چراغ سبز تل‌آویو به حماس!

اعتماد نوشت: درحالی که دامنه شعله‌های آتش در خاورمیانه هر روز گسترده‌تر می‌شود، شبکه الجزیره به نقل از منابع آنروا گزارش داده است که حمله‌های هوایی اسراییل در رفح بالا گرفته و نگرانی‌ها در مورد توفیق «عملیات بشردوستانه بیش از حد گسترده» افزایش یافته است. این درحالی است که مذاکرات آتش‌بس در پاریس پایان یافته و اکنون طرفین در حال ارزیابی پیشنهادات هستند. تاکنون حداقل نزدیک به ۳۰ هزار فلسطینی در حملات اسراییل به غزه از ۷ اکتبر تاکنون کشته و ۷۰ هزار نفر نیز زخمی شده‌اند.

اوج‌گیری تنش‌ها در دریای سرخ

به گزارش آسوشیتدپرس از صنعا، در تازه‌ترین دور درگیری‌ها، ایالات‌متحده و بریتانیا شنبه‌شب دسته‌ای حملات به ۱۸ هدف جنبش انصارالله در ۸ نقطه مختلف در داخل یمن انجام دادند که بخشی از تلاش مستمر برای مقابله با تهدیدات نیرو‌های این جنبش علیه منافع اسراییلی و حامیان غربی آنهاست. این چهارمین دور حملات امریکا و بریتانیا علیه انصارالله یمن در بحبوحه حملات مستمر این گروه علیه کشتی‌های تجاری در دریای سرخ است.

براساس بیانیه‌ای که پنتاگون منتشر کرد، حملات روز شنبه به تعدادی از اهداف انصارالله یمن از جمله تاسیسات زیرزمینی انبار تسلیحات، دیگر تاسیسات ذخیره موشک، پهپاد‌های تهاجمی یک‌طرفه، سامانه‌های پدافند هوایی، رادار‌ها و یک هلیکوپتر اصابت کرد.

ایالات‌متحده و بریتانیا این حملات را با کمک استرالیا، بحرین، کانادا، دانمارک، هلند و نیوزیلند انجام دادند. این بیانیه که به طور مشترک از سوی همه کشور‌های حامی این حملات صادر شد، مدعی شد؛ «هدف از این حملات دقیق، مختل کردن و تضعیف توانایی‌هایی است که انصارالله برای تهدید تجارت جهانی، کشتی‌های دریایی در یکی از حیاتی‌ترین آبراه‌های جهان بدان متوسل می‌شوند.» انصارالله نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که با حملات بیشتر علیه اهدافی در دریای سرخ به «تشدید تنش‌ها توسط امریکا و بریتانیا» پاسخ خواهند داد.

منابع این جنبش به شبکه المسیره همچنین اعلام کردند که در پاسخ به حملات شنبه شبه ائتلاف به رهبری امریکا، به یک نفتکش امریکایی در خلیج عدن با موشک‌های دقیق حمله کرده‌اند. یحیی سریع، سخنگوی نیرو‌های مسلح جنبش انصارالله، روز یکشنبه در بیانیه‌ای که در شبکه اجتماعی ایکس انتشار یافت، اعلام کرد که نیرو‌های انصارالله یک نفتکش امریکایی را در خلیج عدن به تعدادی موشک دقیق هدف قرار داده‌اند. همین بیانیه مدعی است که انصارالله با پهپاد به یک ناو جنگی امریکایی در دریای سرخ نیز حمله کرده است.

انصارالله که به حمایت از مردم غزه و اشغالگری اسراییل در این منطقه برخاسته، اظهار داشته است تا زمانی که اسراییل از غزه بیرون نرود و به تجاوز خود به آن منطقه را خاتمه ندهد، دست از حملات به اهداف تعیین شده خود بر نمی‌دارد. از سوی دیگر، واشنگتن و لندن نیز متعهد شده‌اند تا زمانی که حملات انصارالله علیه کشتیرانی در دریای سرخ متوقف نشود، به حملات خود علیه مواضع این جنبش ادامه خواهند داد.

این درحالی است که ناظران معتقدند تشدید تنش در دریای سرخ و دخالت نظامی فزاینده ایالات‌متحده در بحبوحه ترس از تشدید تنش‌های ناشی از جنگ اسراییل و حماس می‌تواند به یک درگیری منطقه‌ای بزرگ‌تر بدل شود.

