چرا ویروس فلج اطفال وحشی در حال افزایش است؟

فرارو- علیرغم سال ها تلاش برای ریشه ویروس فلج اطفال این ویروس وحشی بار دیگر در پاکستان در حال رشد است. هشت مورد تایید شده ابتلا به ویروس فلج اطفال  در سال جاری در پاکستان ثبت شده که بیش از کل تعداد موارد ثبت شده در سال 2023 میلادی بوده است. مقام های بهداشتی پاکستان روز جمعه گزارش هایی مبنی بر ابتلای دو کودک به ویروس فلج اطفال را اعلام کردند که هر دو زیر سه سال سن داشتند. این بیماری زمانی در سراسر جهان شایع بود اما اکنون فقط در دو کشور پاکستان و افغانستان شایع است. ویروس فلج اطفال وحشی به شدت عفونی است و تا حد زیادی کودکان زیر پنج ساله را تحت تاثیر قرار می دهد. شیوه انتقال آن ویروس مدفوع – دهانی است و می تواند باعث فلج و مرگ در افراد واکسینه نشده شود. اگرچه همواره مواردی از ابتلا به آن ویروس در هر سال وجود داشته اما به گفته کارشناسان مشکل واقعی لزوما آن نیست که ویروس فلج اطفال وحشی در حال گردش است بلکه مشکل اصلی در جایی است که آن ویروس در حال گردش می باشد.

به گزارش فرارو به نقل از دیلی تلگراف، دکتر "ناتالیا مولودکی" مشاور ارشد سابق برنامه جهانی ریشه کنی فلج اطفال سازمان بهداشت جهانی در اسلام آباد می گوید که کراچی مدت هاست که به مثابه مخزن فلج اطفال بوده است. کارزارهای بهداشت عمومی مبتنی بر ریشه کنی فلج اطفال در آنجا بر روی کراچی، کویته و پیشاور متمرکز شده اند. دکتر مولودکی می گوید که هر سه منطقه یاد شده پرحمعیت هستند. جمعیت کراچی بیش از 20 میلیون نفر است. هر سه منطقه امکانات بهداشتی، شستشو و بهداشتی ضعیف و جمعیت بسیار متحرکی دارند که به طور منظم در سراسر کشور جابجا می شوند. در بسیاری از مناطق دیگر در پاکستان انتقال ویروس فلج اطفال دشوارتر است زیرا جمعیت آن مناطق کم تر می باشد. دکتر مولودکی می گوید: "بسیاری از مناطق دیگر در پاکستان نیز بر خلاف مخازن تاریخی که همه عواملی را دارند که به ویروس فلج اطفال اجازه رشد می دهند در معرض این ویروس قرار دارند".

کارزارهای ارائه واکسن برای رهایی از شر فلج اطفال تا حد زیادی به خصوص برای سه سال از سال 2021 میلادی تا 2023 موفق بوده و در اسلام آباد پایتخت پاکستان فلج اطفال به طور کامل ریشه کن شد و موارد ابتلا به این بیماری در سراسر جهان نیز کاهش یافت. دکتر مولودکی می گوید: "وقتی انتقال در مخازن هسته تاریخی قطع شد تمرکز ما به بخش جنوبی ایالت خیبر پختونخوا معطوف شد زیرا شیوع ویروس فلج اطفال فعال و مداوم در آنجا بود".

برداشتن پا از روی پدال گاز یا به نوعی منفعل بودن

بخش جنوبی خیبر پختونخوا یک منطقه دورافتاده در شمال پاکستان است که در آن سطح بالایی از مقاومت نسبت به واکسن وجود دارد. در طول پنج سال گذشته 120 مورد فلج اطفال وحشی در آن ایالت مشاهده شده که تقریبا نیمی از کل موارد ابتلا به فلج اطفال در سراسر کشور برای مدت مشابه را نشان می دهد.

این موضوع باعث کاهش تمرکز و توجه به مخازن تاریخی فلج اطغال در پاکستان شد. دکتر مولودکی می گوید:"ما نمی‌توانیم تمرکز شدید خود را از روی کراچی، بلوک کویته و پیشاور حذف کنیم زیرا زمانی که ویروس در آن مناطق دوباره فعال شود به یک مشکل بزرگ برای سایر نقاط پاکستان تبدیل خواهد شد". کمبود موارد ابتلا به فلج اطفال در چند سال گذشته بر نحوه نگرش مردم پاکستان نسبت به واکسن نیز تاثیر گذاشته است. حدود 75 درصد جمعیت پاکستان فکر می ‌کنند که فلج اطفال تمام شده زیرا موردی از ابتلا به آن را با چشم خود ندیده اند اما این بدان معنا نیست که فلج اطفال ریشه کن شده است. تا زمانی که ویروس در اطراف وجود دارد همگان در معرض خطر قرار دارند.

مولودکی می گوید این وضعیت مصداق برداشتن پا از روی پدال گاز است استعاره ای که او برای منفعل بودن و کاری انجام ندادن به کار می برد. او می گوید این انفعال در کراچی، کویته و پیشاور آشکار بوده است. در سپتامبر 2023 میلادی چند نمونه از فاضلاب که از سیستم‌ های فاضلاب گرفته شده بودند و می ‌توانستند به تشخیص این که آیا افراد ویروس فلج اطفال را از طریق مدفوع خود دفع می کنند یا خیر کمک کنند در کراچی مثبت بوده است.

از آن زمان تا کنون بیش از 65 نمونه محیطی به همراه هشت مورد تایید شده آثاری از وجود فلج اطفال در مخازن تاریخی آن ویروس را نشان داده اند. دکتر مولودکی می گوید: "اکنون که ویروس فلج اطفال دوباره در کراچی منتشر شده خطر قابل توجهی برای گسترش آن در سراسر سند، بلوچستان و نقاط دیگر وجود دارد". او می افزاید:"این یک شکست بزرگ است. ما مخازن اصلی خود را پاکسازی کرده بودیم و در حال پیشرفت بزرگی بودیم اما اکنون همه جا ویروس فلج اطفال را می بینیم و این نگران کننده است". او می افزاید:"این وضعیت به طور خاص نگران کننده است زیار ما به تازگی وارد فصل افزایش انتقال شده ایم. بنابراین، ممکن است انتظار داشته باشیم که با افزایش انتقال و رسیدن به اوج خود در ماه های آگوست و سپتامبر موارد بیش تری از ابتلا به فلج اطفال را مشاهده کنیم. هر مورد ابتلا به فلج اطفال یک تراژدی است و یک کودک را مادام العمر از کار می‌اندازد. ما به شدت نگران هستیم".

دولت پاکستان  در تلاش برای واکسینه کردن بیش از 9.5 میلیون کودک در 41 منطقه به منظور کنترل مجدد ویروس فلج اطفال قرار است یک برنامه جدید واکسیناسیون را از یکم تا هفتم جولای آغاز کند.