کسب و کار‌های ۱۰ میلیاردر جهان

میلیاردر‌ها جزو قدرتمندترین انسان‌های روی زمین هستند. آن‌ها نفوذ قابل‌توجهی بر بخش اعظمی از اقتصاد جهانی دارند و در طیف وسیعی از حوزه ها، از سیاست بین‌المللی تا رسانه و فعالیت‌های بشردوستانه و نوآوری‌های علمی، نقش‌های کلیدی بازی می‌کنند. آن‌ها چهره‌های پشت برند‌های مطرحی، چون مایکروسافت، آمازون، تسلا، گوگل و نایک هستند.

به گزارش دنیای اقتصاد، شرکت‌هایی که این میلیاردر‌ها بنا نهاده اند، ده‌ها و بعضا صدها‌هزار کارمند در اقصی نقاط جهان دارند. اکثریت قریب به اتفاق این میلیاردرها، خودساخته اند. سایرین، مثل برنارد آرنو و روپرت مرداک از قبل ثروتمند بوده اند، اما توانسته اند ثروت خود را به طرز چشمگیری افزایش دهند و یک امپراتوری در صنعت خود بنا کنند. اغلب میلیاردرها، بیشتر ثروت خود را در قالب «سهام شرکتی» که تاسیس کرده اند نگهداری می‌کنند. وقتی سهام شرکتشان جابه‌جا می‌شود، ثروت آن‌ها نیز تغییر می‌کند. به همین علت، یک نوسان ساده می‌تواند باعث شود میلیاردر‌ها ثروت کلانی به دست آورند یا برعکس، از دست بدهند. یک رسوایی یا حتی یک جریان توییتری می‌تواند باعث شود جایگاه یک فرد در لیست میلیاردرها، پایین برود. طبق گزارش فوربس، در اول فوریه ۲۰۲۳، «لری پیج» و «سرگی برین»، هم بنیان‌گذاران گوگل در جایگاه هشتمین و دهمین افراد ثروتمند جهان قرار داشتند. اما در پی کاهش ۹درصدی ارزش سهام شرکت مادر گوگل، یعنی آلفابت در ماه اخیر، هر دو نفر از لیست ۱۰ فرد ثروتمند جهان خارج شدند.

سایر افراد لیست نیز دچار چنین روالی شده اند چرا که سهام شرکت‌ها مدام در حال نوسان است. مثلا در فوریه ۲۰۲۲، «گواتام آدانی» از هند، جای «موکش آمبانی» را گرفت و به ثروتمندترین مرد آسیا تبدیل شد. سال گذشته، ثروت او به ۵۵ میلیارد دلار رسید و در اواخر ژانویه با ثروت ۱۲۷ میلیارد دلاری، سومین فرد ثروتمند جهان شد. اما در ۲۴ ژانویه و به دنبال گزارش شرکت هیندنبورگ مبنی بر ناپایداری مالی شرکت‌های تحت مالکیت آدانی، سهام شرکت‌های گروه آدانی به شدت سقوط کرد و خود او نیز از لیست ۱۰ فرد ثروتمند جهان خارج شد و حالا (در زمان تالیف این گزارش)، در جایگاه سی و دوم است.

در مارس ۲۰۲۱، «مارک زاکربرگ»، بنیان‌گذار فیس‌بوک، پنجمین فرد ثروتمند جهان بود. با ثروت ۹۷ میلیارد دلار. اما از آن زمان ارزش سهام فیس‌بوک (با نام فعلی متا) ۳۵‌درصد کاهش یافته و باعث شده زاکربرگ از لیست ۱۰ نفر اول خارج شود. او حالا (در زمان تالیف این گزارش) نفر شانزدهم است. نشریه فوربس که در وب‌سایت خود لیست ثروتمند‌ها را در لحظه آپدیت می‌کند، در ابتدای مارس، ۱۰ فرد ثروتمند جهان را زیر ذره بین برده و یک بیوگرافی اجمالی از هر یک از آن‌ها منتشر کرده است. ۱۰ فرد ثروتمند جهان کیستند؟ آن‌ها چگونه مسیر پولدار شدن را طی کردند؟ چطور به این جایگاه رسیدند؟ چهره‌های پشت برند‌های معتبر دنیا چه کسانی هستند؟ (لازم به ذکر است که لیست، مربوط به تاریخ اول مارس است):

