پیام ورود جنگ اوکراین به سال سوم

بسیاری از کشور‌ها اصرار دارند که در جنگ اوکراین طرفی نگیرند؛ درحالی‌که چین، هند و برزیل خزانه روسیه را پر می‌کنند. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، دولت بایدن و متحدان اروپایی، ولادیمیر وی. پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه را جنایتکار جنگی می‌نامند. اما او از دعوت دائمی به تالار‌های قدرت در برزیل لذت می‌برد.

به گزارش دنیای اقتصاد، رئیس‌جمهور برزیل می‌گوید اوکراین و روسیه هر دو مقصر جنگی هستند، در شرایطی که جنگ با حمله ارتش روسیه آغاز شد. در عین حال، خرید انرژی و کود‌های شیمیایی روسیه توسط برزیل افزایش یافته و میلیارد‌ها دلار به اقتصاد روسیه وارد کرده است. درحالی‌که جنگ وارد سومین سال خود می‌شود، دیدگاه‌های لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهوری برزیل کاملا خلاف دیدگاه ایالات متحده و اوکراین است.

هنگامی که روسیه حمله تمام‌عیار خود به اوکراین را در ۲۴فوریه۲۰۲۲ آغاز کرد، دولت بایدن یک حمله دیپلماتیک را فعال کرد که به اندازه تلاشش برای ارسال سلاح به ارتش اوکراین مهم بود. ایالات متحده با اعمال تحریم‌های اقتصادی و درخواست برای دفاع دسته‌جمعی از نظم بین‌المللی، به دنبال مجازات روسیه همرا با آسیب اقتصادی و ایزوله کردن سیاسی بود. هدف این بود که شرکت‌ها و کشور‌ها روابط خود را با مسکو قطع کنند؛ اما دو سال بعد، پوتین به اندازه‌ای که مقامات آمریکایی انتظار داشتند، منزوی نشده است.

قدرت ذاتی روسیه که ریشه در ذخایر عظیم نفت و گاز طبیعی آن دارد، به مقاومت مالی و سیاسی قدرت بخشیده که تهدیدی برای اهداف غربی‌ها است. در بخش‌هایی از آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی، نفوذ او مثل همیشه قوی است یا حتی در حال رشد است و کنترل او بر قدرت در خانه مثل همیشه قوی به نظر می‌رسد. جنگ بدون شک برای روسیه هزینه‌هایی داشته است: «این جنگ جایگاه این کشور را نزد بسیاری از اروپا خراب کرده است. دیوان کیفری بین‌المللی حکم بازداشت پوتین را صادر کرده است. سازمان ملل بار‌ها این تهاجم را محکوم کرده است.»

در نهایت اینکه مقامات دولت بایدن می‌گویند که روسیه دچار شکست استراتژیک بزرگی شده است. آنتونی جی. بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در ماه ژوئن اعلام کرد: «امروز روسیه بیش از هر زمان دیگری در صحنه جهانی منزوی شده است.» او افزود که جنگ پوتین نفوذ روسیه را در همه قاره‌ها کاهش داده است.

با این حال فراتر از آمریکای شمالی و اروپا، شواهدی بر خلاف آن وجود دارد. چین، هند و برزیل نفت روسیه را در مقادیر بی‌سابقه می‌خرند و رئیس‌جمهوری روسیه نفت خود را با تخفیف‌های شدیدی که اکنون به کشور‌هایی که مایل به جایگزینی مشتریان اروپایی از دست رفته‌اش هستند، می‌فروشد. با این روابط اقتصادی روبه رشد، روابط دیپلماتیک قوی از جمله با برخی از شرکای نزدیک ایالات متحده به‌وجود آمده است. پوتین در ماه اکتبر از پکن بازدید کرد و در اواخر دسامبر میزبان وزیر امور خارجه هند در مسکو بود.

چند هفته پیش از آن، پوتین به گرمی در عربستان سعودی و امارات متحده عربی مورد استقبال قرار گرفت و در آنجا با ۲۱گلوله جشن‌گونه مورد استقبال قرار گرفت؛ درحالی‌که جت‌های جنگنده بالای سر پوتین، دود به رنگ قرمز، سفید و آبی پرچم روسیه داشتند. بر اساس گزارش جدید موسسه «رویال یونایتد سرویس»، یک گروه تحقیقاتی امنیتی مستقر در لندن، نفوذ روسیه در آفریقا نیز در حال گسترش است.

هنگامی که یوگنی وی. پریگوژین، رهبر گروه مزدور واگنر، تابستان گذشته درگذشت، سرویس اطلاعات نظامی روسیه عملیات گسترده واگنر در آفریقا را به دست گرفت و با دولت‌هایی که برای امنیت به این گروه متکی هستند، ارتباط بیشتر برقرار کرد و مسیر برای نفوذ بیشتر روسیه فراهم شد. مایکل کیماژ، مورخ جنگ سرد در دانشگاه کاتولیک آمریکا که یکی از مقامات وزارت امور خارجه در دولت اوباما بود، می‌گوید: «به هیچ وجه روسیه ایزوله نمی‌شود. این کشور نه از نظر اقتصادی و نه سیاسی منزوی نمی‌شود و حالا پیام جنگی خود را در این جنگ برای دنیای بیرون منتشر می‌کند.»

برخی از کارشناسان روسیه، رهبران آمریکایی و اروپایی به‌طور کامل این واقعیت را در نظر نگرفته‌اند. شاید به همین دلیل است که وال‌استریت ژورنال غرب را متهم می‌کند که اطلاعات غلط به مردمشان می‌دهند و می‌گویند که وضعیت پوتین اسفناک است. نمونه بارز این ناامیدی، پهن کردن فرش قرمز زیر پای پوتین در برزیل است که بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین کشور آمریکای لاتین است.