افشای اسرار تابوت‌های حیوانات مصری

فرارو- دانشمندان موزه بریتانیا در لندن از فناوری پیشرفته برای مشاهده ۶ تابوت حیوانات مصر باستان استفاده کرده اند که بیش از دو هزار سال مهر و موم شده باقی مانده اند.

به گزارش فرارو به نقل از نیوزویک؛ نتیجه این مطالعه که در ژورنال Nature Scientific Reports در تاریخ ۲۰ آوریل منتشر شد بینشی تازه درباره آیین‌های مذهبی و شیوه‌های مومیایی سازی در مصر باستان را ارائه می‌کند.

"دانیل اوفلین" دانشمند تصویربرداری اشعه ایکس در موزه بریتانیا و نویسنده اصلی مقاله مرتبط با این پژوهش به "نیوزویک" می‌گوید: "به ندرت پیش می‌آید که این تابوت‌های فلزی دست نخورده باقی بمانند".

مجسمه‌های حیوانات یا جعبه‌های نذر شده با مجسمه‌های حیوانات اغلب در مکان‌های مذهبی متعلق به مصر باستان یافت می‌شوند، اما تجزیه و تحلیل محتوای آن‌ها بدون آسیب رساندن به آثار و آن چه ممکن است درون آن وجود داشته باشد کار دشواری است.

اوفلین می‌گوید: "برای افزایش دانش خود در مورد مومیایی سازی مصر باستان ما بسیار علاقه‌مند بودیم که محتویات این گروه از تابوت‌های مهر و موم شده را که هزاران سال پیش در داخل آن قرار داده شده بودند را درک کنیم. با تصویربرداری نوترونی ما توانستیم بقایای مارمولک و بسته بندی‌های پارچه‌ای را در داخل این تابوت‌ها آشکار کنیم که نشان می‌دهد آن‌ها پیش از قرار دادن در داخل جعبه‌ها پیچیده شده اند".

در طول هزاره اول پیش از میلاد مسیح مومیایی شدن گربه‌ها، سگ ها، مارمولک‌ها و سایر خزندگان غیرعادی نبود. اغلب تصور می‌شد بقایای حیوانات تجسم فیزیکی خدایان هستند و یا ممکن است به عنوان نوعی نذری یا مناسک آیینی کارکرد داشته باشند.

اوفلین می‌گوید: "مارمولک‌هایی که در این تابوت‌ها قرار می‌گرفتند به عنوان بخشی از اعمال و باور‌های مذهبی که به ویژه در هزاره نخست پیش از میلاد مسیح رشد کرد مومیایی شده بودند. مارمولک‌ها مانند مار‌ها و مارماهی‌ها به ویژه با خدایان خورشید و خالق مصر باستان مانند "آتوم" و "آمون رع" مرتبط بودند".

شش تابوت مورد بررسی قرار گرفته در این مطالعه که قدمت شان به سال‌های ۲۵۰ تا ۶۶۴ پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد همگی مهر و موم شده اند و بالای هر یک مجسمه‌ای که نشان دهنده یک مارمولک یا یک هیبرید انسان - مارماهی - مار کبری است قرار دارد.

"اوفلین" می‌گوید: "هدف ما هنگام انجام تحقیقات در مورد مجموعه موزه بریتانیا این بود که حداقل تهاجم را داشته باشیم. باز کردن فیزیکی تابوت‌ها گزینه مدنظر ما نبود چرا که باعث آسیب وارد شدن به تابوت‌ها و هم چنین باعث از بین رفتن محتویات آن می‌شد".

معمولا تصویربرداری غیر تهاجمی را می‌توان با استفاده از همان تکنیک‌هایی که پزشکان برای بررسی درون بدن انسان به کار می‌برند مورد استفاده قرار داد: اشعه ایکس.

با این وجود، در این مورد اشعه ایکس قادر به عبور از دیواره‌های فلزی ضخیم تابوت‌ها نبود. بنابراین، تیم پژوهشی مجبور شد راه حل جایگزینی ارائه دهد. اوفلین می‌گوید: "نوترون‌ها ویژگی‌هایی دارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد از برخی فلزات راحت‌تر از اشعه ایکس عبور کنند و در دیدن مواد آلی موثر هستند".

بنابراین، تیم پژوهش با شلیک نوترون‌ها به تابوت‌های مهر و موم شده و اندازه گیری میزان پراکندگی و جذب آن‌ها توانستند درون آن را ببینند.

مطالعات پیشین استخوان‌های مار، مار و گربه را در میان حیوانات در داخل جعبه‌ها و مجسمه‌های نذری مشابه پیدا کرده اند. با این وجود، بسیاری از این آثار به صورت تکه تکه کشف شدند که محتوای شان ناقص یا غایب بود. به همین دلیل است که این شش اثر مهر و موم شده بسیار غیرعادی هستند.

"اوفلین" می‌گوید: "امیدواریم این مطالعه را به تابوت‌ها و ظروف فلزی مهر و موم شده در مجموعه موزه بریتانیا تعمیم دهیم به خصوص اکنون که اثربخشی تصویربرداری نوترونی را برای آشکار کردن محتویات پنهان و درک شیوه‌های تولید باستانی مشاهده کرده ایم. این تکنیک هم چنین می‌تواند در مورد سایر اشیاء فلزی برای مثال مجسمه‌ها به منظور درک نحوه ساخت آن‌ها و گسترش دانش ما در مورد فناوری فلزکاری باستانی مورد استفاده قرار گیرد".