پیشرفت در پاریس!

همزمان مقامات مصری به رویترز گفته‌اند که مقامات امریکایی و عربی در حال تشدید تلاش‌ها برای پیشبرد مذاکرات و کاهش اختلاف بین خواسته‌های اسراییل و حماس در توافقی برای توقف درگیری‌ها در غزه و آزادی اسرای اسراییلی هستند. در اقدامی که به نظر می‌رسد جدی‌ترین تلاش در هفته‌های اخیر برای توقف درگیری‌ها در منطقه آسیب‌دیده فلسطینی و آزادی اسرای اسراییلی باشد، مذاکرات برای آتش‌بس غزه در روز جمعه در پاریس در جریان بود.

نمایندگان امریکا، مصر، قطر و اسراییل در پاریس دور هم جمع شدند تا به توافقی جامع دست یابند. به گفته مقامات، چالش اصلی طرفین مذاکره دستیابی به توافقی است که حماس را متقاعد کند که آتش‌بس دایمی و ارسال کمک‌های بشردوستانه امکان‌پذیر است و در عین حال به اسراییل فشار آورند تا خود را برای پایان دادن به این جنگ خونین آماده کند.

ویلیام برنز، رییس سیا، پس از هفته‌ها بن‌بست در مذاکرات، روز جمعه با عباس کامل، رییس اطلاعات مصر، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی نخست‌وزیر قطر و دیوید بارنیا، رییس موساد، در پاریس دیدار کرد. فشار ایالات‌متحده و قطر بالاخره توانست طرفین را برای برقراری آتش‌بس یک هفته‌ای در ماه نوامبر که بیش از ۱۰۰ اسیر اسراییلی را در ازای چند صد زندانی فلسطینی و توقف کوتاهی در جنگ قانع کند. آخرین دیدار پس از آن صورت گرفت که سران رژیم اسراییلی گفتند که احتمال پیشرفت در مذاکرات وجود دارد.

حماس همچنین به مقامات مصری اعلام کرده بود که می‌تواند در درخواست‌های خود برای آزادی بیشتر زندانیان فلسطینی در ازای اسرای اسراییلی انعطاف‌پذیر باشد. به گفته یک منبع مطلع از مذاکرات آتش‌بس که به دلیل نگرانی‌های امنیت ملی نخواست نامش فاش شود، رییس موساد جلسات جداگانه‌ای با نمایندگان قطر، مصر و ایالات‌متحده برگزار کرده است. این منبع اظهار داشت: «نشانه‌های رو به رشد و امیدوارکننده‌ای در مورد توانایی ما برای رسیدن به آغاز گفت‌وگویی معنادار وجود دارد.» به گفته شبکه خبری القاهره مصر، در تلاش برای جلوگیری از حمله اسراییل به شهر رفح غزه، مذاکره‌کنندگان تلاش‌های خود را برای برقراری آتش‌بس در غزه افزایش داده‌اند.

این شبکه خبری به نقل از منابع آگاه از مذاکرات گزارش داده است که اسراییل مدعی است که اگر آتش‌بس به سرعت مورد مذاکره قرار نگیرد، به شهر حمله خواهد کرد. واشنگتن از شریک نزدیک خود، تل‌آویو خواسته است که این اقدام را انجام ندهد و هشدار داده است که در صورت ادامه حمله به شهر، تلفات غیرنظامیان بسیار بالا خواهد بود. در همین رابطه نیز، الجزیره گزارش کرده است که اسماعیل هنیه، رهبر حماس، اولین سفر خود را از دسامبر گذشته به قاهره انجام داده است تا در مورد آتش‌بس گفتگو کند.

سودای تل‌آویو

دو منبع امنیتی مصر به رویترز گفته‌اند که حماس هیچ پیشنهاد جدیدی در گفتگو با مصری‌ها ارایه نداده است. با این حال گمان می‌رود حماس بیش از ۱۰۰ اسیر اسراییلی را که دراختیار دارد در ازای آتش‌بسی که با عقب‌نشینی اسراییل از غزه حاصل می‌شود، آزاد کند. نتانیاهو نیز اخیرا و دوباره گفته است که اسراییل تا زمانی که حماس از بین نرود، به حملات خود در غزه ادامه خواهد داد.

