یکی از دغدغههای اصلی امروز، ایجاد تعادل بین زندگی شخصی و کاری است. معمولا فعالیتهای کاری بر فعالیتهای زندگی شخصی ما ارجحیت دارند؛ زیرا میل دستیابی به موفقیتهای کاری ما را مجبور به کنار گذاشتن رفاه زندگی میکند. برقراری تعادلی یکپارچه بین کار و زندگی نه تنها بر سلامت جسم، روح و ذهن اثر دارد، بلکه برای حرفه و شغل ما نیز اهمیت دارد. اما سوال این است که تعادل کار و زندگی چیست؟ بهطور خلاصه تعادل کار و زندگی به این معنی است که افراد خواستههای کاری و خواستههای شخصی خود را اولویتبندی کنند و انجام دهند. برخی از علل عدم تعادل بین کار و زندگی عبارت است از: افزایش مسوولیتهای کاری، ساعات طولانی کار کردن، مسوولیت بیشتر در خانه، داشتن فرزند.
به گزارش دنیای اقتصاد، Chris Chancey متخصص شغلی و مدیر عامل شرکت Amplio Recruiting اظهار میکند: برقراری تعادل مطلوب اثرات مثبتی از جمله کاهش استرس، کاهش فرسودگی شغلی و افزایش احساس رفاه را به همراه خواهد داشت. این اثرات نه تنها برای کارمندان بلکه برای کارفرمایان نیز صدق میکند.
وی بیان میکند: کارفرمایانی که محیط کاری را بر مبنای تعادل ایجاد میکنند، شاهد صرفهجویی در هزینهها، کمتر غیبت کردن پرسنل و وفادار شدن پرسنل خواهند بود. کارفرمایانی که برنامه دورکاری یا برنامه منعطفی را تدوین میکنند، سبب میشوند کارمندان تعادل بهتری بین این دو مورد داشته باشند.
هنگام تدوین برنامهها به برقراری تعادل کار و زندگی نیز توجه کنید. Chancey میگوید برقراری تعادل بین کار و زندگی، کمتر به تقسیمبندی ساعات شبانهروز وابسته است و بیشتر به انعطافپذیری برای انجام فعالیتهای کاری بستگی دارد که این انعطاف سبب میشود برای زندگی شخصی خود وقت و انرژی داشته باشید. ممکن است در برخی روزها بیشتر کار کنید؛ اما آخر هفتهها فرصت خواهید داشت به فعالیتهای لذتبخش دیگری بپردازید.
در اینجا ۸ روش برقراری تعادل کار و زندگی و مدیریت کردن آن بیان میشود.
با شنیدن «تعادل کار و زندگی» این موضوع تداعی میشود که پس از یکروز پرمشغله در محل کار و ترک آنجا، نیمه دیگری از روز در کنار دوستان و خانواده سپری شود. اگرچه این موضوع ایدهآل بهنظر میرسد، اما همیشه امکانپذیر نیست؛ بنابراین به جای تدوین یک برنامه کامل، برنامه واقعبینانهای را تدوین کنید. برخی روزها فعالیتهای کاری شما بیشتر است و در روزهای باقیمانده فرصت بیشتری برای وقتگذرانیها خواهید داشت.
تعادل در طول زمان و نه در هر روز حاصل میشود. Heather Monahan موسس گروه مشاوره حرفهای BossinHeels میگوید: منعطف بودن مهم است و باید دائما ارزیابی کنید که در چه مرحلهای از دستیابی به اهداف هستید. ممکن است فرزندانتان به شما احتیاج داشته باشند یا ممکن است به یک سفر کاری بروید؛ اما مهم این است که کلید برقراری تعادل بهمنظور قرار گرفتن در مسیر رسیدن به هدف و ارزیابی نیازهای خود را بیابید.
با اینکه شغل یک موضوع و هنجار اجتماعی است؛ اما نباید محدودکننده شخص باشد. متنفر بودن از شغل پیامدهایی از جمله شاد نبودن را به همراه دارد. البته قرار هم نیست که از تمام جنبههای شغل خود رضایت داشته باشید. همین که صبحها بدون ترس از انجام وظایفتان از خواب برمیخیزید، کافی است. Monahan میگوید شغلی داشته باشید که از شدت علاقه، حاضر به انجام فعالیتهای آن حتی بهصورت رایگان باشید.
وی اظهار میکند اگر شغلتان در دایره فعالیتهای مورد علاقه شما نیست سبب خستگی میشود؛ بنابراین با مشکل بزرگی مواجه هستید. اگر برای شخصی کار میکنید که برای شما ناخوشایند است و فعالیتهای کاریتان نامطلوب است، پس باید به جستوجوی شغل دیگری باشید.
دغدغه اصلی شما باید حفظ سلامت جسم، روح و روان خودتان باشد. اگر تصور میکنید که با ترک اجباری شغل خود از استرس و افسردگی شما کاسته میشود، سریعا این کار را انجام دهید. اگر دارای بیماری هستید، در روزهای سخت کاری، از آن نترسید. این نکته را بدانید که کار زیاد مانع از بهبود کامل بیماری میشود و سبب خواهد شد تا روزهای بیشتری را از مرخصی استفاده کنید؛ بنابراین اگر سلامتی شما در اولویت است، نباید فعالیتهای سخت یا افراطی انجام دهید، بلکه باید با مراقبتهای روزانه (مدیتیشن) و ورزش آن را همراه کنید.
