مهدی پازوکی در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
وضعیت اقتصادی به شکلی است که حتی آن که مسکن دارد نمیتواند از پس هزینههای زندگی بر بیاید چه برسد به آن که مسکن ندارد. تاکید من بر این است که عدد ۲۰ میلیون بدون در نظر گرفتن هزینههای مسکن شبیه به شوخی است. همچنین فراموش نکنیم که راجع به درآمد ما در کشورمان، آمار دقیق نداریم. همه جای دنیا تولید ناخالص ملی با این روش محاسبه میشود که مخارج، درآمد و ارزش افزوده را کنار هم قرار دهند. اما ما در بخش درآمدی اطلاعات کافی نداریم.
خط فقر مطلق به حداقل سطح درآمدی اشاره دارد که برای تأمین نیازهای اساسی زندگی یک فرد یا خانوار کافی است.
مرکز پژوهشهای مجلس: کالری مصرفی نیمی از ایرانیان در سال ۱۴۰۱ کمتر از استاندارد بوده است
بررسی آمارها نشان میدهد که در یک دهه اخیر میانگین کالری مصرفی سرانه ایرانیان کاهش یافته و در سال ۱۴۰۱ به میزانی پایینتر از حداقل کالری مورد نیاز برای یک نفر رسیده است.
حمید حاجی اسماعیلی در گفتگو با فرارو بررسی کرد:
موضوع پرداخت دستمزد منطقهای بار دیگر داغ شده است، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میگوید نباید دستمزد کسی که در کوره کار میکند با کسی که زیر کولر کار میکند، برابر باشد. حمید حاجی اسماعیلی، فعال حوزه کار و کارگری در این باره به فرارو گفت: «دستمزد منطقه ای، نیازمند برخی اقدامات و مقدمات است. یک نکته مهم این است که شرایط باثبات اقتصادی در کشور حاکم باشد، نکته دیگر این است که تورم به این شکل پر نوسان در کشور وجود نداشته باشد و البته بخش خصوصی واقعی را در اختیار داشته باشیم. دستمزد منطقهای در مذاکرات بین کارگران، کارفرمایان و صنوف مختلف به شکل جغرافیایی مطرح میشود، اما هم اکنون شرایط یک بخش خصوصی واقعی و قدرتمند را در کشور نداریم، صراحتا بگویم که در حال حاضر اقتصاد دست دولت است.»
عضو هیات رئیسه مجلس نسبت به سقوط اقتصادی طبقه متوسط هشدار داده. محسن پیرهادی گفته در ۶ سال ابتدایی دهه ۹۰ جمعیت زیر خط فقر با ۱۶ میلیون نفر ثابت بود، اما در سالهای ۹۷ و ۹۸ با رشدی بیش از ۲۷ درصدی نگران کننده شده و برآوردها از سال جاری هم نشان میدهد که جمعیت زیر خط فقر به ۲۸ میلیون نفر رسیده است.
عضو هیات رئیسه مجلس، گفت: حمایت از اقشار فرو دست جامعه، امری اجتناب ناپذیر است، اما موضع مهم دیگر که حتما بر کاهش رشد فقر در جامعه کمک میکند، ممانعت از سقوط طبقه میانی اقتصادی است.
معاون دبیرکل خانه کارگر:
عضو شورای مرکزی خانه کارگر، گفت: عدهای وقتی به کارگران میرسند از دادن حقوق آنها ناراحت هستند و کارگر باید برای گرفتن حقوق خود گریه کند؛ این نگاه عزتمندانه و آبرومندانه نیست، با این وضعیت نمیتوان به کار ادامه داد.
سعیدی درباره تاثیر تورم بر زندگی نمایندگان مجلس گفت: به هر حال نمایندگان نیز از مردم هستند و جدا از آنها زندگی نمیکنند. اینکه چرا باز هم با تمام این وضعیت علی رغم اینکه مجلس عنوان انقلابی دارد و دولت نیز عنوان محرومین را دارد، روز به روز مشکلات معیشتی مردم بیشتر میشود جای سوال است. الان مردم از ما هیچ توجهیی را نمیپذیرند. مردم به صراحت میگویند شما اگر واقعا منتقد یک موضوع بودید چرا از اختیارات نظارتی خود استفاده نکردید.
راغفر درباره قرارگیری کارمندان و کارگران در زیر خط فقر اظهار داشت: جامعه کارگری و بخش قابل توجهی از کارکنان دولت زیر خط فقر قرار میگیرند. حقوق اداره کار که اصلا مسخره است و قابل ذکر نیست. الان حدود ۱۰ درصد هزینه خانوارها بهداشت است، در مورد خانوارهای فقیر گاهی تا ۳۰ درصد هزینههای غذایی مطرح است، همینطور هزینههای آموزش و... رقمهای قابل توجهی را تشکیل میدهد. دولت و حاکمیت تعهدات قانونی خود را کاملا کنار گذاشته اند و طبیعتا پیامدهایش همین وضعیت فعلی است.
