آدرس غلط ندهید؛ عامل افزایش مصرف دخانیات، جامعه است نه نمایش خانگی!

در هر جامعه‌ای همیشه مسائل و مشکلاتی وجود دارد که از آن‌ها به عنوان معضلات اجتماعی اسم برده می‌شود؛ موارد مختلفی که هر کس به شکلی با آن روبه‌رو شده و گریزی از پرداختن به آن‌ها نیست.

به گزارش رکنا، در این بین فیلم‌ها و سریال‌ها هم در حد امکان سراغ این معضلات رفته و لابه‌لای قصه‌های تصویری از رخداد‌ها و موضوعات قریبی می‌گویند که به گوش و چشم همه‌مان آشناست. با این حال برخی این پرداخت‌ها را محکوم کرده و آن را عاملی برای بسط معضلی مثل اعتیاد و یا موارد دیگر می‌دانند. جریانی که اخیراً در حوزه گسترش مصرف سیگار و دخانیات هم مطرح شد و اخباری مبنی بر تأثیرگذاری شبکه نمایش خانگی و تولیدات آن بر افزایش آمار این ماجرا منتشر شد.

واکاوی این موضوع که یک فیلم یا سریال چقدر می‌تواند روی جامعه و آماری که از آن گفته می‌شود، اثر بگذارد؟ موضوعی است که امان الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس در خصوص آن معتقد است در شکل‌گیری و گسترش یک معضل، سریال به تنهایی نمی‌تواند مقصر شناخته شود، بلکه عوامل متعددی وجود دارد که باید بررسی شوند.

او در گفتگو با خبرنگاران بیان کرد: خانواده، اعتقادات، دوستان، محل زندگی، سیگاری بودن یا اعتیاد اعضای خانواده و اطرافیان، فقر و. همه و همه از عواملی‌اند که می‌توانند انسانی را به سمت دخانیات و اعتیاد سوق دهند. به همین دلیل صرف مطرح شدن یک آمار که مرجع مشخصی ندارد، نمی‌توان همه تقصیر‌ها را به گردن یک شاخص انداخت.

قرایی مقدم در ادامه با اشاره به نیرو‌های مختلفی که روی یک فرد تأثیر می‌گذارد، افزود: نظریه میدان نیرو که مدت‌ها پیش آن را مطرح کردم، از این قرار است که یادآوری می‌کند ما در میدانی زندگی می‌کنیم که هر کس تحت تأثیر دو نیرو قرار دارد، یکی فشاری است که از محیط وارد می‌شود و بازدارنده است و دیگری نیرو‌های برانگیزنده را دربرمی‌گیرد. برای یک جوان یا فردی که سمت سیگار و اعتیاد می‌رود نیز همه این موارد وجود دارد، ناامیدی از آینده، نبود شادی و نشاط کافی و موارد بسیار دیگر از عوامل محرک و برانگیزنده‌ای هستند که او را به این سمت سوق می‌دهد. در ادامه نیرو‌های بازدارنده مثل پلیس، زندان و... برای جلوگیری از موارد مذکور به میدان می‌آیند. پس این فضا و شرایط یک اجتماع است که جرم را شکل می‌دهند.

این جامعه شناس با تأکید به دخیل بودن تمام موارد در شکل‌گیری آماری که در خصوص برخی معضلات جامعه اعلام می‌شود، گفت: در بین تمام این عوامل، رسانه هم یکی از خرده مواردی محسوب می‌شود که می‌تواند تا حدی این تأثیرات را ایجاد کند، اما عامل اصلی یک معضل نیست. وقتی جوانی برای قدم زدن بیرون می‌رود و در خیابان آرامشش را صلب می‌کنند، وقتی تولیداتی برای گسترش نشاط وجود ندارد؛ همه این‌ها باعث می‌شود تا شادی وجود نداشته باشد، طبیعتاً در جامعه‌ای که شادی نیست، هیچ چیزی نیست.

قرایی مقدم خاطرنشان کرد: در این فضا می‌توان گفت که بله، چون امروز نمایش خانگی برخلاف تلویزیون جزو رسانه‌های پرمخاطب است، می‌تواند تا حدی تأثیرگذار هم باشد، اما مسئله اصلی که آن آمار را شکل می‌دهند، به طور حتم این رسانه نیست و باید از اصل تمام موارد مختلفی که از آن گفته شد، بررسی شود.