افزایش شاخص بورس؛ هیجانی است یا طبیعی؟

فرارو- یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به رشد شاخص بورس در آستانه اجرای برجام گفت: «شاخص بورس بعد از فروکش این هیجانات نیز برای مدت ها روند افزایشی ملایم را خواهد داشت؛ چون اقتصاد ما میل به رشد دارد.»

شاخص بورس تهران امروز شنبه در آستانه اجرای برجام و لغو تحریم ها رشد شگفت انگیزی داشت و در نیم ساعت اول فعالیت خود بیش از 1000 واحد افزایش یافت. آیا این افزایش شاخص ناشی از هیجانات زودگذر بازار است یا پایدار و دائمی خواهد بود؟

نصرالله برزنی تحلیل گر ارشد بازار سرمایه در گفتگو با فرارو گفت: «بخشی از افزایش شاخص بورس در روز شنبه ناشی از هیجانات روانی و بخشی دیگر پایدار و دائمی است.»

وی ادامه داد: «نباید فراموش کرد آن موقع هم که شاخص بورس روند کاهشی داشت ناشی از نگرانی های بیش از حدِ لازم بود که شاخص را از 89500 در دی ماه 1392 به کانال 64 هزار در شرایط کنونی رساند؛ اگرچه این شاخص، قیمت را نمایندگی نمی کند و بخشی از آن سود نقدی است که این شاخص را تشکیل می دهد و بنابراین شاخص قیمت با کاهش بیشتری مواجه بوده است.»

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه اجرای برجام می تواند نقطه عطفی برای بازار سرمایه باشد گفت: «البته همیشه مقداری پدیده رفتاری هم در بازار داریم که با عکس العمل بیش از حدِ لازم در شرایط عدم اطمینان و امنیت شاخص را منفی و با خوش بینی بیش از حد، شاخص بازار را مثبت می کنند.»

وی ادامه داد: «با این حال به طور طبیعی برداشتن تحریم ها و آزاد شدن منابع ارزی کشور قطعا نویدی برای بهتر شدن اقتصاد است و علی رغم کاهش قیمت نفت باید گفت نفت صرفا بخشی از درآمد دولت را تامین می کند و اتکای دولت خیلی به نفت نیست و درآمدهای ناشی از فروش گاز، مشتقات نفتی، پتروشیمی و معدنی ها نیز در تامین درآمد دولت اهمیت دارند.»

وی افزود: «بنابراین سرمایه گذار لغو تحریم ها و اجرای برجام را به فال نیک می گیرد و با انگیره بیشتر در بازار حضور می یابد.»

این کارشناس بازار بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: «از این منظر می توان گفت شاخص بورس بعد از فروکش این هیجانات نیز برای مدت ها روند افزایشی ملایم را خواهد داشت؛ چون اقتصاد ما میل به رشد دارد.»

وی خاطرنشان کرد: «البته این موضوع به وضعیت کلی اقتصاد کشور نیز بستگی دارد و چنانچه نرخ رشد اقتصادی بالای 4 درصد داشته باشیم وضعیت شاخص بورس نیز صعودی اما ملایم خواهد بود.»

برزنی در پاسخ به این سوال که آیا با فروکش هیجانات امکان سقوط شاخص بورس وجود دارد؟، گفت: «نوسان یک واقعیت امکان ناپذیر بازار سرمایه است و صعود و سقوط شاخص در هر شرایطی در بازار سرمایه در تمام دنیا وجود دارد. منتهی همانطور که عرض شد با فروکش هیجانات روند شاخص بورس افزایشی ملایم خواهد بود.»

وی با بیان اینکه نمی توان رفتار سرمایه گذار را پیش بینی کرد گفت: «بازار بورس بیش از دو سال است روند کاهشی داشته و 64 هزار، عدد بالایی برای بورس ما نیست و می تواند با آرامش رشد کند و حتی از عدد سال 92 بالاتر رود.»

وی افزود: «تنها موردی که می تواند تاثیر منفی بر قیمت ها بگذارد حقوقی ها هستند که به دلیل نیاز شدید به نقدینگی ممکن است در هر مقطعی به عنوان فروشنده ورود کنند و در مقاطعی حتی حاضرند به قیمت منفی بفروشند که این امر می تواند بازار را متلاطم کند و خوش بینی موجود را از بین ببرد.»

برزنی در پاسخ به این سوال که تاثیر توافق برجام در صورت های مالی شرکت ها آنی نخواهد بود، پس چرا شاخص امروز تا این اندازه رشد داشت؟، گفت: «سرمایه گذاری همیشه بر اساس انتظارات آینده انجام می گیرد. یعنی حتی اگر امروز تحریم ها برداشته شود و 100 میلیارد دلار از پول های بلوکه شده ایران آزاد شود تاثیری بر سود سودآوری شرکت ها نمی گذارد؛ اما انتظارات خوش بینانه را افزایش می دهد. لذا رشد شاخص در شرایط کنونی جبران نگرانی هایی است که سرمایه گذاران قبلا داشتند که عاملی برای کاهش بیش از حد قیمت ها بود.»

برزنی در پاسخ به این سوال که اگر بورس تابعی از عملکرد رشد اقتصادی کشور است، چرا در سال های 90 تا 92 که رشد اقتصادی منفی بود بورس رشد چشمگیری را تجربه کرد؟، گفت: «در سال های 90 تا 92 قیمت نفت به بالاترین حد خود رسید و انتظارات خوش بینانه باعث ورود سرمایه گذار به بازار شد.»

وی با بیان اینکه باید در برخی مواقع به اقتصاد به صورت بخشی نگاه کرد ادامه داد: «از سوی دیگر علی رغم رشد اقتصادی منفی، درآمدهای پتروشیمی ها و معدنی ها بسیار افزایش یافته بود و لذا بخشی از اقتصاد به دلیل بالا رفتن قیمت نفت، رشد قابل توجهی داشت که تاثیر مثبتی بر بازار سرمایه گذاشت.»

وی افزود: «همچنین افزایش نرخ ارز در آن سالها بی نهایت در افزایش قیمت سهام برخی شرکت ها که وابسته به واردات بودند تاثیر گذاشت و با کاهش قدرت پول ملی و افزایش تورم، به لحاظ ریالی بر روی سود این شرکت ها تاثیر مثبت گذاشت.»