چشم واشنگتن به مذاکرات دوحه دوخته شده

دولت جو بایدن در هفته‌های اخیر، فشار بر اسرائیل را افزایش داده و در عین حال اصرار دارد که نیرو‌های حماس باید فوراً اسیرانی را که در جریان حملات ۷ اکتبر به اسرائیل دستگیر شده‌اند، آزاد کنند.

به گزارش جماران به نقل از الجزیره، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا که در تور خاورمیانه به سر می‌برد، می‌گوید که ایالات متحده پیش نویس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را منتشر کرده که در آن خواستار «آتش بس فوری مرتبط با آزادی گروگان ها» در غزه شده است.

آمریکا به عنوان حامی کلیدی سیاسی و نظامی اسرائیل مکرراً آرای قبلی شورای امنیت سازمان ملل در مورد پایان دادن به جنگ تقریباً شش ماهه در غزه را وتو کرده و اخیراً در فوریه به استفاده از عبارت "فوری" در پیش نویس ارائه شده توسط الجزایر اعتراض کرده است.

با این حال، دولت جو بایدن در هفته‌های اخیر، فشار بر اسرائیل را افزایش داده و در عین حال اصرار دارد که نیرو‌های حماس باید فوراً اسیرانی را که در جریان حملات ۷ اکتبر به سرزمین‌های اشغالی دستگیر شده‌اند، آزاد کنند.

بلینکن در عربستان سعودی در این باره گفت: در واقع، ما قطعنامه‌ای را به شورای امنیت سازمان ملل متحد تحویل دادیم که خواستار یک آتش‌بس فوری مرتبط با آزادی گروگان‌ها است، ما بسیار امیدواریم که کشور‌ها از آن حمایت کنند.

او روز چهارشنبه به رسانه سعودی الحدث گفت: «فکر می‌کنم این پیام و سیگنالی قوی باشد. البته ما در کنار اسرائیل و حق آن برای دفاع از خود ایستاده‌ایم. اما در عین حال، ضروری است که غیرنظامیانی که در معرض آسیب هستند و به طرز وحشتناکی رنج می‌برند را در اولویت قرار دهیم.

در نسخه‌ای از پیش‌نویس قطعنامه جدید که به دست الجزیره رسیده است، آمده است: «شورای امنیت برای حفاظت از غیرنظامیان در همه طرف‌ها، امکان ارسال کمک‌های بشردوستانه ضروری، کاهش درد و رنج بشردوستانه، ضرورت آتش‌بس فوری و پایدار را اعلام می‌کند. این پایان بی‌تردید از تلاش‌های دیپلماتیک بین‌المللی برای تأمین چنین آتش‌بسی در ارتباط با آزادی همه گروگان‌های باقی‌مانده حمایت می‌کند.»

جیمز بیز، سردبیر دیپلماتیک الجزیره، می‌گوید: در حالی که این تحول بسیار مهم به نظر می‌رسد، "زبان دقیق" قطعنامه بسیار مهم است. آنچه ایالات متحده واقعاً می‌خواهد مبهم است. این قطعا قوی‌ترین ادبیاتی را دارا است که تاکنون وجود داشته، اما آیا این همان چیزی است که بقیه اعضای شورای امنیت از نظر درخواست آتش‌بس فوری می‌خواهند؟ یا این فقط یک قطعنامه است که در آن شورای امنیت می‌گوید برقراری آتش بس فوری بسیار مهم است.».

هنوز هیچ رأی گیری برای این متن برنامه ریزی نشده است. در ماه فوریه، ایالات متحده تنها کشوری بود که به پیش نویس قطعنامه برای برقراری آتش بس در غزه رای منفی داد. آن رای سومین وتوی آن بود در حالی که بریتانیا به همان قطعنامه رای ممتنع داد. برای تصویب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، حداقل به ۹ رأی موافق و عدم وتوی هیچ یک از پنج عضو دائمی: ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه یا چین نیاز است.

لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد در آن بازه زمانی در توضیح رای امریکا گفت که کشورش این قطعنامه را به دلیل نگرانی از به خطر انداختن مذاکرات بین ایالات متحده، مصر، اسرائیل و قطر که به دنبال میانجیگری در توقف جنگ و آزادی گروگان‌ها هستند وتو می‌کند.

گفتگو‌ها برای توافق آتش بس در قطر این هفته پس از تلاش‌های ناموفق برای حصول توافق پیش از آغاز ماه مبارک رمضان ادامه داشت. مقامات قطری گفتند که پس از گفتگو با رئیس اطلاعات اسرائیل در دوحه "محتاطانه خوشبین" هستند، اگرچه ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه قطر روز سه شنبه گفت که عملیات زمینی اسرائیل در رفح در جنوب غزه هرگونه گفتگو را به عقب می‌اندازد.

سردبیر دیپلماتیک الجزیره می‌گوید: این تنها پیش نویس قطعنامه‌ای نیست که فعلا بر روی میز‌های کشور‌های مختلف در شورای امنیت ملل متحد پراکنده هستند. نکته مهم این است که در سایر قطعنامه‌هایی که ایالات متحده وتو کرده بود نیز طرفین خواستار آتش بس بودند. در این قطعنامه نیز گفته شده که وجود آتش بس یک امر ضروری است، اما واقعا تقاضایی برای برقراری آن صورت نگرفته است.

وی افزود: گمان من این است که آنچه که ایالات متحده در تلاش است انجام دهد این است که این قطعنامه را همزمان با ادامه مذاکرات در دوحه آماده کرده و بر روی میز نگاه دارد. ایده این است که شما در دوحه به نوعی توافق برای آتش بس و آزادی اسیران برسید و سپس ما این قطعنامه را در شورای امنیت به تصویب می‌رسانیم.

بلینکن ششمین سفر خود به خاورمیانه را از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه انجام می‌دهد. وی پیش از این در عربستان سعودی با شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان دیدار کرده بود.

بر اساس اعلام وزارت خارجه مصر، وی قرار است روز پنجشنبه با وزرای خارجه مصر، قطر و اردن در قاهره و همچنین وزیر همکاری‌های بین المللی امارات و دبیر کل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) در قاهره دیدار کند.

انتظار می‌رود بلینکن روز جمعه در سرزمین‌های باشد.