برنارد آرنو

ثروت: ۸/ ۲۱۰ میلیارد دلار
منبع ثروت: برند‌های لوکس LVMH
سن: ۷۳
محل سکونت: پاریس

برنارد آرنو، مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره LVMH است؛ بزرگ‌ترین شرکت برند‌های لوکس جهان که حدود ۷۰ برند فشن و لوازم آرایشی را شامل می‌شود، از جمله لویی ویتون، دیور و سفورا. در ژانویه ۲۰۲۱، LVMH، شرکت جواهرات تیفانی را به ارزش ۸/ ۱۵ میلیارد دلار خریداری کرد. پدر آرنو در کار ساخت‌وساز بود و توانسته بود میلیون‌ها دلار ثروت به دست آورد. آرنو برای شروع کارش، ۱۵ میلیون دلار از آن ثروت را در اختیار گرفت و برند کریستین دیور را خرید. چهار نفر از پنج فرزند او در امپراتوری LVMH فعالیت می‌کنند. در ژانویه ۲۰۲۳، او مدیریت دیور را به دخترش دلفین سپرد.

ایلان ماسک

ثروت: ۵/ ۱۹۶ میلیارد دلار
منبع: تسلا، اسپیس اکس، توییتر
سن: ۵۱
محل سکونت: تگزاس آمریکا

ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت‌های خودرو‌های الکتریکی تسلا، شرکت موشک سازی اسپیس اکس و شبکه اجتماعی توییتر است. دو‌سوم ثروت او مربوط به تسلاست. او در اکتبر ۲۰۲۲، توییتر را به مبلغ ۴۴ میلیارد دلار خریداری کرد. او که اصالتا اهل آفریقای جنوبی است، قبل از تولد ۱۸‌سالگی اش به کانادا نقل مکان کرد. در مشاغل مختلفی کار کرده بود. سپس در دانشگاه کویینز اونتاریو ثبت‌نام کرد. مدتی بعد انتقالی گرفت و به دانشگاه پنسیلوانیا رفت و با مدرک لیسانس اقتصاد از دانشگاه فارغ التحصیل شد.

او در سال ۲۰۰۲، اسپیس اکس را در نزدیکی لس‌آنجلس تاسیس کرد. در سال ۲۰۰۴، در حالی که یک سال از تاسیس تسلا گذشته بود، به عنوان سرمایه‌گذار و رئیس هیات‌مدیره به این شرکت پیوست. بعد‌ها به او لقب هم بنیان‌گذار را اعطا کردند. او که در سال ۲۰۰۸، مدیرعامل تسلا شد، دو سال بعد، شرکت را سهامی عام اعلام کرد. طی سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، ارزش بازار شرکت به شدت افزایش یافت. در سپتامبر ۲۰۲۱، ماسک، ثروتمندترین فرد جهان شد. در نوامبر همان سال، ثروت او به رقم هنگفت ۳۲۰ میلیارد دلار رسید. او تا دسامبر ۲۰۲۲، کماکان ثروتمندترین فرد جهان بود تا اینکه به دنبال کاهش ۵۰ درصدی ارزش سهام تسلا از رقم تاریخی خود، جایگاه خود را از دست داد.

