مقبره‌ای شگفت‌انگیز بزرگتر از اهرام مصر!

شش دهه پس از درگذشت یکی از تاثیرگذارترین دانشمندان کل تاریخ و یک شخصیت مهم در انقلاب علمی یعنی آیزاک نیوتن، برنامه‌ی ساخت یک مقبره‌ی یادبود برای او چیده شد. پروژه‌ای که اگر به ثمر می‌نشست می‌توانست یکی از شگفتی‌های ساخته‌ی دست بشر باشد، اما هیچ‌گاه ساخته نشد.

به گزارش ایسنا، در سال ۱۷۸۴، تنها ۶۰ سال پس از درگذشت دانشمند فقید یک معمار فرانسوی با نام اتین لوئیس بولِی (Étienne-Louis Boullée) طرح‌های اولیه مقبره‌ای متفاوت و منحصربه‌فرد برای نیوتن را کشید.

لوئیس بولِی، نظم، تقارن و تنوع را قوانین طلایی معماری می‌دانست. او تعدادی خانه خصوصی از سال‌های ۱۷۶۲ تا ۱۷۷۸ طراحی کرد، اگرچه بیشتر آن‌ها دیگر وجود ندارند. از معماری‌های باقی مانده‌ی قابل توجه او تا عصر مدرن می‌توان به هتل د برونوی (Hôtel de Brunoy) که در سال ۱۹۳۰ تخریب شد و هتل الکساندر (Hôtel Alexandre) اشاره کرد. هر دوی آن‌ها در پاریس هستند. او و کلود نیکولا لدوکس (Claude Nicolas Ledoux) از تاثیرگذارترین چهره‌های معماری نئوکلاسیک فرانسه بود.

از نظر بولی، نظم، تقارن و تنوع قوانین طلایی معماری بودند و این باور‌ها را در مقبره یادبودی که برای نیوتن طراحی کرده نیز می‌توان مشاهده کرد.

سنوتاف نیوتن چه ویژگی‌هایی دارد؟

مقبره یا سنوتاف (cenotaph) نیوتن قرار بود یادبودی ابدی برای این دانشمند بزرگ باشد و اگر ساخته می‌شد می‌توانست تبدیل به یکی از بلندترین سازه‌های ساخت دست بشر شود که حتی از هرم جیزه نیز بزرگ‌تر است.

سنوتاف به یک بنای یادبود برای بزرگداشت شخصیتی گفته می‌شود که در جای دیگری به خاک سپرده شده است.

سنوتافی که برای نیوتن طراحی شد یک کره‌ی ۵۰۰ فوتی (۱۵۰ متری) بود که در مقایسه با هرم بزرگ جیزه با ارتفاع ۱۳۹ متر، ۱۱ متر بلندتر است.

بخش بیرونی سنوتاف ساختاری کروی شکل و بزرگ دارد که با سه طبقه با سطوح متحدالمرکز احاطه شده و روی هر بخش حلقه‌ای از درختان سرو دیده می‌شوند که به دقت هرس شده‌اند که نمایانگر سنت‌های عزاداری در دوران یونان و رم باستان هستند. مجموعه‌ای گسترده از پله‌ها به سمت ورودی گنبدی شکل در طبقه پایینی می‌رود و یک درگاه کوچک نیز در بالای نمای طبقه دوم دیده می‌شود. فضای داخلی این کره، حفره بزرگی را نشان می‌دهد که از یک توده‌ی کروی تشکیل شده و در پایین آن، پله‌ها به یک مقبره منتهی می‌شوند که در برابر معماری کل سازه، کوچک به نظر می‌رسد. روی سطح کره حفره‌های کوچکی وجود دارد که امکان ورود نور به فضای داخلی تاریک سازه را می‌دهد. در طول روز سقف این سازه با ورود بارقه‌های کوچک نور از حفره‌های کوچکی که آرایش آن‌ها با مکان سیارات و صورت‌های فلکی مطابقت دارد شبیه به آسمانی پر از ستاره می‌شود. هنگام شب نیز نور یک منبع نور بزرگ در نقطه مرکزی به این سازه نور می‌بخشید.

تمامی طراحی‌ها به رنگ سیاه و سفید انجام شده و از روش‌های سایه‌اندازی برای تولید سایه به کار برده شده است تا بر تضاد بین دوگانگی روشنایی و تاریکی تاکید شود. طرح پیشنهادی تزئینات بسیار کمی دارد و به جز یک قرنیز در بالای طبقه اول موارد دیگری به چشم نمی‌خورند. دیوار‌های خالی و فضای عاری از تزئینات، احساس غم را القا می‌کنند.

شکل عظیم و کروی این سازه الهام گرفته از مطالعه خود بولی به نان «نظریه اجسام» است که در آن ادعا می‌کند که زیباترین و کامل‌ترین جسم طبیعی یک کره است.

از نظر بولی، کره بیانگر کمال و عظمت است که درجاتی از نور را در سطح منحنی خود ایجاد می‌کند. سنوتاف نیوتن شمایل یک حجم کروی مدفون را متصور می‌شود.

اگرچه این بنای یادبود هیچ‌گاه به مرحله‌ی اجرا نرسید، اما ظهور فناوری‌های جدید به ساخت آن دستکم در جهانی دیگر کمک کرد. چند سال قبل شرکت لیندن لب (Linden Lab) از نسخه‌ی واقعیت مجازی سنوتاف نیوتن رونمایی کرد.

واقعیت مجازی این شرکت راه مناسبی برای زنده کردن آثار محقق نشده‌ی معماری ارائه کرده است. به گفته‌ی مدیر این شرکت، ساخت چنین بنایی در واقعیت به تلاش زیادی نیاز داشت و مهندسی آن کار قابل توجهی خواهد بود، اما واقعیت مجازی کار را آسان‌تر کرده است.

آن‌ها برای شروع از اسکن با وضوح بالای نقشه‌های معماری بولی استفاده کردند و آن‌ها را در نرم‌افزاری با استفاده از مدل‌سازی سه‌بعدی بازسازی کردند.

در حالی که نمای بیرونی این طرح از نظر ابعاد گسترده است نمای داخلی آن از نظر مکانیکی پیچیده است.

از آنجا که گشت و گذار در این فضای بزرگ مجازی ممکن است زمان زیادی ببرد، مهندسان قابلیت تله‌پورت را نیز به عنوان راهی سریع برای جابه‌جایی در بخش‌های مختلف به آن افزودند.

سنوتاف نیوتن که در صورت ساخت می‌توانست یکی از شگفتی‌های جهان از نظر معماری باشد اکنون تنها در جهانی مجازی قابل رویت است و این دانشمند بزرگ اکنون در کلیسای "وست‌مینسر" (Westminster) لندن در کنار چارلز داروین آرام گرفته است.