سخنگوی دولت گفت: طبیعی است امروز آنهایی که به تعهدات و توافقهای خود عمل نکردند، باید پاسخگو باشند و اینکه امروز کسی بخواهد به جای پاسخگویی جای مدعی و پاسخگویی را عوض کند و در جایگاه مدعی حاضر شود، طنزی بیش نیست.
امیرعبداللهیان در پاسخ به اظهارات بورل در موضوع اعدام «حبیب اسیود» سرکرده گروهک تروریستی حرکة النضال تروریست حادثه اهواز، تصریح کرد: برخی مقامات اروپا به جای اینکه در مقابله با تروریسم عزم راسخ خود را به نمایش بگذارند، متاسفانه با اتخاذ مواضع مداخله جویانه، به ترویج پدیده شوم تروریسم کمک میکنند.
کوثری نماینده تهران:
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: در صورتی که اتحادیه اروپا در راستای اهداف آمریکا عمل کرده و بخواهد سپاه پاسداران را به عنوان یک نهاد قانونی که مورد احترام ملت ایران است را در لیست گروهای تروریستی قرار دهند باید به تبعات سنگین این اقدام توجه کنند.
فرجیراد گفت: واکنش ایران در برابر اعتراضات اخیر ایران یکی از مسائلی است که مورد توجه اروپاییها قرار دارد. چند بار تاکنون مسائل حقوق بشری مورد اشاره مقامهای ارشد اروپایی قرار گرفته است. در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو هم قطعنامهای علیه ایران تصویب شد. تا زمانی که در داخل مفاهمهای صورت نگیرد و از شتاب اختلافات داخلی کم نشود و در خارج هم افکار عمومی علیه ایران فعال باشد، طبیعتا این تنشها ادامه پیدا میکند.
روابط تهران و بروکسل در ۲۰۲۳ به کجا میانجامد
بعد از آغاز ناآرامیهای داخلی در ایران از شهریورماه این مساله به یک فاکتور مهم در روابط ایران و اروپا تبدیل شد. کشورهای اروپایی که مسائل حقوق بشری برایشان نسبت به آمریکا از اهمیت بیشتری برخوردار است تحریمها و اقدامات بیشتری را در قبال ایران در دستورکار قرار دادند.
عابد اکبری کارشناس ارشد مسائل اروپا گفت: به نظر میرسد با توجه به شرایط پیش روی ایران و بهرغم خاتمه یافتن ناآرامیها در ایران طرف اروپایی طی ۴ ماه نخست سال جدید میلادی کماکان از موضعی انتقادی رفتار کرده و روابط غیرسازندهای را بین ایران و اروپا شاهد باشیم.
رئیس کمیسیون امور خارجی پارلمان آلمان خواستار انجام تلاشهای تازه برای حصول توافقنامه هستهای جدید با ایران شد.
کارشناسان اقتصادی و بین الملل در گفتگو با فرارو
بهشتیپور اظهار داشت: قرار بود که سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان ۵ میلیون یورو برای مقابله با کرونا به ایران کمک کنند و از آن سو نیز بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده بود این نهاد ۲۰ میلیون یورو به کشورمان اهدا خواهد کرد، اما با گذشت مدتی هنوز این وعدهها عملی نشده، از سوی دیگر در حالیکه گفته شد، تبادل دارو در قالب اینستکس ربطی به کرونا ندارد، اما شروع این موضوع با دارو بحث برانگیز است و در این رابطه با دید در آینده تبادلات مالی به چه سمت و سویی خواهد رفت.
اروپاییها در سال جدید، سه گزینه در اختیار دارند: اول، این است که برجام را کنار بگذارند و به گفته بوریس جانسون، برای امضای «توافق ترامپ» تلاش کنند. دوم اینکه همین رویکرد مذبذب فعلی را ادامه دهند. تمدید نامحدود مهلت حل اختلاف در برجام و همچنین مواضع اروپا در یک سال گذشته، نشان میدهد که اروپاییها بیشتر به گزینه دوم تمایل دارند. با این حال، شرایط جدید از جمله موعد ۲۲ اکتبر، ممکن است ادامه گزینه دوم را دشوارتر کند. در نتیجه، اروپاییها ممکن است به گزینه سوم متوسل شوند و آن، آغاز مذاکرات جدید برای حفظ و گسترش برجام است به طوری که نتیجه نهایی، نگرانیهای مشترک اروپا و آمریکا در خصوص پروندههایی نظیر آینده برجام، نفوذ منطقهای و برنامه موشکی ایران را مرتفع سازد.
یک دیپلمات ارشد روس روز چهارشنبه از فعالیت اینستکس با ایران خبر داد.
«جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سخنانی در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: از منظر اروپا برجام تمام نشده است.
ظهر امروز
هماهنگکننده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا ظهر امروز با وزیر امور خارجه دیدار کرد.
بن علوی، در ماه ژانویه سه بار به ایران سفر کرد و با مقامات ایران گفتگوهایی انجام داد که طبق برخی منابع رسانهای عربی بر حل اختلافات ایران و عربستان متمرکز بود. با این حال، تحرکات عمان فقط به مسئله اختلافات ایران و عربستان محدود نیست. بن علوی در دو مسیر وساطت میکند: مسیر اول تنش زدایی میان تهران و ریاض و مسیر دوم به تلاشها برای کاهش تنشها میان ایران و آمریکا مربوط میشود.
