چرا خبرنگاران غزه بهترین در جهان هستند؟

فرارو- رمزی بارود؛ روزنامه نگار و مشاور رسانه‌ای امریکایی – فلسطینی و سردبیر "فلسطین کرونیکل" است. پنج کتاب از او درباره مسئله فلسطین چاپ شده است. او پژوهشگر ارشد در مرکز "اسلام و امور جهانی" در دانشگاه صباح الدین زعیم استانبول است. بارود پیش‌تر سردبیر سایت تحلیلی "میدل ایست آی" و سردبیر سابق تایمز برونئی و معاون سردبیر سابق سایت شبکه خبری "الجزیره" قطر بوده است. مقالات بارود در نشریات مختلفی از جمله کریستین ساینس مانیتور، میامی هرالد، تایمز ژاپن، الاهرام، عرب نیوز، الجزیره، آسیا تایمز و گلف نیوز منتشر شده اند.

به گزارش فرارو به نقل از کانترپانچ، یونسکو با اعطای جایزه جهانی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۲۴ به روزنامه نگاران فلسطینی که جنگ اسرائیل در غزه را پوشش می‌دهند به یک حقیقت تاریخی اعتراف کرده است. اگر تصمیم به نام بردن از خبرنگاران غزه به عنوان برندگان جایزه معتبر تا حدودی ناشی از شجاعت خبرنگاران باشد، حقیقت آن است که هیچ کس دیگری در جهان به اندازه افرادی که جنگ همراه با نسل زدایی فلسطینیان را پوشش می‌دهند سزاوار چنین برسمیت شناخته شدنی نبود.

"مائوریسیو وایبل" رئیس هیئت داوران بین المللی متخصصان رسانه یونسکو پیشنهاد اعطای این جایزه را کرده بود. او شجاعت روزنامه نگاران غزه را صادقانه توصیف کرد: "به عنوان بشریت ما بدهی بزرگی به شجاعت و تعهد آنان به آزادی بیان داریم". شجاعت خصوصیت قابل تحسینی می‌باشد به ویژه زمانی که بسیاری از روزنامه نگاران غزه می‌دانستند که اسرائیل به دنبال کشتن آنان و خانواده‌های شان است تا اطمینان کسب کند که وحشت جنگ از دید سایرین پنهان باقی بماند.

در فاصله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۱۱ مه ۲۰۲۴ میلادی ۱۴۳ روزنامه نگار فلسطینی در غزه توسط ارتش اسرائیل جان باختند. این رقم بیش‌تر از مجموع تعداد روزنامه نگارانی است که در طول جنگ جهانی دوم و جنگ ویتنام کشته شدند.

این تعداد بسیاری از وبلاگ نویسان، روشنفکران و نویسندگانی که از اعتبار رسانه‌ای حرفه‌ای برخوردار نیستند و هم چنین تعداد زیادی از اعضای خانواده‌ها که اغلب همراه با روزنامه نگاران هدف قرار گرفته کشته شده اند را شامل نمی‌شود در نتیجه، می‌توانید تصور کنید که آمار واقعی کشته شدگان تا چه اندازه زیاد است.

با این وجود، روزنامه نگاران و خبرنگاران غزه از چیزی بیش از شجاعت برخوردار هستند. هر زمان که اسرائیل جنگی را علیه غزه به راه می‌اندازد تقریباً همیشه دسترسی به رسانه‌های حرفه‌ای بین المللی را از ورود به نوار غزه منع می‌کند. هدف از اتخاذ این استراتژی اطمینان کسب کردن از این موضوع است که روایت جنایاتی که اسرائیل در شرف ارتکاب آن است گزارش نشده باقی بماند.

اسرائیل این استراتژی را در جریان عملیات موسوم به "سرب مذاب" در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ میلادی عملیاتی کرد. میزان واقعی جنایات انجام شده در غزه در طول آن جنگ که منجر به جانباختن بیش از ۱۴۰۰ فلسطینی شد تا حد زیادی با پایان جنگ مشخص شد. در آن زمان، اسرائیل عملیات نظامی بزرگ خود را به پایان رسانده بود و رسانه‌های غربی تسلط گفتمان سیاسی اسرائیل در مورد جنگ را تضمین کرده بودند. رفتار اسرائیل از زمان پس از آن جنگ بدون تغییر باقی مانده است: ممنوعیت روزنامه نگاران بین المللی، تلاش برای بستن دهان آن دسته از روزنامه نگاران اسرائیلی که می‌خواهند حقیقت را بیان کنند و کشتن روزنامه نگاران فلسطینی که جرات داشته اند و ماجرا را پوشش رسانه‌ای داده اند.

جنگ آگوست ۲۰۱۴ میلادی در غزه یکی از خونین‌ترین جنگ‌ها برای خبرنگاران بود. در طول آن جنگ ۱۸ روزه ۱۷ خبرنگار جان شان را از دست دادند. خبرنگاران فلسطینی، اما به تعهد خود پایبند باقی ماندند. زمانی که یک خبرنگار فلسطینی بر زمین می‌افتاد ده خبرنگار دیگر جایش را می‌گرفتند.

