در تهران، یک تاتر تعاملی متفاوت روی صحنه رفت

«اتللو یا بازسازی نمادین یک قتل» اثر کلاسیک با چاشنی نوآوری، علاوه بر فراهم‌سازی تجربه‌ای متفاوت، زمینه‌ساز بحث و گفتگو حول مسائل حقیقت، قدرت و خیانت در بستر مدرن می‌شود.

کنعان پناه، این‌بار تماشاگران را به عنوان بخشی از فرایند خلاقیت به خدمت گرفته تا به شکل‌گیری قصه کمک کنند. بازیگران، آماده اجرای پایان‌های متعدد بر اساس گزینش‌های حاضرین در سالن هستند، جایی که تصمیم‌گیری دموکراتیک می‌تواند پایانی تراژیک یا دراماتیک و حتی ملودرام مملو از امیدواری را رقم بزند.

نمایش اتللو در دوره‌ای نوین، با بازسازی نمادین یکی از صحنه‌های قتل، توسط کارگردان جوان، غزاله کنعان پناه، به صحنه بازگشته است. این نمایش که گونه‌ای تفسیر معاصر از اثر کلاسیک شکسپیر به شمار می‌رود، با نزدیکی به رویکرد‌های اجتماعی کنونی و تکیه بر تعامل با تماشاگران، به باروری خیال و بینش آن‌ها دعوت می‌کند.

کنعان پناه در تازه‌ترین اظهارات خود درباره این اجرا گفت: هدف ما از این اجرا، خوانش جدیدی از نمایش نامه است؛ جایی که تماشاگر نه تن‌ها یک بیننده بلکه عنصری فعال در تکوین اثر است و تماشاگران "احساس کنترل و تأثیرپذیری در روایت" را تجربه می‌کنند. هر شب، بازیگران بازی می‌کنند و ایده‌های جدیدی که از سوی تماشاگران ارائه می‌شوند را به منصه ظهور می‌کشانند.

به گفته وی به واسطه چنین مفاهیم نوآورانه‌ای، نمایش اتللو در دوره‌ی مدرن تبدیل به یک اثر پیشرو شده که نه تنها پوسته‌ای از یک تراژدی کلاسیک است بلکه انعطاف‌پذیری و تحرک تئاتری را به حداکثر می‌رساند و گفتمانی دوسویه بین هنرمند و مخاطب ایجاد می‌کند.

این کارگردان با بیان اینکه ما در پی‌آن هستیم که مرز‌های میان تماشاگر و بازیگر را به چالش بکشیم خاطرنشان کرد: من معتقدم تئاتر فضایی برای گفتگو است، نه فقط نمایشی تک‌سویه افزود: در این نسخه از اتللو، تماشاگران با پیشنهاد پایان‌بندی‌های خود، بخشی از فرآیند خلق اثر می‌شوند. با این رویکرد حاضرین می‌توانند اثری را که به آن جان داده‌اند مشاهده کنند.

در توضیحات بیشتری که کنعان پناه ارائه داد، تأکید نمود: هر شب، ما شاهد خلق مجدد اتللو متفاوتی هستیم؛ هر بار با تأملات و انتخاب‌های جدیدی که توسط جمعی از تماشاگران حاضر در سالن ارائه می‌شود.

بلاشک، این بازسازی نمادین یک قتل در چارچوب نمایشنامه اتللو به کارگردانی کنعان پناه تجربه‌ای هیجان‌انگیز را برای عاشقان تئاتر به ارمغان خواهد آورد و در بستری پویا، بحث و تأمل در خصوص نقش مخاطب در هنر و قدرت تعاملی تئاتر را به جریان می‌اندازد.

در فرهنگ‌های گوناگون، نام اتللو می‌تواند با مفاهیمی، چون حسادت، اعتماد، و خیانت همراه شود که برجسته‌ترین محور‌های این نمایش‌نامه‌ی تراژیک هستند. در این راستا، اتللو به شخصیتی نمادین در ادبیات جهانی تبدیل شده و بیش از آنکه یک نام ساده باشد، با فرهنگ و هنر پیوند خورده است.

این تازه‌ترین تولید به شکل بی‌سابقه‌ای میان میراث نمایشی کلاسیک و دنیای معاصر پل می‌زند و نگاهی دوباره به تعاریف قدرت، عشق، و خیانت ارائه می‌دهد. انتظار می‌رود نمایش اتللو به کارگردانی غزاله کنعان پناه و جمع هنرمندانی که روی صحنه گردآمده اند تأثیری بلندمدت بر صحنه تئاتر به جا بگذارد، نه فقط به دلیل شوکه‌کننده‌ترین رویداد‌های آن، بلکه بیشتر به خاطر آنکه تماشاگران را فعال و خلاق در این فرایند دخیل می‌دارد.

این نمایش از ۱۷ دی ماه تا ۴ بهمن در تماشاخانه مهرگان به روی صحنه می‌رود.