داستان غم‌انگیز ماشین‌هایی که در گوشه کوچه و خیابان‌های تهران رها شده‌اند

همشهری نوشت: گرچه در گوشه‌ای از خیابان اصلی یا کوچه فرعی پارک شده‌اند و در ظاهر مزاحمتی برای کسی ندارند، اما گاهی اوقات پاتوق بزه و بزهکاران می‌شود و در مواردی هم به لانه‌ای امن برای موش‌ها و گربه‌ها و... تبدیل می‌شوند. همین مسائل نارضایتی شهروندان را به همراه دارد و خواستار تعیین‌تکلیف این خودرو‌ها هستند؛ مطالبه‌ای که مشخص نیست باید توسط شهرداری تهران پیگیری شود یا پلیس راهور متولی آن است.

فرسودگی و زشتی شهر

انواع و مدل‌های مختلفی هستند؛ پراید، پژو، وانت و... ماشین‌هایی که روزگارانی در معابر تردد می‌کردند و رنگ‌های متالیکشان زیر نور خورشید می‌درخشید و چشم‌ها را به‌خود خیره می‌کرد. امروز فقط فضایی از شهر را اشغال کرده‌اند و در گذر زمان چنان مستهلک شده‌اند که عامل نازیبایی بصری محسوب می‌شوند. برخی پلاک دارند و تعدادی فاقد پلاک هستند. بعضی حتی چهارچرخ ندارند و تعداد معدودی هم فقط اتاقک خالی هستند؛ اما تعدادی همچنان چهارچرخ و سایر تجهیزات را دارند، ولی به‌دلیل رهاشدن طولانی‌مدت چنان مستهلک و زهواردررفته شده‌اند که دیگر کسی رغبت دیدنشان را ندارد.

تجمع زباله و بوی تعفن

وضعیت خودرو‌های فرسوده در مناطق و محلات، متفاوت است. در مناطق شمالی تنها چهره شهر را زشت کرده‌اند، اما در مناطق جنوبی و مرکزی، علاوه بر ایجاد اغتشاشات بصری، به دپوی زباله‌های خشک تبدیل شده‌اند. همچنین اطرافشان زباله‌های‌تر رها می‌شود؛ عملی که قطعا هجوم حیوانات موذی مانند موش‌ها و... را به همراه دارد.

پاتوق امن برای بزه

افراد آسیب‌دیده از هر مکانی برای پاتوق استفاده می‌کنند. خودرو‌های فرسوده هم دقیقا یکی از همین گزینه‌ها هستند. در محدوده بازار و محله‌های شوش و... این خودرو‌ها به محل تجمع آسیب‌دیدگان تبدیل شده‌اند و دور از چشم نظارت‌های اجتماعی شب‌ها در آن‌ها بیتوته می‌کنند. البته آسیب‌های اجتماعی دیگری هم در این خودرو‌ها رقم می‌خورد که به همین حد اشاره، بسنده می‌کنیم، اما قطعا رسیدگی به چنین موضوعاتی نیازمند توجهات و پیگیری‌های ویژه است.

شهرداری یا پلیس راهور؛ مسئله این است

تعیین‌تکلیف خودرو‌های فرسوده رهاشده در معابر عمومی، پای شهرداری تهران و پلیس راهور را به موضوع بازکرده است؛ اما تاکنون اقدامات درخور توجهی برای ساماندهی این معضل صورت نگرفته است؛ چراکه پلیس راهور، شهرداری تهران را متولی می‌داند و تفکر شهرداری تهران هم عکس این موضوع است. به‌گفته مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ، خودرو‌های رهاشده در حاشیه معابر در صورت سرقتی‌بودن یا اگر در مکان‌های پارک ممنوع متوقف و رها شده باشند، پلیس راهور می‌تواند با دستور قضایی اعمال قانون کند. در موارد دیگر باتوجه‌به اینکه تخلفی رخ نداده است، پلیس راهور نمی‌تواند به موضوع توقف طولانی‌مدت یا رهاسازی وسیله نقلیه در حاشیه معابر ورود کند؛ چراکه کنترل و مدیریت فضای شهر از اختیارات و وظایف شهرداری است، در نتیجه ساماندهی این خودرو‌ها که هیچ تأثیری در عبور و مرور و ترافیک ندارند هم جزو وظایف شهرداری محسوب می‌شود.

شهرداری، متولی اصلی

سیدجعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران با نیروی راهور هم‌عقیده است و به همشهری می‌گوید: «خودرویی که استفاده نمی‌شود و مدت طولانی کنار خیابان رها شده، به‌نوعی سد معبر محسوب می‌شود؛ چراکه در چرخه ترافیکی قرار ندارد و از این‌رو پلیس راهور قطعا نقشی نخواهد داشت.» رهاشدن خودرو‌های فرسوده و اشغال بخشی از معابر عمومی توسط آنها، مصداق تضییع حقوق شهروندان است و از این‌رو شهرداری تهران متولی اصلی محسوب می‌شود. تشکری هاشمی در راستای تکمیل این موضوع تأکید می‌کند: «البته در این میان نیاز به‌حکم دستگاه قضاست که اجرای این حکم می‌تواند با حضور نیرو‌های راهور و ناجا به‌عنوان ضابطان قضایی صورت گیرد.» سوده نجفی، عضو هیأت‌رئیسه شورای شهر تهران ساماندهی خودرو‌های فرسوده رهاشده را ضروری می‌داند و می‌گوید: «شهرداری تهران وظیفه مستقیم در این حوزه دارد. البته باتوجه‌به مشکلات زیست‌محیطی و آسیب‌های اجتماعی پیرامون این موضوع نیاز است از جنبه‌های مختلف آن را بررسی کرد.»

شهرداران مناطق پای کارند

بررسی‌ها نشان می‌دهد که گره معضل ساماندهی و جمع‌آوری خودرو‌های فرسوده رهاشده در شهر توسط شهرداران مناطق باز می‌شود. آمار‌ها حاکی از آن است که شهرداران مناطق ۱۳ و ۱۹ در این مسیر پیشگام بوده‌اند و با شناسایی بیش از ۲۰ دستگاه خودروی رهاشده و پیگیری درخواست ثبت‌شده شهروندان در سامانه‌۱۳۷ مبنی بر جمع‌آوری این خودروها، برای خودرو‌هایی که پلاک دارند، اخطار‌های لازم (۳بار) داده می‌شود و درصورت عدم‌تمکین مالک با حکم قضایی و همکاری نیرو‌های راهور به پارکینگ منتقل می‌شوند. تعیین‌تکلیف خودرو‌های فاقد پلاک هم با حکم دستگاه قضا صورت می‌گیرد.