دانشمندان تقویم قوم مایا را رمزگشایی کردند

دانشمندان می‌گویند پس از دهه‌ها تحقیق احتمالا سرانجام متوجه شده‌اند که تقویم مایا چگونه کار می‌کند.

به گزارش یورونیوز، نحوه کارکرد تقویم مایا از زمان بازکشف و شروع رمزگشایی آن در دهه چهل میلادی برای سال‌ها مشخص نبود. در واقع محققان می‌توانستند یک دوره ۸۱۹ روزه را در تقویم ببینند، ولی مشکل این بود که نمی‌توانستند آن ۸۱۹ روز را با چیزی تطبیق دهند.

حالا دانشمندان در آمریکا می‌گویند که گمان می‌کنند این تقویم نه در یک بازه ۸۱۹ روزه، بلکه در یک بازه ۴۵ ساله کار می‌کرده که بر مبنای زمان لازم برای بازگشت یک جرم فضایی به تقریبا همان نقطه از آسمان قرار داشته است. آنچه به عنوان «دوره سینودیک» نامیده می‌شود و به معنای چرخه‌های تکرارشونده در میان اجرام آسمانی است.

جان لیندن و ویکتوریا بریکر، انسان‌شناس از دانشگاه تولین آمریکا، در مقاله خود آورده‌اند: «با افزایش زمان تقویم به ۲۰ دوره ۸۱۰ روزه الگویی پدیدار می‌شود که در آن دوره‌های چرخش تمام سیارات مرئی با نقاط توقف در تقویم ۸۱۹ روزه بزرگتر مطابقت دارد.»

تقویم مایا سیستم پیچیده‌ای است که از تقویم‌های کوچک‌تر تشکیل شده و قرن‌ها پیش در قاره آمریکا ساخته شد، پیش از آن‌که پای کریستوف کلمب به آنجا برسد. از میان مؤلفه‌های این تقویم، دوره‌های ۸۱۹ روزه برای انسان‌شناسان مدرن جزو گیج‌کننده‌ترین موارد بوده است.

پیش‌تر دانشمندان گمان می‌کردند که هر بلوک ۸۱۹ روزه با رنگ‌هایش یک جهت اصلی را نشان می‌دهد و قرمز با شرق، سفید با شمال، سیاه با غرب و زرد با جنوب مشخص شده است. اما در دهه ۸۰ میلادی محققان متوجه نادرست بودن این فرض شدند.

حالا، اما آنان دریافته‌اند که رنگ‌های سفید و زرد به ترتیب با «سرسو» و «پاسو»، تعابیر جهت‌شناسی در علم نجوم که جهت بالای سر و پایین پای ناظر را نشان می‌دهد، مطابقت دارد.

دانشمندان می‌گویند سرنخ‌های دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌داد شمارش ۸۱۹ روز با دوره‌های تکرارشونده سیارات مرئی در منظومه شمسی مرتبط است. از جمله این سرنخ‌ها، اندازه‌گیری‌های بسیار دقیق از دوره‌های چرخش سیارات عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل به دست مایا‌ها است.

برای مثال یک دوره تکرارشونده سیاره عطارد ۱۱۷ روز است که دقیقا هفت بار در تقویم ۸۱۹ روزه مایا جا می‌گیرد، دوره سینودی سیاره زهره با ۵۸۵ روز (دقیقا ۵ بار در تقویم) و بقیه سیاره‌های مرئی منظومه شمسی نیز با نسبت متناسبی حاکی از وجود این ارتباط هستند.

به گفته پژوهشگران با بسط تقویم ۸۱۹ روزه به ۲۰ دوره ۸۱۹ روزه تقویمی بزرگ با تناسب دقیق با تمامی سیارات مرئی ایجاد می‌شود.

آنان در تحقیق خود آورده‌اند: «ستاره‌شناسان قوم مایا که دوره ۸۱۹ روزه را ایجاد کردند به جای محدود کردن تمرکز خود بر روی یک سیاره، آن را به عنوان یک سیستم تقویم بزرگ‌تر در نظر گرفتند که بتواند برای پیش‌بینی تمام چرخه‌های تکرارشونده سیارات مرئی منظومه شمسی استفاده شود.»

تقویم مایا هرچند با یک سیستم ساده محاسباتی مبتنی بر قواعد اولیه نجوم فاصله دارد، با این حال دانشمندان می‌گویند اینکه اندازه کیهان مایا‌ها چنین گستره وسیعی از فضا و زمان را در بر می‌گیرد قابل توجه است.

نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Ancient Mesoamerica» منتشر شده است.