فلامینگوها

رضا ناظمی، عکاس طبیعت تصاویری از فلامینگو‌های خلیج گرگان را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده است. فلامینگو یکی از پرجمعیت‌ترین پرندگان مهاجر زمستانی در مازندران است که هر سال پس از طی مسافت طولانی از عرض شمالی به خلیج گرگان و تالاب بین‌المللی میانکاله می‌رسد. خلیج گرگان بر اثر پیشروی شبه‌جزیره میانکاله در جنوب شرقی دریای خزر تشکیل شده‌است و بین دو استان مازندران و گلستان قرار دارد. در ازای خلیج گرگان تقریباً ۶۰ کیلومتر و حداکثر پهنای آن نزدیک به ۱۲ کیلومتر و وسعت آن حدود ۴۰۰۰ هکتار است. جمعیت فلامینگو‌ها در هر دور مهاجرت بین ۷۰ تا ۸۰ هزار بال است که وارد تالاب میانکاله و دیگر تالاب‌های منطقه و آب‌بندان‌ها می‌شوند و تا بهار سال بعد مهمان ایران هستند.

تالاب "درگه سنگی" در ۲۰ کیلومتری شهرستان نقده آذربایجان‌غربی واقع شده و از تالاب‌های اقماری دریاچه ارومیه محسوب می‌شود که این روز‌ها میزبان فلامینگو‌های مهاجری است که در مسیر مهاجرت خود از شمال به جنوب، این تالاب را انتخاب کرده‌اند.

با پایان تابستان و نزدیک شدن به فصل سرما، فلامینگو‌های مهاجر با پشت سر گذاشتن مسافت‌های طولانی از شمال آفریقا به ایران سفر می‌کنند. در این مسیر، حوضه دریاچه وان در شرق ترکیه حدودا تا پایان ماه نوامبر میزبان این فلامینگو‌ها است.

در سفر اول میزان آب مهارلو به خاطر بارش‌ها بسیار زیاد و خوشحال کننده بود به حدی که تا نزدیکی جاده پر از آب بود و قایق‌های پر از گردشگر زیادی به چشم می‌خورد، اما در سفر آخرم با همان قایق‌ها، ولی به گل نشسته روبرو شدم

ویدئویی زیبا از رژه فلامینگو‌ها در دریاچه مهارلو در اردیبهشتماه منتشر شده که دیدنی است. این ویدیو را که در فضای مجازی فراگیر شده مشاهده کنید:.

تصاویر هوایی که مجید زاهدی (عکاس و فیلمبردار محیط زیست) روز یکشنبه منتشر کرده، گروهی از فلامینگو‌ها را نشان می‌دهد که بر فراز تالاب میانکاله مازندران درحال پرواز هستند. در منتهی‌الیه جنوب شرقی دریای خزر، یک نوار خشکی به نام شبه‌جزیره میانکاله باعث شکل‌گیری خلیج گرگان شده است. منطقه آبی تالاب میانکاله ۴۰ هزار هکتار وسعت دارد، اما با احتساب پناهگاه حیات وحش وسعت آن به ۶۸ هزار و ۸۰۰ هکتار می‌رسد. این زیست‌بوم تقریبا منحصر به فرد، شامل شبه‌جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده، ۲.۸ درصد مساحت کل استان مازندران را در بر می‌گیرد. تالاب میانکاله در این شبه‌جزیره از مهمترین زیست‌بوم‌های حیات‌وحش محسوب می‌شود و زیستگاه گونه‌های نادر و رو به انقراض پرندگان آبزی مهاجری مثل اگرت، حواصیل، پرستو، فلامینگو، درنا و گلاریول است. این منطقه همچنین محل تخم‌ریزی آبزیان دریای خزر به ویژه کپورماهی و ماهی‌های خاویاری است. هر سال یک میلیون و ۵۰۰ هزار پرنده از ۱۳۰ تا ۱۵۰ گونه مختلف و نادر به این تالاب می‌آیند.

فلامینگو‌ها به عنوان پرجمعیت‌ترین پرندگان مهاجر زمستانی در مازندران هر سال پس از طی مسافت طولانی از عرض شمالی به تالاب بین‌المللی میانکاله به عنوان یکی از ۶۰۰ ذخیرگاه زیست کره جهان در شرق مازندران می‌رسند. در طول هر برنامه مهاجرتی حدود ۷۰ تا ۸۰ هزار بال فلامینگو وارد تالاب میانکاله و سایر تالاب‌های محلی منطقه و آببندان‌ها می‌شوند و تا اوایل بهار سال بعد میهمان کشورمان هستند.

«بازگشت فلامینگو‌ها به رضائیه» روایتی‌ است از کوچ فلامینگو‌ها به دریاچه‌ی ارومیه که در سال ۱۳۵۳ ساخته شد. مستند با فرود هواپیمای حامل اسکندر فیروز رییس سازمان محیط‌ زیست ایران و دکتر مارلین پرکینز جانورشناس آمریکایی در جزیره‌ی «کبودان»، بزرگترین جزیره دریاچه ارومیه آغاز می‌شود. این روزها سطح تراز آب دریاچه از ۱۲۷۰.۰۳ متر کاهش یافته و پیش بینی می‌شود که اواخر مردادماه نیز ۱۵ الی ۲۰ سانتی متر کمتر از این سطح شده و به حدود ۱۲۶۹.۸۰ متر برسد. این سطح از دریاچه تداعی گر وضعیت آن در بحران سال ۹۴ و اوج کمبود سطح آب دریاچه است و شاید حتی وضعیت بدتر از آن زمان شود چرا که ۹۸ درصد دریاچه ارومیه خشک خواهد شد.

بیش از ۳۰ هزار فلامینگو در تالاب‌های اقماری پارک ملی دریاچه مهارلو فرود آمده اند. بخش قابل توجهی از این تالاب‌ها در پاییز سال ۱۴۰۱ به دلیل کاهش بارندگی و آب رودخانه‌ها خشک شده بودند که در ماه‌های اخیر با تخصیص حق آبه بصورت کامل آبگیری شده‌اند.