کارشناسان در گفتگو با فرارو بررسی کردند
«تفاوت بین هزینههای واقعی زندگی و درآمدها نه تنها منجر به کوچک شدن سفره مردم میشود، بلکه به افزایش نارضایتیهای عمومی و اجتماعی نیز دامن میزند. شهروندان، در تلاشند با کمک شغل دوم از پس وضعیت تورم بر آمده و هزینههای زندگی را تامین کنند. اما کارمندی که روزی ۱۰ تا ۱۵ ساعت کار میکند، به سرعت فرسوده و بیمار میشود و توانایی کار کردن خود را از دست میدهد.»
یکی از نکات قابل توجه این گزارش آن است که در یک دهه مورد بررسی، فاصله غیرفقرا تا خط فقر نیز به طور مرتب در حال کاهش بوده است. حتی در سالهای 1390 تا 1393 که نرخ فقر بیش از سالهای 1394 تا 1396 بوده، فاصله غیرفقرا با خط فقر بیشتر بوده است. به عبارتی فقر در سالهای اولیه مورد بررسی، بیشتر مختص گروههای بسیار پایین درآمدی بوده و گروههای بالاتر هنوز فاصله بیشتری با خط فقر داشته و از رفاه نسبی برخوردار بودند.
براساس آمار رسمی، خط فقر در سال ۱۴۰۱ به طور متوسط در کل کشور برای هر نفر معادل ۲میلیون و ۸۵۰هزار تومان بوده است که برای خانوار چهارنفره حدود ۷میلیون و ۷۰۰تومان میشود. البته این عدد برای ساکنان تهران بالاتر است و برای خانوارهای این شهر که ۴نفر هستند، حدود ۱۴میلیون و ۷۰۰هزار تومان در نظر گرفته شده است. با فرض پذیرفتن این عدد، وجود ۳۰میلیون نفر در کشور زیر خط فقر نکتهای دور از واقعیت نیست.
وزارت رفاه میگوید نرخ تورم در اقتصاد ایران بسیار بالاتر از روندهای بلندمدت آن قرار داشته و اقتصاد در وضعیت ناپایداری قرار دارد.
آیت الله فاضل لنکرانی ابراز داشت: خط فقر در سال جاری خیلی بالاتر آمده، چون درآمد نوع مردم بالاتر نیامده، ما به طبقه سرمایهدار که شب میخوابند و صبح برمیخیزند و درآمدشان به صورت نجومی بالا میرود کار نداریم، ولی نوع مردم این چنیناند، یک مطلبی مطرح است که ما امروز در جامعه قشر متوسط نداریم، اگر سال گذشته ۶۴ درصد مردم قشر متوسط جامعه بودند الآن ۲۴ درصد شده است، یعنی غالب مردم در خط فقر قرار گرفتهاند.
حسن لطفی: آنطور که باید و شاید به معلولان در لایحه بودجه سال آتی توجه نشده است و کمیسیون اجتماعی قطعا در بررسی لایحه بودجه آینده به معلولان توجه خواهد داشت و در جریان ارائه پیشنهادات و چکش کاری لایحه بودجه ۱۴۰۲ در مجلس باید به وضعیت معلولان کشور رسیدگی شود.
جمال رحمتی کارتونیست هم میهن فاصله و شکاف عمیق بین خط فقر و درآمدها را موضوع کاریکاتور خود قرار داده است.
خط فقر در جریان تنشهای اقتصادی اخیر بهشدت افزایش پیدا کرده و رقم آن به بالاتر از حداقل دستمزد پرداختی به کارگران رسیده است؛ بهگونهای که برآوردهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گزارش پایش فقر از جهش ۵۰درصدی خط فقر در سال ۱۴۰۰نسبت به سال ۱۳۹۹حکایت داشته است.
حسن صادقی رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری گفت: افزایش جمعیت زیر خط فقر مسئله پنهانی نیست و خود جامعه آن را حس میکند. تداوم روند افزایشی آمارهای سالهای پیش، خود گویای همه چیز است. در زمان دولت اصلاحات و ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی جمعیت زیر خط فقر ۱۵ درصد بوده و این در دولت احمدینژاد این میزان به ۲۰ درصد جمعیت کشور میرسد و در دولت حسن روحانی به ۲۵ میرسد. برآورد ما با توجه به سیر آماری گذشته و وضعیت فعلی این است که این آمار اکنون حدود ۳۵ درصد بوده و به این ترتیب بیش از یک سوم جامعه ایرانی زیر خط فقر مطلق قرار دارند.
اگرچه هرساله با نزدیک شدن به تعیین بحث افزایش دستمزد کارگران صحبت از تاثیر آن بر تورم میشود، اما بررسیها نشان میدهد که سهم دستمزد در تورم حدود ۳درصد است.
با سیاستگذاری و اقدامات اجتماعی و اقتصادی در اوایل انقلاب و دوران سازندگی و رونق اقتصادی و اجرای سیاستهای اجتماعی در دوران اصلاحات خط فقر به شدت بهبود یافت و در دولت احمدینژاد با کژکارکردی در سیاستهای اجتماعی و اقتصادی دستاوردهای سه دهه به باد فنا رفت و دوباره در دولت روحانی خط فقر به ۲۳ درصد تا قبل از تحریمها رسید و نهایتا بر اثر رکود، تورم و کژکارکردی اقتصاد و تحریم شدید و ناکارآمدی سیاستهای اجتماعی در سال ۱۴۰۰ به ۳۰ درصد رسید.