اف- ۳۵ و سوخو-۵۷؛ جنگنده نسل پنجم آمریکایی بهتر است یا روسی؟

حوزه هوافضا اغلب شاهد بحث‌هایی در مورد مقایسه هواپیما‌های نظامی پیشرفته و قابلیت‌های آن‌ها است. دو جت جنگنده پیشرفته به نام‌های SU – ۵۷ روسیه و F – ۳۵ ایالات متحده آمریکا اغلب به خاطر قدرت تکنولوژیکی، عملکرد جنگی و اهمیت استراتژیک شان مورد بررسی قرار می‌گیرند.

به گزارش روزیاتو، این مقاله یک تحلیل مقایسه‌ای از هر دو هواپیما ارایه می‌دهد و به مشخصات، نقش ها، و تاثیرگذاری ژئوپلیتیک آن‌ها می‌پردازد.

مقدمه‌ای بر هر دو جنگنده

پیش از پرداختن به این مقایسه، درک فلسفه طراحی و نقش‌های مورد نظر این دو هواپیما ضروری است:

SU – ۵۷ (فلون): سوخو-۵۷ که توسط شرکت هواپیمایی سوخوی روسیه توسعه یافته است، یک هواپیمای جنگنده نسل پنجم، چندمنظوره و پنهانکار است که برای داشتن عملکرد برتر در نقش‌های برتری هوایی و حمله طراحی شده است. این هواپیما دارای ترکیبی منحصر به فرد از قابلیت پنهانکاری، سوپر کروز (توانایی پرواز مافوق صوت بدون پس سوز) و آویونیک پیشرفته است.

اف -۳۵ لایتنینگ ۲: اف -۳۵ که توسط لاکهید مارتین تولید شده است، خانواده‌ای از هواپیما‌های جنگی پنهانکار تک سرنشین، تک موتوره، مناسب تمام شرایط هوایی، چندمنظوره است که برای انجام ماموریت‌های حمله زمینی، شناسایی و دفاع هوایی در نظر گرفته شده است. این هواپیما دارای سه نوع است: F – ۳۵ A (برخاست و فرود معمولی)، F – ۳۵ B (برخاست در باند کوتاه و فرود عمودی) و F – ۳۵ C (مستقر روی ناو‌های هواپیمابر).

طراحی و ویژگی‌های پنهانکاری

هم SU – ۵۷ و هم F – ۳۵ از فناوری پنهانکاری برای کاهش سطح مقطع راداری خود (RCS) و افزایش قابلیت بقا در نبرد‌های هوایی مدرن استفاده می‌کنند. اف -۳۵ با در نظر داشتن قابلیت‌های پنهانکاری به عنوان مهم‌ترین ویژگی ساخته شده و دارای یک محفظه سلاح داخلی و مواد پیشرفته جاذب رادار است. SU – ۵۷ ضمن بهره گیری از ویژگی‌های کاهش سطح مقطع راداری، تاکید بیشتری بر عملکرد آیرودینامیکی دارد و از فناوری پنهانکاری پلاسمایی استفاده می‌کند که در خارج از روسیه کم‌تر شناخته شده است.

آویونیک و سلاح

مجموعه آویونیک یک هواپیما شامل رادار، سنسور‌ها و سیستم‌های ارتباطی است که برای آگاهی موقعیتی و اثربخشی مبارزه ضروری هستند. F – ۳۵ از فناوری ترکیبی حسگری بسیار پیچیده‌ای بهره می‌برد که داده‌های چندین منبع را ترکیب می‌کند تا دید جامعی از میدان نبرد به خلبانان بدهد. SU – ۵۷ از سیستم رادار قدرتمندی بهره می‌برد که قادر است اهداف هوایی و زمینی را در مسافت‌های طولانی شناسایی کند.

وقتی صحبت از تسلیحات می‌شود، هر دو جت قادر به حمل ترکیبی از مهمات هوا به هوا و هوا به زمین هستند. محفظه سلاح‌های داخلی اف -۳۵ قابلیت پنهانکاری آن را افزایش می‌دهد، در حالی که سوخو-۵۷ می‌تواند سلاح‌های اضافی را به صورت خارجی حمل کند و در صورت لزوم پنهانکاری را فدای قدرت آتش کند.

موتور و عملکرد

موتور‌ها به مقدار زیادی بر سرعت، برد و قابلیت مانور یک جت جنگنده تاثیر می‌گذارند. SU – ۵۷ مجهز به یک جفت موتور Saturn izdeliye ۳۰ است که توانایی سوپرکروز و جهت دهی پیشرانه را به این جنگنده می‌دهد. اف-۳۵ از یک موتور Pratt & Whitney F۱۳۵ استفاده می‌کند که قدرتمند است، اما از سوپرکروز پشتیبانی نمی‌کند. پیکربندی‌های مختلف موتور بر اولویت‌های طراحی متفاوت این دو هواپیما تاکید می‌کند: SU – ۵۷ برای نبرد‌های تن به تن با سرعت بالا ساخته شده است، در حالی که F – ۳۵ بر آگاهی موقعیتی و قدرت حمله تمرکز دارد.

هزینه و صادرات

بودجه و مقرون به صرفه بودن عوامل مهمی برای کشور‌های سازنده این جنگنده‌های پیشرفته هستند. برنامه اف -۳۵ به دلیل هزینه‌های بالای آن مورد انتقاد قرار گرفته است، اما اقتصاد مقیاس و همکاری‌های بین المللی به کاهش هزینه‌های هر فروند از این جنگنده در طول زمان کمک کرده است. SU – ۵۷ به طور کلی ارزان‌تر در نظر گرفته می‌شود، اگرچه ساختار هزینه آن چندان شفاف نیست و تعداد تولید آن کم‌تر است.

اشارات استراتژیک

استقرار این هواپیما‌ها فراتر از توانایی صرف است؛ بلکه بر پویایی قدرت جهانی تاثیر می‌گذارد. اف -۳۵ توسط متحدان متعدد آمریکا استفاده می‌شود و یک شبکه دفاع جمعی را تقویت می‌کند. در عین حال SU – ۵۷ در درجه اول برای استفاده روسیه است و صادرات محدودی دارد که نشان دهنده رویکرد مسکو برای حفظ برتری نظامی اختصاصی است.

سوال: کدام هواپیما پنهانکارتر است، SU – ۵۷ یا F – ۳۵؟

پاسخ: F – ۳۵ به دلیل طراحی بهینه شده برای قابلیت مشاهده پایین از تمام زوایا، عموماً پنهانکارتر در نظر گرفته می‌شود.

سوال: آیا SU – ۵۷ می‌تواند سوپرکروز انجام دهد؟

پاسخ: بله، SU – ۵۷ با قابلیت سوپر کروز طراحی شده است که به آن اجازه می‌دهد در سرعت‌های مافوق صوت بدون پس سوز پرواز کند.

سوال: آیا هر دو جت مستقر و عملیاتی هستند؟

پاسخ: اف -۳۵ کاملاً عملیاتی است و توسط چندین کشور به کار گرفته شده است. SU – ۵۷ در مراحل پایانی آزمایش و استقرار قرار دارد.

سوال: نقش این جت‌های جنگنده چگونه است؟

پاسخ: اف -۳۵ به عنوان یک جنگنده چندمنظوره با تاکید بر ماموریت‌های حمله و پشتیبانی زمینی طراحی شده است، در حالی که سو-۵۷ بیشتر بر سمت برتری هوایی تمرکز داشته و قابلیت‌های اضافی حمله زمینی نیز دارد.