جنگ اقتصادی چین و آمریکا در دوره ترامپ

سازمان تجارت‌جهانی می‌گوید؛ تعرفه‌های فولادی ترامپ قوانین تجارت را زیر پا گذاشته‌است، روابط تجاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان در دوران دولت بایدن بدتر شده‌است.

به گزارش دنیای اقتصاد، در سال‌های اخیر، پیمان‌های چند‌جانبه و منطقه‌ای زیادی برای تقویت تجارت بین کشور‌ها امضا شده‌است و تقریبا چین پای ثابت بیشتر این توافق‌ها بوده‌است.

دومین اقتصاد بزرگ جهان، برای کاهش وابستگی خود به تجارت با ایالات‌متحده، سرمایه‌گذاری زیادی در آسیا و کشور‌های آفریقایی انجام داده‌است. این کشور با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آفریقا و وام دهی به این کشورها، پیوندی عمیق بین خود و کشور‌های آفریقایی ایجاد‌کرده‌است.

جدال آمریکایی- چینی

با توجه به اینکه چین دومین اقتصاد بزرگ جهان و بزرگ‌ترین منبع واردات ایالات‌متحده است، انتظار می‌رود ترامپ جنگ تجاری را که در دوره اول ریاست‌جمهوری خود آغاز کرده‌بود تشدید کند، زیرا او بار‌ها ایده ضربه‌زدن به واردات از چین را مطرح کرده‌است.

تعرفه ۶۰‌درصدی روی کالا‌های چینی، پیشنهادی است که پیامد‌های گسترده‌ای به‌همراه خواهدداشت و شرکت‌های آمریکایی را وادار می‌کند تا در زنجیره تامین خود تجدیدنظر کنند. کسری تجاری ایالات‌متحده در تجارت کالا با چین در سال‌گذشته به پایین‌ترین سطح خود از سال‌۲۰۱۰ کاهش‌یافت، زیرا واردات از چین بیش از ۱۰۰‌میلیارد دلار نسبت به سال‌قبل کاهش‌یافت؛ در واقع واردات از بزرگترین صادرکننده جهان حتی کمتر از سال‌۲۰۲۰ بوده‌است.

بر اساس گزارش اداره سرشماری ایالات‌متحده، کسری تراز تجاری با چین در سال‌۲۰۲۳ بیش از ۲۵‌درصد کاهش‌یافت و به ۲۷۹‌میلیارد دلار رسید، زیرا تنش‌ها -اعم از اقتصادی و سیاسی-بین دو ابرقدرت همچنان بالا است. درمیان این تنش‌ها، بسیاری از شرکت‌ها سعی کرده‌اند با تنوع‌بخشیدن به زنجیره تامین خود یا انتقال مونتاژ نهایی کالا به سایر کشور‌های آسیایی، وابستگی خود را به چین کاهش دهند. در این شرایط، چین به افزایش تجارت با کشور‌های آسیایی و آفریقا روی‌آورده تا خود را از ضرر کاهش مبادلات با آمریکا برهاند. این سیاست به افزایش سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی در کشور‌های آفریقایی در حوزه زیرساخت و ماشین‌آلات منجر شده و به‌نظر می‌رسد دومین اقتصاد برتر جهان در حال متحدسازی کشور‌های جنوب علیه ایالات‌متحده است.

صنایع لوازم الکترونیکی، ماشین‌آلات و پوشاک از بزرگترین صادرکنندگان به ایالات‌متحده در سال‌های اخیر بوده‌اند. تجارت بین دو کشور در سال‌۲۰۲۲ به بالاترین حد خود رسید، اما به دلیل اینکه بسیاری از شرکت‌های بزرگ آمریکایی تولید خود را به خارج از چین منتقل کردند، کاهش‌یافت. به‌نظر می‌رسد کاهش تجارت آمریکا و چین در سال‌گذشته نشانه‌ای از دور‌شدن دو اقتصاد از یکدیگر باشد، اما اگر به افزایش واردات از آسیای جنوب‌شرقی به ایالات‌متحده نگاه کنید، به‌نظر می‌رسد که بخش زیادی از این افزایش از سوی شرکت‌های چینی است که یا تولید خود را تغییر داده‌اند یا صرفا محصولات خود را از طریق کشور‌های ثالث به‌منظور دورزدن تعرفه‌ها منتقل می‌کنند.

توسعه اقتصادی چین فشار‌های رقابتی زیادی را در سراسر جهان ایجاد می‌کند؛ برخلاف بسیاری از کشور‌های نفت‌خیز و دارای انرژی‌های فسیلی که صرفا به‌عملیات بازرگانی و تقویت ارزش ارز محلی خود روی‌آورده‌اند، چین با تضعیف ارزش یوآن و پیگیری سیاست‌های صنعتی در بعد محلی و بین‌المللی، بازار‌های جهانی را یک به یک تسخیر کرد و در حال‌حاضر به بزرگترین صادرکننده جهان بدل شده‌است.

سازمان تجارت‌جهانی می‌گوید؛ تعرفه‌های فولادی ترامپ قوانین تجارت را زیر پا گذاشته‌است، روابط تجاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان در دوران دولت بایدن بدتر شده‌است، ایالات‌متحده و چین موانع جدیدی را بر تجارت تحمیل کرده‌اند، از جمله محدودیت‌هایی بر صادرات تراشه‌های کامپیوتری که اخیرا با کمبود مواجه شده‌اند. این موضوع به نگرانی‌های فزاینده‌ای منجر شده‌است که جهان در حال تقسیم‌شدن به دو بلوک تجاری است. جهان باید بسیار مراقب باشد، زیرا اگر این روند ادامه یابد، می‌تواند آسیب واقعی به اقتصاد جهانی وارد کند. در مطالعه ای، WTO نشان‌داد که چنین تقسیم‌بندی می‌تواند ۵‌درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی برای کشور‌های دنیا هزینه داشته‌باشد.