از مقبرههای فراعنه باستان تا مدال قهرمانان المپیک، انسان دیرزمانی است که مجذوب طلا بوده است. درواقع نمیشود تصور کرد هیچ چیز دیگری در جهان این همه خواهان داشته باشد.
به گزارش بی بی سی، از تاج پادشاهان تا مجسمههای برندگان اسکار در همه آنها طلا موج میزند. در تمام عرصههای فرهنگی و اقتصادی رد و نشانی از طلا میبینیم از بلیط و سکههای طلا تا دستبند طلایی.
میگویند طلا در اصل از خرده ریزه ستارهها تشکیل شده و خواص فیزیکی طلا خارقالعاده است. طلا به راحتی به شکلهای مختلف درمیآید، اما دمای ذوب آن بسیار بالاتر از قلع و سرب است.
طلا هرگز زنگ نمیزند و فلز هادی قدرتمندی است که به همین دلیل در صنایع الکترونیک کاربرد فراوان دارد.
در تلفن همراه شما بدون تردید برشهای ریزی از طلا وجود دارد و البته طلا فلز نادر و کمیابی است.
درواقع تمام طلایی که در روی زمین یافت شده است را شاید بتوان در محفظهای مربع شکل که هر ضلع آن ۲۳ متر باشد جای داد.
به دلیل همین کمیاب بودن بیشتر اوقات از آن به عنوان نقدینگی رایج استفاده شده است. امروزه نمیتوانید به کافی شاپ و رستوران بروید و صورتحساب را با سکههای طلا بدهید، اما طلا هنوز یکی از بهترین و امنترین روشها برای حفظ دارایی در شرایط سقوط بازار است و کشورهای گوناگون هنوز برای اثبات قدرت و توانایی خود اقدام به ذخیره طلا میکنند.
ما مجذوب طلا هستیم و آن را بیشازاندازه دوست داریم. فقط کافی است داستان شاه میداس را به خاطر بیاورید که خواست تا هرچه را لمس میکند تبدیل به طلا شود و بهای این درخواست را با تبدیل شدن دخترش به مجسمه طلا داد.
فاتحان اسپانیایی قاره آمریکا را در جستجوی طلا به خاکوخون کشیدند. با خشونت و بیرحمی نسبت به اقوام اینکا، مایا و آزتک توانستند ۱۰۰ تن طلا برای پادشاهان اسپانیا به غنیمت ببرند که به بهای امروز حدود ۵ میلیارد پوند ارزش داشت. بیشتر غنایم طلا را آب کردند و آثار هنری و جواهرات ارزشمند هنرمندانه بیشماری را نابود کردند.
در قرن نوزدهم طلا طور دیگری وسوسهگر زنان و مردان شد به طوری که در جستجوی طلا به مناطق دستنخوردهای مانند کالیفرنیا و جنوب استرالیا هجوم آوردند.
بعضی از آنها خیلی خوششانس بودند. برنهارد هولترمن در سال۱۸۷۲ در استرالیا یک قطعه طلا به وزن بیش از ۲۸۹ کیلو پیدا کرد در حالی که باقی جویندگان طلا فقط خردههای کوچکی طلا نصیبشان شد.
ثروت واقعی را آن جویندگانی به کف آوردند که طلاهایی که یافته بودند را بیل بیل میفروختند. در آن سالها زندگی بومیان این مناطق با تهدید و هراس آمیخته بود و بیشتر اوقات به آنها حمله میکردند و آنها را از زمینهای خود بیرون میراندند تا جا برای این صنعت تازه باز شود.
طلا و جنگ در طول تاریخ دست در دست هم داشته است. برخی از جنگها و منازعات جهان بر سر منابع طلا شروع شده است. برای مثال میتوان از جنگ خونین بوئر اول و دوم با آفریقای جنوبی از سال ۱۸۹۹ تا ۱۹۰۲ نام برد و در جریان جنگ جهانی دوم هم نازیها و هم ژاپنیها مقدار فراوانی طلا دزدیدند که بیشتر آن هرگز دوباره پیدا نشد.
یکی از بزرگترین سرقتهای تاریخ بریتانیا سرقت برینکسمت در سال ۱۹۸۳ بود که ۶ مرد مسلح به انبار گمرک در نزدیکی فرودگاه هیترو حمله کردند. سارقان با ۶۸۰۰ شمش طلا که در ۷۶ کارتن مقوایی قرار داشت از انبار گریختند. بیشتر اعضای این باند سرقت هرگز دستگیر نشدند و طلای به سرقت رفته هرگز پیدا نشد. گمانهها بر این است که مقداری از آن را ذوب کرده و با مس مخلوط کردهاند تا منبع آن را پنهان کنند.
علاوه بر سرقت و قاچاق، طلا بهطور پیوسته از منابع گوناگون زمین به تاراج میرود. استخراج طلا انرژی فراوانی مصرف میکند و برای استخراج طلا از معادن طلا سالانه معادل آلایندههای ۲۸ میلیون خودرو در هوا آزاد میشود.
استخراج طلا از معادن باعث آلودگی رودخانهها و نابودی زیستبومها و آزاد شدن آلایندههای بسیار خطرناک و سمی مانند جیوه در هوا میشود مگر اینکه با دقت و وسواس فراوان انجام شود. استخراج غیرقانونی در مقیاس کوچک هم افراد را به این کار وسوسه میکند که بیشتر کارگران چنین معادنی کودکان هستند که در برخی از فقیرترین کشورهای جهان به چنین کار خطرناک و جانفرسایی واداشته میشوند.
بار دیگر که خواستید برای تولد یا عروسی یا امر خیری قطعهای از این فلز درخشان گرانبها هدیه ببرید شاید به سرنوشت و تاریخچه طلا لحظهای فکر کنید. مجذوب شدن انسانها به این فلز درخشان باعث خشونت، بهرهکشی و ویرانی و نابودی شده است.
شاید با آگاهی از گذشته تیرهوتار طلا از آن هوشمندانهتر استفاده کنیم.