نیز ۱۳۱ روز زمستان‌گذرانی داشت و در اواسط اسفند تالاب فریدونکنار را به‌مقصد سیبری ترک کرده بود.

وی با تأکید بر اینکه با توجه به ورود درنای "رؤیا" در ۶ بهمن و ۵ روز اقامت در سازه‌های موقت در ۱۱ بهمن رهاسازی درنای بلژیکی انجام شد تصریح کرد: این درنا نیز پس از ۳۴ روز اقامت در طبیعت تالاب همراه با "امید" به‌سمت سیبری پرواز کرد.

مدیرکل محیط زیست مازندران با تأکید بر اینکه درنای "رؤیا" که هماهنگ و مشترک با درنای امید زمستان‌گذرانی کرده است تالاب را به‌قصد مهاجرت به سیبری ترک کرد، یادآور شد: تلاش سازمان محیط زیست این بود تا از لحظه ورود تا نگهداری و ایجاد شرایط مناسب زمستان‌گذرانی دو پرنده هدف‌گذاری تحقیقاتی انجام شود و در این امر موفقیت لازم صورت گرفت و این دو پرنده به‌صورت مشترک تالاب را ترک کردند.

کاویان در ادامه گفت: پایش محیط‌بانان در ازباران و شهر سرخرود و محمودآباد در مسیر پروازی دو پرنده ادامه داشت و پرندگان رصد شدند که اطلاع‌رسانی و مکاتبات لازم انجام شده است تا مسیر پروازی دو پرنده را در گیلان و اردبیل هم دنبال کنیم و خروج دو درنا را از کشور گزارش کنیم.

وی تصریح کرد: اطلاع‌رسانی با کشور آذربایجان، قزاقستان و روسیه انجام می‌شود تا اطلاع از وضعیت پرواز دو پرنده داشته باشیم و در نهایت مسیر پایان پرواز به سیبری محقق شود.

کاویان با تقدیر از طبیعت‌دوستان و پیگیری وضعیت درنا‌ها توسط آنان اظهار داشت: ممکن است درنا‌ها در طول مسیر پروازی توقفی در تالاب‌های طول مسیر داشته باشند لذا درخواست داریم طبیعت‌دوستان از نزدیک شدن به پرنده‌ها به‌قصد تصویربرداری و عکسبرداری خودداری کنند و بلافاصله به محیط‌بانی منطقه ورود درنا‌ها اطلاع‌رسانی شود تا در تکمیل برنامه مهاجرت در طول مسیر رصد و پایش دقیق از وضعیت پروازی دو پرنده صورت بگیرد.

دُرنای سیبری پرنده‌ای به‌شدت در معرض خطر انقراض از خانواده کلنگان است. این پرنده ظاهر خاصی دارد که آن را از دیگر پرندگان متمایز می‌کند. درنای سیبری پرنده‌ای بزرگ با قدی نزدیک به یک‌ونیم متر و فاصلهٔ دو بال بیش از ۲ متر و بدنی یکدست سفید است که پا‌های بلند سرخ‌رنگ دارد و منقار بلند سیاهی روی صورت قرمزرنگ آن نشسته است.

تک‌پرنده درنای امید هرساله فریدونکنار را به‌قصد زمستان‌گذرانی انتخاب می‌کند که ۱۵ سال است به‌تن‌هایی مهاجرت کرده است و گونه رو به انقراض است.

جمعیت غربی درنا‌ها از جمله امید مسیر پروازی سیبری روسیه، قزاقستان و آذربایجان و در نهایت ایران و مازندران را طی می‌کند و در طول مسیر بازگشت نیز از همین کشور‌ها عبور می‌کند. ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر را درنای امید پرواز می‌کند و در مسیر مهاجرت روزانه ۸۰۰ کیلومتر در پرواز هستند.

درنای امید که تا سال‌ها به‌صورت تکی زیست می‌کرد و جفت خود را از دست داده بود امسال در پروژه‌ای مشترک با رهاسازی یک درنای ماده و آشنایی و آوازخوانی دو پرنده در تالاب فریدونکنار به‌صورت مشترک پرواز خود را به‌سمت سیبری آغاز کردند.

یکی از خصوصیات درنا‌ها نوع همسرگزینی‌شان است که به‌صورت تک‌همسری است، اگر اتفاقی برای جفت آن‌ها بیفتد به‌سختی دوباره امکان جفت‌یابی برایشان مهیا می‌شود.

پیش از "رؤیا"، "امید" و "آرزو" با هم به ایران مهاجرت می‌کردند، اما در سال ۸۶ "آرزو" به‌دلیلی نامعلوم تلف شد و پس از آن نیز امید جفت‌گیری نکرد و تنها مسیر مهاجرت خود را طی می‌کند.

تلاش‌هایی در سازمان‌های محیط زیست کشور‌ها نیز برای جفت‌یابی "امید" با درنا‌های موجود در شرایط اسارت انجام شد تا بتوانند جمعیت او را دوباره احیا کنند، اما موفقیت‌آمیز نبود.

از لحاظ زادآوری، درنای سیبری رشد جمعیت بسیار پایینی دارد و در یک فصل بیش از دو تخم نمی‌گذارد که دلایل مختلفی مانند پرورش گوزن‌های شمالی در سیبری و تداخل مهاجرت با آن‌ها و سگ‌های نگهبان گوزن‌های شمالی که جوجه‌ها و تخم‌های درنا‌ها را می‌خورند سبب شده است نسل درنا‌ها افزایش نیابد و در معرض انقراض قرار بگیرد.

نسل درنای سفید از میان ۱۵ گونه درنای موجود، در حال انقراض است. این گونه درنا‌های سیبری به‌جز سال‌های ۸۸ و ۹۴ در تمامی نیم قرن گذشته مازندران را مقصد زمستان‌گذرانی خود انتخاب می‌کند.