نتانیاهو روز پنجشنبه طرحی رسمی برای غزه ارایه کرد و تاکید کرد که اسراییل انتظار دارد پس از نابودی حماس، کنترل امنیتی خود را بر این منطقه حفظ کند و هیچ نقشی برای تشکیلات خودگردان فلسطینی (PA) مستقر در کرانه باختری نمی‌بیند. واشنگتن به دنبال ایفای نقش تشکیلات خودگردان اصلاح شده است. حماس موضع خود را در آخرین تلاش برای دستیابی به توافق تغییر نداده است و همچنان خواستار آتش‌بس با خروج اسراییل است.

هیات اسراییلی اوایل روز شنبه پس از دریافت پیشنهادی در «چارچوبی به‌روز شده» مبنی بر مبادله اسرا در ازای «آتش‌بس موقت» که ازسوی ایالات‌متحده، قطر و مصر تنظیم شده بود، از پاریس بازگشت. در همین رابطه، تزاچی هانگبی، مشاور امنیت کابینه اسراییل، مدعی است که پیشرفت‌هایی در جهت دستیابی به توافقی برای توقف جنگ و آزادی اسرا در غزه صورت گرفته است.

هانگبی روز شنبه در گفتگو با شبکه خبری N۱۲ اسراییل گفت که نمایندگان اسراییلی که از مذاکرات با مقامات قطری، مصری و امریکایی در پاریس بازگشته‌اند، به کابینه جنگ گفته‌اند که «احساس می‌کنند دست خالی بازنگشته‌اند.» هانگبی گفت: باتوجه به لحنی که در ساعات اخیر شنیده‌ام، امکان پیشرفت وجود دارد. هانگبی گفت: «احتمالا فضا برای حرکت به سوی توافق وجود دارد»، اما هشدار داد که شرط اسراییل مبنی بر آزادی همه اسیران در دست حماس «به هیچ عنوان نباید به عنوان پایان جنگ تفسیر شود.»

به گزارش رادیو کان رژیم اسراییل، تل‌آویو قصد دارد برای تسریع و تسهیل مذاکرات هیاتی را به قطر اعزام کند. اکسیوس نیز چارچوب توافق پاریس را این‌گونه منتشر کرده است: آزادی چند صد زندانی فلسطینی در ازای آزادی ۳۵ تا ۴۰ اسیر اسراییلی ازجمله زنان غیرنظامی، سربازان زن، مردان بالای ۵۰ سال و اسراییلی‌هایی که در وضعیت وخیم پزشکی قرار دارند.

فلسطینیان آزاد شده همچنین شامل زندانیان محکوم به گذراندن دوران حبس طولانی‌مدت نیز خواهند شد. اسراییل با یک روز آتش‌بس برای هر اسیر آزاد شده موافقت می‌کند، به این معنی که اگر حماس تعداد پیشنهادی ربوده‌شدگان -۳۵ تا ۴۰ نفر- را برای مرحله اول توافق آزاد کند، حدود ۶ هفته توقف در جنگ وجود خواهد داشت. چارچوب تعریفی ایالات‌متحده همچنین شامل بازگشت اولیه و محدود شهروندان فلسطینی به بخش شمالی نوار غزه است که در طول اجرای مرحله اول توافق تحت شرایطی که در مذاکرات مفصل تعریف می‌شود، اجرایی می‌شود.

این چارچوب شامل افزایش قابل توجه دامنه کمک‌های بشردوستانه است که وارد نوار غزه می‌شود. به نظر مانند پیشنهاد قبلی، چارچوب جدید فقط به اصول کلی برای مراحل بعدی معامله اشاره می‌کند که بر تضمین آزادی اسرا و تبادل اجساد متمرکز است.

گفتگو‌های بیشتر بین طرفین در هفته آینده ادامه خواهد یافت، زیرا به گفته آنها، این امر می‌نمی‌تواند زمینه‌ساز دستیابی به توافقی با هدف جلوگیری از عملیات زمینی قریب‌الوقوع اسراییل در رفح، شهری در جنوب نوار غزه که بیش از یک میلیون غیرنظامی آواره فلسطینی در آن پناه گرفته‌اند، شود. از تل‌آویو نیز خبر می‌رسد که کابینه نتانیاهو ضرب‌الاجلی را برای آغاز ماه رمضان، برای حماس تعیین کرده تا اسرای باقی‌مانده اسراییلی را آزاد کنند، در غیر این صورت ارتش حمله زمینی خود به رفح را آغاز خواهد کرد.

نویسنده: احسان پناه بر