فلسطین اشغالی همواره یکی از خطرناک‌ترین مکان‌ها برای روزنامه نگاری بوده است. اتحادیه روزنامه نگاران فلسطین گزارش داده که از سال ۲۰۰۰ میلادی زمان آغاز قیام دوم فلسطینیان تا ۱۱ مه ۲۰۲۲ میلادی روز به قتل رسیدن "شیرین ابوعاقله" خبرنگار فلسطینی، ۵۵ خبرنگار و روزنامه نگار به دست ارتش اسرائیل کشته شده اند. اگر این رقم را با کشته شدگان در تازه‌ترین حمله اسرائیل علیه غزه مقایسه کنیم ممکن است چندان زیاد به نظر نرسد، اما براساس استاندارد‌های بین المللی رقم وحشتناکی بوده است آن هم براساس منطقی به همان اندازه نگران کننده: کشتن روایت گر جنگ به عنوان سریع‌ترین راه برای کشتن اصل داستان.

اسرائیل برای چندین دهه به عنوان یک قدرت اشغالگر توانسته خود را به عنوان یک قربانی در حالت دفاع از خود نشان دهد. بدون هیچ صدای انتقادی در رسانه‌های اصلی، بسیاری در سراسر جهان به گفتمان فریبنده اسرائیل در مورد تروریسم، امنیت و دفاع از خود اعتقاد داشتند. تنها مانعی که بین حقیقت واقعی و نسخه مهندسی شده اسرائیل از حقیقت وجود داشت خبرنگاران صادق بودند بنابراین، جنگ مداوم اسرائیل علیه رسانه‌ها ادامه یافته است.

با این وجود، آنچه اسرائیل پیش‌بینی نمی‌کرد آن بود که با مسدود کردن راه دسترسی رسانه‌های بین المللی به غزه به طور ناخواسته به خبرنگاران فلسطینی این قدرت را داد تا خود مسئولیت بیان روایت جنگ را برعهده بگیرند. "ادوارد سعید" روشنفکر فلسطینی فقید در کتاب "پوشش اسلام" می‌نویسد: "تفسیر‌ها بستگی زیادی به این دارد که مفسر چه کسی است، چه کسی را مخاطب قرار می‌دهد، هدف اش چیست و در چه مقطع تاریخی تفسیر صورت می‌گیرد".

خبرنگاری نیز مانند هر شکل دیگری از تفسیر فکری در معرض همان قاعده موقعیت در دانشگاه قرار می‌گیرد مانند رابطه بین هویت محقق و بافت اجتماعی یا سیاسی موضوع. خبرنگاران فلسطینی خود هم داستان و هم روایت گر داستان هستند. موفقیت یا عدم موفقیت آنان در انتقال داستان با تمام جزئیات واقعی و احساسی آن می‌تواند بین ادامه یا پایان نسل زدایی توسط اسرائیل تفاوت ایجاد کند. اگرچه جنگ هنوز به پایان نرسیده، اما خبرنگاران غزه از پیش اثبات کرده اند که شایسته تمام افتخارات و تمجید‌ها هستند نه تنها به دلیل شجاعت شان بلکه به دلیل آن چه که ما واقعا در مورد جنگ توسط اسرائیل و متحدان اش می‌دانیم.

اکثر مردم در سراسر جهان خواهان پایان جنگ هستند، اما انان چگونه اطلاعات مورد نیاز را به دست آوردند که باعث شد متوجه عمق و وسعت وحشت جاری در غزه شوند؟ مطمئناً نه از طریق خبرنگاران نزدیک به اسرائیل در رسانه‌های جریان اصلی، بلکه از طریق خبرنگاران فلسطینی در حوزه میدانی که از هر وسیله و هر کانالی که در اختیارشان است برای بیان داستان جنگ استفاده می‌کنند.

این خبرنگاران شامل جوانان و نوجوانان خودآموخته‌ای بود مانند "لمی جاموس" ۹ ساله هستند که جلیقه مطبوعاتی به تن داشت و جزئیات زندگی در اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی در جنوب غزه و از بیمارستان ناصر و بسیاری از مکان‌های دیگر را با متانت و ظرافت گزارش می‌داد.

در مورد صحت اطلاعات ارائه شده توسط این خبرنگاران آنان مطمئنا به اندازه کافی حرفه‌ای بودند که توسط گروه‌های حقوق بشری، انجمن‌های پزشکی و حقوقی و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان که از داده‌های گزارش‌های شان برای تشکیل پرونده علیه جنگ اسرائیل استفاده کردند مورد تایید قرار گرفتند. در واقع، تمام آن چه که ما در مورد جنگ می‌دانیم از تعداد کشته‌ها تا میزان ویرانی ها، رنج‌های روزانه انسانی، گور‌های دسته جمعی، قحطی و خیلی چیز‌های دیگر به خاطر این خبرنگاران مستقر در غزه امکان پذیر شده است.

موفقیت و فداکاری خبرنگاران غزه باید به عنوان الگویی برای روزنامه نگاران و روزنامه نگاری در سراسر جهان باشد به عنوان نمونه‌ای از چگونگی انتقال اخبار در مورد جنایات جنگی، محاصره‌ها و رنج‌های انسانی در همه اشکال آن.