اگر چه اروپاییها از لزوم امضای توافق جدید به جای برجام سخن میگویند، اما هنوز هم نسبت به اهداف نهایی استراتژی آمریکا در برابر ایران تردید دارند. ظاهرا آنها نگران هستند که آمریکا دنبال تغییر رفتار ایران نیست بلکه دنبال تغییر رژیم است. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، اخیرا در گفتگویی تصریح کرد: «نباید تصور کرد که تغییر رژیم در ایران با فشار خارجی به صورت خودکار به بهبود وضعیت منجر میشود.»
مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو
مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه با اشاره به اینکه دو راه برای ادامه برجام میتوان متصور بود،اظهار داشت: راه اول بر این امر مبتنی است که ایران ۵ گامی را که در جهت کاهش تعهدات برجامی خود برداشته کاهش دهد، این امر با توجه به مسیری که طی شده قدری سخت است، اما باید دید تحولات به چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد..
اما آیا ایران این معادله را قبول خواهد کرد؟ فعلا به این زودی نمیتوان به این پرسش پاسخ داد. با این حال، واضح است که ایران بار دیگر به لحظه سخت تصمیمگیری رسیده است. اروپاییها با فعال کردن مکانیسم حل اختلاف، ممکن است در پی انداختن توپ به زمین ایران باشند. این احتمال وجود دارد که در هفتههای آینده بگویند اگر ایران میخواهد برجام زنده بماند، به اجرای کامل آن بازگردد، در غیر این صورت، مکانیسم ماشه فعال خواهد شد.
سید جلال ساداتیان سفیر اسبق ایران در انگلیس در گفتگو با فرارو
سفیر اسبق ایران در انگلیس با تاکید بر اینکه بعد از گام نهایی خروج ایران از برجام هر احتمالی وجود دارد و نمیتوان پیشبینیکرد که چه اتفاقاتی روی میدهد، اضافه کرد: با توجه به حماقتهای متوالی رئیس جمهور آمریکا و بیارادگی اروپاییها در زمینههای مختلف نمیتوان به طور قاطع گفت چه خواهد شد، این در حالیست که اروپاییها همیشه این ژست را میگرفتند که یکی از قدرتهای جهانی هستند و مستقل از آمریکا تصمیم میگیرند، اما اتفاقات یک سال اخیر به عینه نشان داد، اروپاییها قدرت تصمیمگیری مستقل از آمریکا را ندارند و در این زمینه تابع هستند.
واضح است که با نزدیک شدن گام پنجم کاهش تعهدات هستهای، معادله جدید و کم سابقهای شکل گرفته که در آن، طبق خواست غربیها، ایران باید برجام را کاملا اجرا کند و در عین حال، توقع آن چنانی در زمینه جبران خسارت تحریمهای آمریکا نداشته باشد. حال که ایران تلاش میکند این معادله را تغییر دهد، اروپاییها چماق مکانیسم ماشه را بالا بردهاند. چماقی که با فرود آمدن آن، شمارش معکوس مرگ برجام آغاز خواهد شد.
دقیقا یک سال پیش، ظریف در نشست گفتگوهای مدیترانهای خطاب به اروپا گفته بود که نمیشود بدون اینکه خیس شد، شنا کرد. یک سال گذشت، اروپاییها نه تنها خیس نشدند بلکه حتی در شنا کردن هم تردید کردند. اما آیا این باعث میشود که ایران از اروپا دور شود و مستقیما با آمریکا وارد گفتگو شود؟ هنوز پاسخ مشخصی برای این سوال وجود ندارد. با این حال، ظاهرا، تحولاتی در این زمینه در حال رخ دادن است. ایران و آمریکا به تازگی با وساطت سوئیس برخی از زندانیان یکدیگر را آزاده کردهاند. ظریف نیز در ماموریتی مرتبط با همین موضوع به زوریخ سفر کرده است. علاوه بر این، حسن روحانی ممکن است در روزهای آینده به ژاپن سفر کند. توکیو، مشغول وساطت میان تهران و واشنگتن است. از این رو، باید منتظر ماند و دید که آیا حاشیهنشینی ظریف به معنای ناامیدی وی از حل مشکلات ایران و اروپا ست یا اینکه وزیر خارجه بدون سروصدا روی طرح جدیدی کار میکند.
کمی بیش از یک ماه دیگر، موعد برداشتن گام پنجم کاهش تعهدات فرا میرسد. اروپاییها بدون اینکه اقدامی جدی برای تامین منافع اقتصادی ایران انجام دهند، میگویند ایران هرکاری میتواند برای نجات برجام کند، انجام دهد. از سوی دیگر، ایران نیز نمیتواند همزمان هم تحریمها را تحمل کند و هم برجام را ادامه دهد. به خاطر همین شرایط بغرنج، کارشناسان و دیپلماتها درباره احتمال فروپاشی برجام در هفتههای آینده هشدار میدهند. چرا که از دیدگاه آنها، اقدامات بازگشتپذیر ایران در کاهش تعهدات، به تدریج کمتر میشوند.