تفال به حافظ یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲؛ زان می‌عشق کز او پخته شود هر خامی...

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

زان می‌عشق کز او پخته شود هر خامی
گر چه ماه رمضان است بیاور جامی

روز‌ها رفت که دست من مسکین نگرفت
زلف شمشادقدی ساعد سیم اندامی

روزه هر چند که مهمان عزیز است‌ای دل
صحبتش موهبتی دان و شدن انعامی

مرغ زیرک به در خانقه اکنون نپرد
که نهاده‌ست به هر مجلس وعظی دامی

گله از زاهد بدخو نکنم رسم این است
که چو صبحی بدمد در پی اش افتد شامی

یار من، چون بخرامد به تماشای چمن
برسانش ز من‌ای پیک صبا پیغامی

آن حریفی که شب و روز می‌صاف کشد
بود آیا که کند یاد ز دردآشامی

حافظا گر ندهد داد دلت آصف عهد
کام دشوار به دست آوری از خودکامی

شرح لغت: پخته شود هر خامی: هر نا آزموده و نادان، آزموده و باتجربه می‌شود/مسکین: بیچاره، از پای درآمده/صحبت: مصاحبت، هم نشینی/موهبت: بخشش، عطیه/انعام: نعمت و احسان/خانقه: خانقاه، محل تجمع و بیتوته مشایخ و جایگاه وعظ آنان، معرّب خانگاه و مرکّب از (خانه) و (گاه) و آن خانه‌ای باشد که درویشان و مشایخ در آن جمع شده عبادت کنند (دهخدا).

تفسیر عرفانی:‌

۱- از زمان کمتر بهره می‌گیرید و وقت‌های زیادی را بیهوده به هدر می‌دهید. در حالی که انسان‌های موفق همیشه به فرصت‌ها توجه دارند. اگر امروز فعالیت نکنید، در آینده پشیمان می‌شوید. به او بگویید هر چه در توان دارد بکوشد که موفق می‌شود.

۲- چشم به راه کسی یا چیزی یا شغلی می‌باشید که به دست آوردن آن مستلزم کار، تلاش، تجربه و اندیشه بیشتر می‌باشد. کسی به شما پیشنهادی کرده، اما شما نسبت به آن بی توجهی کردید، در حالی که می‌توانستید بهره کافی را ببرید.

۳- این نیت عملی می‌گردد و جای نگرانی وجود ندارد. علت این تاخیر این است که شما مقدمات لازم را فراهم نساخته اید و با جدیت وارد کار نشدید. پس توکل بر خدا کنید و اقدام نمایید.

تعبیر غزل:

برای نیتی که در سر داری هنوز زود است و وقت مناسب برای انجام این نیت هنوز نرسیده، اما می‌توانی پیغام خود را به او برسانی. از خودکامی و خودرأیی بپرهیز و برای شروع کار با کسانی که از تو تجربه بیشتری دارند، مشورت کن و منتظر موقعیت مناسب بمان.