فرارو- وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام و آمریکا عصر پنجشنبه با صدور بیانیهای مشترک بر اراده خود برای تقویت برجام تاکید کردند، اما در عین حال هشدار دادند که توقف اقدامات داوطلبانه تحت برجام «فرصت برای دیپلماسی مجدد» را به محاق میبرد.
بخشهایی از این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شد آمده است:
«در خصوص ایران، سه کشور اروپایی و ایالات متحده منافع بنیادی مشترک خود در زمینه حفظ نظام منع اشاعه هستهای و جلوگیری ابدی از دستیابی ایران به سلاح هستهای را ابراز کردند.
سه کشور اروپایی از نیت اعلامشده ایالات متحده برای بازگشت به دیپلماسی با ایران و از سر گیری گفتوگوهای عمیق و قابلاتکا میان سه کشور اروپایی و ایالات متحده استقبال کردند.
وزیران خارجه، بر تمایل خود برای ادامه رایزنی و هماهنگی با طرفهای مختلف از جمله چین و روسیه در خصوص این مسئله کلیدی تأکید کرده و نقش مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کسوت هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام را یادآور شدند.
سه کشور اروپایی و ایالات متحده بر هدف مشترک خود مبنی بر بازگشت ایران به پایبندی کامل به تعهداتش در برجام تأکید کردند.
چنانچه ایران به رعایت دقیق تعهداتش در برجام برگردد ایالات متحده نیز اقدام مشابه انجام خواهد داد و آماده رایزنی با ایران در جهت این هدف خواهد بود.
در همین راستا، سه کشور اروپایی و ایالات متحده آمریکا از ایران خواستند از برداشتن گامهای بیشتر به خصوص در زمینه تعلیق اجرای پروتکل الحاقی و محدودسازی فعالیتهای راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران خودداری کند.
سه کشور اروپایی و ایالات متحده در خصوص ماهیت خطرناک هر گونه تصمیم برای محدودسازی دسترسی آژانس اتمی همنظرند و از ایران میخواهند تبعات چنین اقدام پرمخاطرهای را به خصوص در این برهه که فرصت جدیدی برای دیپلماسی فراهم شده، در نظر بگیرد. آنها حمایت کامل خود را از نقش حرفهای و بیطرف آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مدیر کل آن و تلاشهایشان در جهت راستیآزمایی و نظارت بر تعهدات هستهای ایران ذیل برجام مورد تأکید قرار دادند.
سه کشور اروپایی و ایالات متحده علاوه بر این، نگرانیهای مشترک خود را از اقدامات اخیر ایران در تولید اورانیوم غنیشده تا سطح ۲۰ درصد و اورانیوم فلزی ابراز کردند. این فعالیتها هیچ توجیه منطقی برای فعالیتهای صلحآمیز ندارد. تولید اورانیوم فلزی گامی اساسی در جهت ساخت سلاح هستهای است.
سه کشور اروپایی از احتمال بازگشت ایران و آمریکا به پایبندی برجام استقبال کردند. سه کشور اروپایی و ایالات متحده عزم خود را برای قویتر کردن برجام و همکاری با شریکان منطقهای و جامعه بینالمللی جهت رسیدگی به نگرانیهای گستردهتر امنیتی مربوط به برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای ایران، مورد تأکید قرار دادند. ما به همکاری با یکدیگر در راستای این اهداف متعهدیم.
وزیران خارجه همچنین از ایران خواستند همه اتباعی را که خودسرانه بازداشت شدهاند را آزاد کرده و آنها را به جمع خانوادههایشان برگرداند. آنها همچنین نگرانی عمیق خود را از تداوم نقض فاحش حقوق بشر در ایران ابراز کردند.»
بلافاصله پس از انتشار این بیانیه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در توئیتی به آن پاسخ داد.
ظریف نوشت: «به جای فلسفهبافی و قرار دادن بار مسؤولیت بر دوش ایران، تروییکای اروپایی/اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود عمل کرده و خواستار آن شود که میراث تروریسم اقتصادی ترامپ علیه ایران پایان یابد.
او افزود: "تدابیر جبرانی ما پاسخیاند به نقضهای ایالات متحده و تروییکای اروپایی. اگر از معلول هراسانید، علت را حذف کنید."
ظریف تاکید کرد: «ما اقدام را با اقدام پاسخ میدهیم.»
نشست چهارجانبه وزرای امور خارجه تروئیکای اروپایی و آمریکا در حالی برگزار شد که جمهوری اسلامی ایران قصد دارد تا پنجم اسفند ماه اقدامات داوطلبانه تحت برجام را در چارچوب قانون لغو تحریمها متوقف کند.
مجلس شورای اسلامی ۱۱ آذرماه گذشته با تصویب این قانون دولت را مکلف کرد که در صورت ادامه تحریمهای آمریکا، همکاری با آژانس را محدود کرده و گامهای بیشتری را در خصوص کاهش تعهداتش ذیل برجام بردارد.
بر اساس ماده ۶، «دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، ظرف مدت ۲ ماه از تصویب این قانون، دسترسیهای نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.»
کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین اعلام کرد که نامه توقف اجرای اقدامات داوطلبانه ایران دوشنبه تحویل مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی شده است. در همین پیوند قرار است مدیر کل آژانس روز شنبه برای گفت وگو و متقاعد کردن مقامهای ایران در خصوص آنچه تداوم بازرسی از فعالیتهای حیاتی هستهای حیاتی خوانده راهی تهران شود.
ایران همواره اعلام کرد که در صورت بازگشت آمریکا به برجام، لغو تحریمها و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرفهای این توافق بینالمللی، گامهای برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از سوی تهران به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.