تیم ملی فوتبال ایران امروز در دومین بازی از مرحله انتخابی رقابتهای جام جهانی به مصاف ازبکستان میرود. ملیپوشان ایرانی که در دیدار نخست در تقابلی ساده با چهار گل از سد هنگکنگ عبور کردند، کار دشواری مقابل ازبکها در خانه رقیب دارند؛ بهویژه اینکه میزبان هم در دیدار نخست با سه گل ترکمنستان را شکست داده و حالا برای بالاتر قرارگرفتن از ایران، در پی کسب سه امتیاز این دیدار خانگی است.
ایران و ازبکستان چندی پیش در فینال رقابتهای کافا که اتفاقا به میزبانی ازبکها برگزار شد، با یکدیگر روبهرو شدند که در آن بازی هم تیم ملی با یک گل برنده و جام قهرمانی را به دست آورد. آن رقابت در چارچوب تورنمنتی نهچندان جدی برگزار شد، ولی بازی امروز دیداری کاملا رسمی است که پیچیدگیهای مختص خود را دارد. اگرچه ایران در تقابلهایی که با ازبکستان داشته معمولا دست بالا را داشته، ولی این بازی، آزمونی جدی برای امیر قلعهنویی است تا ثابت کند اندیشههایش را به کالبد تیم ملی انتقال داده است. به عبارت سادهتر، اگر عنوان شود که بازی امروز قرار است عیار امیر قلعهنویی را به طور کاملتری نشان دهد، پر بیراه نیست.
قلعهنویی بعد از کارلوس کیروش روی نیمکت تیم ملی ایران نشسته و تا به الان شکستی در کارنامه نداشته است. او ۱۰ بار هدایت یوزهای ایرانی را در این مدت در اختیار داشته که یک مساوی و ۹ برد به نام خودش ثبت کرده است. بخش جذاب کارنامه امیر مربوط به جایی است که پس از تساوی در دیدار نخست مقابل روسیه، ۹ برد متوالی ثبت کرده که او را در موقعیت ثبت رکورد مشترک قرار داده است. با وجود این، ولی تیمهایی که قلعهنویی با آنها در این بازه زمانی جدال کرده، چندان رقبای دندانگیری نبوده و روی کاغذ، تیم ملی از آنها سرتر بوده است. به همین دلیل است که تا به الان و با وجود بردهای متعددی که تیم ملی با امیر قلعهنویی به دست آورده، درباره توانایی کلی سرمربی، نظر نهایی داده نشده است.
در نگاهی کلیتر، عدم ثبات تیم ملی در بازیهای عصر جدید است که این تردید را به وجود آورده است. ایران در یکسری از بازیها تیمی سراسر هجومی نشان داده، ولی رقیب ضعیف بوده است؛ نمونهاش همان بازی با هنگکنگ. در سوی دیگر، این تیم بعضی بازیها را برده که در حدواندازههای خودش ظاهر نشده است. جدال با ازبکستان در فینال کافا، اگرچه با برتری تیم ملی همراه شد، ولی نتوانست رضایت فوتبالدوستان را در پی داشته باشد.
البته که در این میان، تیم قلعهنویی یک بازی بینقص و جذاب هم داشته که مربوط به برتری یکطرفه و پرگل برابر قطرِ کارلوس کیروش است. آن تیم ملی، یکی از کاملترین نمایشهای فوتبالی در این عرصه در سالهای اخیر را به نمایش گذاشت. مسئله، ولی این است که آیا تکرار آن نمایش در ادامه مسیر شدنی است یا خیر؟ ازبکستانی که امروز قرار است قلعهنویی روبهرویش بازی کند، میتواند پاسخ این سؤال را بدهد. سرمربی ایرانی تیم ملی پیش از این گفته بود که میپذیرد تیمش چندان بینقص نیست و نیاز به زمان دارد تا در بقیه فاکتورها هم تیمش را بهبود ببخشد.
او حالا امروز برای یازدهمین بار روی نیمکت تیم ملی ایران در دوره جدید مینشیند و به نظر میرسد نمیتواند بهانهای به اسم نداشتن زمان کافی برای انتقال اندیشههایش داشته باشد. دقیقا به همین دلیل است که میتوان عیار امیر و تیم جدیدش را در همین بازی دید. اگر ایران برابر ازبکستان، شبیه به نمایشی را که مقابل قطر داشت، اجرا کند، واضح است که قلعهنویی، تغییرات مدنظرش در تیم ملی را به وجود آورده و از برچسب نمایش اتفاقی خودش را مبرا میکند. بر کسی پوشیده نیست که تیم ملی برای قهرمانی در آسیا رقبای گردنکلفتی همچون ژاپن و کرهجنوبی دارد و تا زمانی که تنهاش به تنه بزرگان فوتبال نخورد، ضعفهای اصلی رونمایی نمیشود، ولی ثبات در کسب نتیجه و همزمان ارائه یک بازی تماشاگرپسند، از آن دست فاکتورهای درخور توجهی است که برای هر مربی مورد نیاز است.
قلعهنویی با علم به اینکه کار دشواری برای موفقکردن ایران در آسیا دارد، هدایت تیم ملی را به دست گرفته، ولی برای رهایی از برچسبهای کلیشهای مجبور است نشان دهد تیم را متحول کرده و به روزهای روشن امیدوار است. او اگر بتواند امروز دهمین برد متوالیاش را جشن بگیرد، از داستان همیشگی استفادهکردن از ثمره سرمربیان قبلی رها شده و همه چیز را به نام خود میکند. قطع به یقین اندیشههای هجومی او میتواند تفاوتها را رقم بزند، ولی حفظ انسجام و ارائه فوتبالی هجومی، حلقه گمشده فوتبال ملی است که قلعهنویی به عنوان منتقد دیروز و راننده امروز، در پی رقمزدن آن است. اینکه او در این مسیر موفق میشود یا نه، موضوعی است که برای پیبردن به آن، نیاز به چند ساعت زمان اضافی است تا حداقل سرنوشت نتیجه بازی با ازبکستان روشن شود.