مرگ سیاسی یک ادیب

یک مترجم ادبی می‌گوید: واقعه درگذشت گونتر گراس بیش از آن‌که لطمه‌ای ادبی باشد اتفاقی سیاسی است.

جلیل جعفری در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: گونتر گراس ادبیات را در خدمت سیاست گرفت تا تنها نزد خواص زبانزد نباشد. او نویسنده و هنرمندی بود که می‌دانست تنها با ادبیات و هنر نمی‌تواند در دنیای کنونی آن‌چنان که زیبنده است تاثیرگذار باشد. به خوبی دریافته بود که نویسنده نباید و نمی‌تواند به هنر و ادبیات به معنای صرف آن بپردازد بلکه لازمه کارش تقریبا دخالت در همه مسائل است که مهم‌ترین آن‌ها مسائل سیاسی است.

او در ادامه افزود: از این‌روست که کارهای گونتر گراس جنبه‌های قوی سیاسی دارد و خود او نیز فعال سیاسی و در گذشته عضو حزب سوسیال دموکرات آلمان بوده‌ است.

این مترجم بیان کرد: جدای از درستی و نادرستی مواضع سیاسی گراس، آن‌چه حائز اهمیت به نظر می‌رسد این است که نویسنده و هنرمند به عنوان بخشی از جامعه تاب گوشه‌گیری ندارد و لاجرم و شاید بی آن‌که خود بخواهد دست به انتخاب می‌زند و به این شکل اجازه نمی‌دهد عوامل پیرامونی برای او تعیین تکلف کنند.

او تصریح کرد: گراس می‌دانست که ادبیات و هنر در حاشیه پرت زندگی مردم امروز است و اگر به چشم تفریح و سرگرمی نگریسته نشود در خوش‌بینانه‌ترین حالت حکم نصایحی را دارد که به تعبیر شیخ اجل سعدی «حکایت است به گوشم.»

جعفری با بیان این که گراس و نویسندگانی از این دست برای تثبیت موقعیت ناپایدار خود در عالم هنر و ادبیات چاره‌ای به جز موضع‌گیری سیاسی ندارند و نداشته‌اند گفت: این انتخاب از آن‌جا ناشی می‌شود که ترس تمام شدن در همه نویسندگان و هنرمندان همواره وجود داشته است و از شما چه پنهان گراس با «طبل حلبی» تمام شده بود و هر آن‌چه بعد از آن نوشته متاثر از رفتارها و هنجارهای اجتماعی و سیاسی اوست که بی‌تردید از وجوه ادبی‌اش کاسته است.

او عنوان کرد: بی‌شک در عالم سیاست عده‌ای از مرگ گراس خشنود و عده‌ای نیز غمگین می‌شوند اما مهم این است که گراس به مثابه یک ادیب تا چه اندازه در حافظه تاریخ می‌ماند؟

به گزارش ایسنا، جلیل جعفری متولد 1348 و ساکن اهواز است. از او تاکنون دو مجموعه داستان کوتاه از داستان‌نویسان مدرنیست و پست‌مدرنیست جهان با نام‌های «بعد از لباس جین» و «به کسی مربوط نیست» منتشر شده است.

این مترجم ادبی همچنین مجموعه داستان کوتاه دیگری با نام «آن‌جا که باد می‌آید» شامل داستان‌هایی از داستان‌نویسان امروز آمریکا ترجمه و برای چاپ و انتشار ارائه کرده است.

گونتر گراس - نویسنده مطرح برنده نوبل ادبیات – روز دوشنبه در سن 87 سالگی درگذشت.