جف بزوس

ثروت: ۴/ ۱۱۷ میلیارد دلار
منبع: آمازون
سن: ۵۹
محل سکونت: واشنگتن، آمریکا

جف بزوس در جولای ۲۰۲۱ از جایگاه مدیرعاملی آمازون کناره گیری کرد، اما کماکان رئیس هیات‌مدیره است. همان ماه، او با یک موشک که توسط شرکت موشک سازی خصوصی اش، بلو اوریجین ساخته شده بود، به فضا رفت. بزوس خرده فروشی آنلاین آمازون را سال ۱۹۹۴ در گاراژ خانه اش در سیاتل راه اندازی کرد. آمازون ابتدا یک کتاب فروشی آنلاین بود. در آن زمان، کمتر کسی آنلاین خرید می‌کرد. طی سال‌های بعد، آمازون گسترش یافت و به حوزه‌های سینما و فیلم‌سازی نیز ورود کرد. در جولای ۲۰۱۷، بزوس توانست بیل گیتس را کنار بزند و جایگاه ثروتمندترین فرد جهان را از آن خود کند. گیتس نیز به جایگاه دوم رفت. او و گیتس بار‌ها از جایگاه اول به دوم جابه‌جا شدند. او از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱، در گروه ثروتمندترین‌های جهان در لیست فوربس، در جایگاه اول بود.

لری الیسون

ثروت: ۳/ ۱۱۲ میلیارد دلار
منبع: اوراکل
سن: ۷۸
محل سکونت: آمریکا

لری الیسون در سال ۱۹۷۷، شرکت نرم افزار اوراکل را همراه با دو تن دیگر، بنیان نهاد و تا ۲۰۱۴، به عنوان مدیرعامل شرکت فعالیت می‌کرد. او حالا رئیس هیات‌مدیره و مدیر ارشد تکنولوژی شرکت است. طی این سال‌ها، اوراکل، شرکت‌های بسیاری را خریداری کرد. الیسون همچنین در تسلا سرمایه‌گذاری کرده و از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، یکی از اعضای هیات‌مدیره این شرکت بوده است.

وارن بافت

ثروت: ۴/ ۱۰۶ میلیارد دلار
منبع: برکشایر هاتاوی
سن: ۹۲
محل سکونت: آمریکا

بافت یکی از موفق‌ترین سرمایه‌گذاران تمام دوران است. او گرداننده شرکت‌های خوشه‌ای برکشایر است که مالک ده‌ها شرکت دیگر است، از جمله شرکت باتری سازی دوراسل و رستوران‌های زنجیره‌ای دیری کویین. او که فرزند یکی از نمایندگان کنگره آمریکا بود، اولین بار در ۱۱ سالگی، اقدام به خرید سهام کرد. او در سال ۲۰۱۰، همراه با بیل و ملیندا گیتس، کمپین «گیوینگ پلج» را راه اندازی کردند و از میلیاردر‌ها خواستند که متعهد شوند حداقل نیمی از ثروت خود را به گروه‌های خیریه ببخشند. او خودش گفته که ۹۹‌درصد ثروتش را اهدا خواهد کرد. او تاکنون، ۵/ ۵۱ میلیارد دلار از سهام شرکت‌هایش را به بنیاد گیتس بخشیده. این باعث شده او «بخشنده ترین» میلیاردر روی زمین باشد.

بیل گیتس

ثروت: ۹/ ۱۰۴ میلیارد دلار
منبع: مایکروسافت، سرمایه‌گذاری
سن: ۶۷

محل سکونت: آمریکا

گیتس در دوران نوجوانی به برنامه نویسی و کامپیوتر علاقه‌مند شد. در سال ۱۹۷۵ از دانشگاه هاروارد انصراف داد تا همراه با دوست دوران دبیرستانش، «پاول آلن»، مایکروسافت را تاسیس کنند. او به مدت ۲۵ سال، مدیرعامل شرکت بود و تا ۲۰۱۴ نیز رئیس هیات‌مدیره شرکت باقی ماند. او نهایتا در سال ۲۰۲۰، از هیات‌مدیره نیز کنار رفت. او در حال حاضر، در چند شرکت سرمایه‌گذاری کرده، از جمله دیر اند کو و ریپابلیک سرویسز. نشریه فوربس، نخستین بار او را در سال ۱۹۸۷ به عنوان ثروتمندترین فرد جهان معرفی کرد. او از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۷، کماکان ثروتمندترین فرد جهان بود (به جز در سال ۲۰۰۸ و از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳). گیتس در سال ۲۰۱۸، جای خود را به جف بزوس داد. علتش تا حد زیادی این بود که او ۵۹میلیارد دلار از ثروتش را به بنیاد خیریه اش بخشید.

