هراس از سناریوی آخرالزمانی؛ پس‌لرزه‌های انتخابات در تایوان

زیر سایه چین کمونیست، رای‌دهندگان تایوانی رهبر جدید خود را انتخاب کردند. این انتخابات درحالی برگزار شد که طی هشت سال گذشته، پکن تهدیدات خود علیه این جزیره خودگردان را افزایش داده است.

به گزارش اعتماد، لای چینگ ته، برنده انتخابات معاون رییس‌جمهور فعلی تایوان است و آشکارا مورد نفرت پکن. جهان نظاره‌گر بود تا ببیند نه تنها چه کسی در انتخابات پیروز می‌شود، بلکه همسایه اقتدارگرای تایوان دموکراتیک چگونه پاسخ خواهد داد.

شی جین‌پینگ، قدرتمندترین رهبر چین در یک نسل گذشته اتحاد تایوان با سرزمین اصلی را «امر اجتناب‌ناپذیر تاریخی» خوانده که در صورت لزوم با زور به دست خواهد آمد. آخرین‌باری که حزب حاکم تایوان تغییر کرد، زمانی که حزب مترقی دموکراتیک در سال ۲۰۱۶ به قدرت رسید، پکن بیشتر ارتباطات خود را با تایپه قطع کرد و فشار اقتصادی، دیپلماتیک و نظامی بر این جزیره را در سال‌های بعد به طور قابل‌توجهی افزایش داد. پکن همچنین تنگه تایوان را به یکی از مهم‌ترین نقاط تنش‌های ژئوپلیتیکی جهان تبدیل کرد. حزب کمونیست چین تایوان را بخشی از قلمروی خود می‌داند، به رغم اینکه هرگز آن را کنترل نکرده است.

رهبران کمونیست چین متعهد شده‌اند که درنهایت به «اتحاد مجدد» با تایوان دست خواهند یافت و شی مکررا گفته که مساله تایوان «نباید به نسل بعدی منتقل شود» و این ماموریت را به هدف «جوان‌سازی ملی» مرتبط کرده است. آماندا هسیائو، تحلیلگر ارشد چین برای گروه بین‌المللی بحران گفت: «این انتخابات نشان‌دهنده تغییر رهبری در لحظه‌ای است که تنش‌های بین چین و تایوان بالا گرفته و حفظ ثبات به چالش تبدیل شده است.» هسیائو می‌گوید: «درگیری چین با تایوان در کوتاه‌مدت بعید است، اما اگر رخ دهد پیامد‌های آن در سطح جهانی احساس می‌شود.»

هر سه نامزد خود را بهترین انتخاب برای اجتناب از سناریویی آخرالزمانی معرفی کرده و متعهد شدند که صلح و وضعیت موجود را حفظ می‌کنند؛ مسائلی که نظرسنجی‌ها به طور مداوم نشان داده‌اند خواسته اکثر مردم تایوان هستند. اما این سه مرد همچنین دیدگاه‌های بسیار متفاوتی برای چگونگی دستیابی به این هدف دارند. همه آن‌ها نیاز به تقویت قابلیت‌های دفاعی تایوان برای جلوگیری از تجاوز چین را تایید کردند، اما در مورد اولویت‌های سیاستی، به ویژه در نحوه برخورد با پکن، اختلاف‌نظر داشتند. «لای» از حزب مترقی دموکراتیک بر تقویت روابط تایوان با شرکای دموکراتیک همفکر این بازیگر مانند ایالات‌متحده و ژاپن تاکید کرد و موضع دولت خود مبنی بر اینکه تایوان کشوری واقعا مستقل واقعی است را تکرار کرد.

دیدگاهی که پکن آن را غیرقابل‌قبول می‌داند. شامگاه شنبه، «لای» در سخنرانی برای هواداران، پیروزی خود را «پیروزی دموکراسی‌ها» خواند. او گفت: «ما به جامعه بین‌المللی می‌گوییم که بین دموکراسی و استبداد، ما همچنان در جبهه دموکراسی هستیم.» در پاسخ اولیه، چن بینهوا، سخنگوی دفتر امور تایوان چین گفت: «نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری تایوان طرح اساسی و مسیر توسعه در روابط میان‌تنگه‌ای را تغییر نخواهد داد.»

او گفت: «تایوان متعلق به چین است.» کارشناسان هشدار داده بودند که ممکن است تنش‌ها بدون توجه به اینکه چه کسی قدرت است، افزایش یابد؛ زیرا طرح «اتحاد مجدد» چین برای اکثریت قریب به اتفاق جمعیت ۲۴ میلیونی تایوان تبدیل به خط‌قرمز شده است. علاوه بر تهدید پکن، مسائل معیشتی مانند دستمزد‌های پایین، قیمت بالای ملک و رشد اقتصادی آهسته تایوان از عوامل کلیدی نحوه رای دادن مردم بود. چین حمایت از نامزد ترجیحی خود در رقابت تنگاتنگ را پنهان نکرد و این انتخابات را انتخابی بین «صلح و جنگ، رفاه و زوال» نشان داد. پکن آشکارا از حزب مترقی دموکراتیک و «لای» که زمانی خود را «عامل استقلال تایوان» توصیف می‌کرد، متنفر است.

اگرچه او برای حفظ وضع موجود، موضع خود را تعدیل کرده، اما پکن همچنان او را یک جدایی‌طلب خطرناک می‌داند. روز چهارشنبه، دفتر امور تایوان چین به رای‌دهندگان تایوانی هشدار داد که «خطر شدید رویارویی و درگیری میان‌تنگه‌ای توسط لای چینگ-ته را تشخیص داده و درست انتخاب کنند.» پیروزی «لای» می‌تواند به سرعت با افزایش فشار اقتصادی یا نظامی توسط چین روبه‌رو شود. وِن-تی سونگ، عضو مرکز چین در شورای جهانی آتلانتیک گفت: «در کوتاه‌مدت، احتمالا شاهد تلاش پکن برای اعمال فشار حداکثری جهت تعیین شرایط مذاکرات چهار سال آینده میان‌تنگه‌ای خواهیم بود.»

او افزود: «این فشار‌ها می‌تواند شامل لفاظی‌های دیپلماتیک شدید و انتقاد از دولت بعدی حزب مترقی دموکراتیک، تحریم‌های اقتصادی هدفمند علیه صادرات و همچنین استفاده بیشتر از ابزار نظامی در مناطق خاکستری به عنوان راهی برای نشان دادن نارضایتی پکن باشد.» تاکتیک‌های «منطقه خاکستری» به اقدامات تهاجمی دولت‌ها اشاره دارد که به سطح جنگ علنی نمی‌رسد؛ گزاره‌ای که چین طی سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای در دریای چین جنوبی و تایوان از آن استفاده کرده است. به گفته هسیائو، اگر در ماه مه، «لای» در مراسم تحلیف از خواسته‌های چین نگوید، احتمالا چین پاسخ قوی‌تری خواهد داد.

این اولین‌بار در تاریخ تایوان دموکراتیک است که یک حزب سیاسی برای سومین دوره پیروز می‌شود که نشانه‌ای قوی از این است که تاکتیک‌های قوی چین تحت رهبری «شی» برای متقاعد کردن رای‌دهندگان تایوانی جهت کنار گذاشتن حزب مترقی دموکراتیک کارگر نیست. به رغم پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری، حزب مترقی دموکراتیک اکثریت را در انتخابات پارلمانی به دست نیاورد که می‌تواند منجر به بن‌بست‌های قابل‌توجهی در سیاستگذاری، به ویژه در مورد موضوعات مورد مناقشه شود.