قاتلی مهیب که جامعه عصر حجر را قتل عام کرد!

بر اساس پژوهش‌های اخیر، یک سونامی که در حدود ۸۰۰۰ سال پیش رخ داده است، جامعه ما قبل تاریخ «عصر حجر» را ویران کرده و به نابودی کشانده است.

به گزارش خبرآنلاین، اکنون از ماقبل تاریخ صحبت می‌کنیم؛ جایی که ممکن است یک سونامی که بیش از ۸۰۰۰ سال پیش رخ داده است جوامع ساحلی آن دوران یعنی عصر حجر را ویران کرده باشد. رویدادی که به «سونامی استورگا» معروف است، منطقه وسیعی از شمال اروپا و فراتر از آن را تحت تاثیر قرار داد و آثاری به شکل رسوبات در مناطقی مانند شمال نروژ، شمال انگلستان، غرب اسکاتلند، جزایر شتلند اسکاتلند و شرق گرینلند باقی گذاشت.

سونامی که بین ۸۱۲۰ تا ۸۱۷۵ سال پیش توسط یک زمین لغزش در زیر دریا و در سواحل غربی نروژ رخ داد، امواجی به ارتفاع حدود ۱۲ متر در امتداد ساحل نروژ و ۳ تا ۶ متر در سرزمین بریتانیا ایجاد کرد. در جزایر شتلند، مجمع الجزایری واقع در بیش از ۱۶۰ کیلومتری شمال سرزمین اسکاتلند نیز، تصور می‌شود که ارتفاع امواج به بیش از ۱۹ متر رسیده است.

این سونامی مصادف شد با کاهش آشکار جمعیت در جامعه‌های ساحلی که در طول دوره میان سنگی یا عصر حجر میانه به سبک عشایری و شکارچی-گردآورنده در شمال بریتانیا زندگی می‌کردند. با این که شواهد گسترده‌ای از این سونامی در مناطق وسیعی وجود دارد، دانشمندان هنوز در مشخص کردن این که دقیقا این سونامی چه تاثیری در بر جوامع عصر حجر گذاشته است، با مشکل روبه رو هستند؛ در واقع، اطلاعات بسیار کمی در مورد تأثیر سونامی‌های باستانی بر جمعیت‌های آن زمان وجود دارد.

در این پژوهش، محققان تلاش کردند تا تأثیر این رویداد را بر روی جمعیت‌هایی که در آن زمان زندگی می‌کردند، ارزیابی کنند. این یکی از اولین تلاش‌ها برای یافتن ارتباط مستقیم سونامی استورگا با تأثیرات آن بر افراد جوامع میان سنگی است. دانشمندان برای این پژوهش از یک ابر رایانه برای مدل‌سازی سونامی استورگا استفاده کردند و سپس تأثیرات بالقوه آن را بر جمعیت‌های انسانی ساکن در منطقه ارزیابی کردند.

محققان تأثیرات سونامی را در ساحلی که اکنون نورثامبرلند نامیده می‌شود، منطقه‌ای در شمال شرق انگلستان و هم مرز با اسکاتلند، بررسی کردند. سواحل نورثامبرلند و خانه هاویک، یکی از مهم‌ترین مکان‌های میان سنگی بریتانیا است. این سایت در یک مکان غنی از منابع در کنار رودخانه در چند صد متری از ساحل واقع شده است.

در عین تعجب، جمع‌آوری گسترده فندق در این مکان نشان می‌دهد که این مکان در طول پاییز و زمستان اشغال شده است، با این حال ممکن است زندگی در تمام طول سال نیز در این مکان امکان پذیر بوده باشد. به نظر می‌رسد که انسان‌ها قبل از سونامی استورگا در هاویک ساکن بوده‌اند، اما احتمالاً زمانی که این رویداد رخ داده است، سونامی این شهر را زیر آب برده است، زیرا در پژوهش‌ها رسوباتی را در نزدیکی این محل کشف شده است که احتمالاً سونامی باعث شکل گرفتن آن شده است.

این کانسار ممکن است یک مدرک نادر باشد که می‌تواند به روشن کردن تأثیرات مستقیم سونامی بر زندگی مردم میان سنگی کمک کند. در این پژوهش، محققان دریافتند که مدل‌هایی که نرخ مرگ و میر بالایی را در هاویک نشان می‌دهند، نتیجه مستقیم سونامی است و تأثیر آن بر مردم میان سنگی در این منطقه احتمالاً «قابل توجه» بوده است.

در هاویک، تخمین‌های مرگ‌ومیر متفاوت بوده است، اما برای انسان‌های ماقبل تاریخ در این منطقه جزر و مدی غنی از منابع، به ۱۰۰ درصد رسید. این تخمین‌ها بالاتر از آن چیزی بود که محققان انتظار داشتند و نشان دهنده این است که تاثیرات آن بر افراد میان سنگی می‌توانست بسیار شدیدتر باشد.

این مدل‌ها نشان می‌دهند که سونامی منطقه وسیعی را زیر آب برده و منجر به از دست رفتن منابع حیاتی مانند فندق قبل از ماه‌های زمستان شده است. گذشته از تأثیرات مستقیم سونامی بر مردمان میان سنگی، این از دست دادن منابع به طور قابل توجهی توانایی آن‌ها را برای زنده ماندن در ماه‌های سخت‌تر سال کاهش داده است. به گفته محققان، اثرات این سونامی همچنین احتمالاً در سراسر جمعیت‌های ساحلی در شمال بریتانیا تکرار شده است.

نتایج حاکی از یک تأثیر قابل توجه بر مناطق محلی و منطقه‌ای است که می‌تواند در کاهش جمعیت در آن زمان نقش داشته باشد. به گفته محققان، چارچوب این مطالعه می‌تواند برای بررسی مکان‌های دیگر تحت تأثیر رویداد استورگا یا سایر سونامی‌های باستانی و برای درک تأثیر آن بر انسان‌های گذشته مورد استفاده قرار گیرد. مطالعات رویداد‌های گذشته مانند این نیز می‌تواند به ما در درک بهتر اثرات بالقوه سونامی‌های آینده کمک کند.