کارلوس اسلیم هلو

ثروت: ۹/ ۸۹ میلیارد دلار
منبع: مخابرات، سرمایه‌گذاری
سن: ۸۳
محل سکونت: مکزیک

کارلوس اسلیم و خانواده اش، گرداننده «آمریکا موویل» هستند؛ بزرگ‌ترین هلدینگ مخابراتی آمریکای لاتین و فعال در بیش از ۱۵ کشور. اسلیم و چند شریک خارجی اش در سال ۱۹۹۰، شرکت مخابرات دولتی «تلمکس» را خریداری کردند که حال جزئی از آمریکا موویل است. او همچنین مالک سهام در چند شرکت ساخت‌وساز، معدن، کالا‌های مصرفی و املاک و مستغلات است. او سابقا مالک ۱۷‌درصد نیویورک‌تایمز بود که در سال ۲۰۲۱، آن را فروخت. اسلیم از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳، جای گیتس و بافت را گرفت و ثروتمندترین فرد جهان شد. او پیش از آنکه وارد حوزه کسب‌و‌کار شود، در دانشگاهی در مکزیک، ریاضی درس می‌داد.

موکش آمبانی

ثروت: ۳/ ۸۳ میلیارد دلار
منبع: پتروشیمی، مخابرات
سن: ۶۵
محل سکونت: هندوستان

آمبانی، رئیس هیات‌مدیره و گرداننده شرکت «ریلاینس اینداستریز» با ارزش ۱۰۴ میلیارد دلار است که در حوزه‌های مختلفی از جمله پتروشیمی، نفت، گاز، مخابرات و خرده فروشی فعالیت می‌کند. پدر او که یک تاجر نخ و پارچه بود، در سال ۱۹۶۶ ریلاینس را تاسیس کرد. ابتدا فعالیت این شرکت کوچک، محدود به تولید پارچه بود. پس از مرگ پدر در سال ۲۰۰۲، موکش و برادرش امپراتوری خانوادگی را بنا نهادند. موکش به مدت ۱۴ سال، ثروتمندترین فرد هندوستان بود تا اینکه در فوریه ۲۰۲۲، جای خود را به گواتام آدانی داد. در فوریه ۲۰۲۳ و به دنبال کاهش ثروت آدانی، موکش دوباره به ثروتمندترین فرد هند تبدیل شد.

استیو بالمر

ثروت: ۹/ ۸۰ میلیارد دلار
منبع: مایکروسافت، سرمایه‌گذاری
سن: ۶۶
محل سکونت: آمریکا

بالمر که همکلاسی بیل گیتس در دانشگاه هاروارد بود از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴، مدیرعاملی مایکروسافت را بر عهده داشت. او در ۱۹۸۰، پس از انصراف از رشته MBA به عنوان سی امین کارمند به مایکروسافت پیوست.

فرانسوا بتانکور میرز

ثروت: ۷/ ۸۰ میلیارد دلار
منبع: لورآل
سن: ۶۹
محل سکونت: فرانسه

فرانسوا بتانکور، نوه بنیان‌گذار غول لوازم آرایشی لورآل، ثروتمندترین زن جهان است. او و خانواده اش مالک ۳۳‌درصد سهام این شرکت هستند. او از سال ۱۹۹۷، عضو هیات‌مدیره شرکت بوده و رئیس هیات‌مدیره این هلدینگ خانوادگی نیز هست. او پس از مرگ مادرش لیلین، در سال ۲۰۱۷، ثروتش را به ارث برد. او همچنین رئیس بنیاد بشردوستانه خانوادگی اش نیز هست که فعالیت‌هایی در راستای پیشبرد علم و هنر انجام می‌دهند.