قطع ارتباط با افراد و بهطور کلی با دنیای خارج این امکان را فراهم میکند تا از استرس هفتگی کاسته شود و به ذهن فرصت یافتن ایدههای جدید را میدهد. بهجای چک کردن ایمیلهای کاری میتوان سایتهای اخبار مرتبط با کار را مطالعه کرد. Monahan میگوید در سفر کاری که با رئیس شرکت همراه بودم، من در حال انجام امور مربوطه بودم؛ اما در همان لحظه رئیس در حال مطالعه یک رمان بود. در آن زمان متوجه این موضوع نشدم که من خود را به سمت فرسودگی شغلی سوق میدهم؛ اما رئیسم در حال استراحت بود تا از فشارهای کاری خارج شود.
در حال حاضر سعی میکنم همان تکنیکها را تمرین کنم؛ زیرا اختصاص زمانهایی برای استراحت بهمنظور دستیابی به موفقیت حیاتی است و سبب میشود انرژی بیشتری برای انجام کارها داشته باشید.
گاهی اوقات لازم است بهطور کلی رابطه خود را با سیستم کاری قطع کنید. مهم نیست که تعطیلات یکروزه یا دو هفتهای باشد، بلکه مهم آن است که برای تجدید قوای جسمی و روحی از مرخصیها استفاده کنید. نتایج تحقیقات صورتگرفته توسط انجمن مسافرتی ایالاتمتحده نشان میدهد که در سال ۲۰۱۸ حدود ۵۲درصد از کارمندان از مرخصیهای خود استفاده نکردند؛ زیرا این نگرانی را داشتند که بهرهگیری از مرخصی سبب بروز اختلالهایی در روند کاری میشود و هنگام بازگشت با کارهای انباشتهشده زیادی مواجه خواهند شد؛ درصورتیکه این ترس نباید محدودکننده شما برای عدم استفاده از مرخصیها و استراحتها شود.
Chancey میگوید مزایای بهرهگیری از مرخصی بسیار بیشتر از معایب آن است. با تدوین برنامههای مناسب میتوانید بدون نگرانی درمورد سنگینی فعالیتهای انباشته شده در هنگام بازگشت از مرخصی، زمان خود را مدیریت کنید.
گرچه شغل مهم است، اما نباید تمام زندگی شما را شامل شود. شما پیش از دارا بودن شغل فعلی یک شخص بودید و باید فعالیتهای شادیبخش و سرگرمکننده را در اولویت کارهای خود قرار دهید. Chancey بیان میکند که برقراری تعادل بین کار و زندگی یک اقدام عملی و آگاهانه است.
وی اعتقاد دارد که اگر بهطور جدی برای زمان خود برنامهریزی نکنید، هرگز فرصتی برای انجام کارهای دیگر نخواهید داشت. مهم نیست که به چه میزان کارهای شما شلوغ است، مهم این است که زمان کار و زندگی خود را کنترل و مدیریت کنید. هنگام نوشتن برنامه در تقویم خود، فرصتهایی را برای ملاقاتها و تفریحات خانوادگی در نظر بگیرید. ممکن است عجیب باشد که با افرادی که زندگی میکنید، برنامهریزیهایی برای قرارهای تفریحی تدوین کنید؛ اما واقعیت این است این کار سبب سپری شدن اوقاتی با کیفیت و بدون تعارض زندگی کاری و شخصی خواهد شد.
هیچگاه نباید دارا بودن شغل و سپری کردن زمان برای کار به معنی غافل شدن از روابط شخصی شود. این موضوع را درک کنید که افراد داخل شرکت ارتباط عاطفی با شما ندارند. همچنین به یاد داشته باشید که احتمال جابهجایی پرسنل در کار بسیار زیاد است؛ بنابراین اهمیتی ندارد که شما شغل خود را به چه میزان مهم قلمداد کنید یا تصور کنید با ترک شغلتان، سازمان چه ضررهایی را متحمل میشود.
برای خود و همکارانتان محدودیتهایی بهمنظور جلوگیری از فرسودگی شغلی وضع کنید. پس از ترک محل کار، از فکر کردن درمورد پروژههای آینده یا پاسخ دادن به ایمیلهای شرکت خودداری کنید. یک رایانه و یک خط تلفن کاری داشته باشید که هنگام فارغ شدن از کار آنها را هم خاموش کنید. اگر این امکان وجود ندارد، از مرورگرها، ایمیلها یا فیلترهای جداگانهای برای کار و سیستم عاملهای شخصی خود استفاده کنید.
ساعت کاری را مشخص کنید. چه در خانه کار میکنید چه خارج از خانه، تعیین آغاز و پایان کار بسیار مهم است؛ در غیر این صورت، ممکن است در ساعات تعطیلی یا تعطیلات آخر هفته به ایمیلهای مربوط به کار پاسخ دهید. از سوی دیگر پیشنهاد میشود که اعضای تیم و مدیر خود را از حدود وظایف و فعالیتهای شخصی خود آگاهسازید. این کار سبب میشود که آنها درک و انتظارات مطلوبی از شما داشته باشند.
تکنیکهای مدیریت زمان، تجزیه و تحلیل لیست فعالیتها و حذف کارهایی را که ارزش چندانی ندارند، جدی بگیرید. ساعتی از روز را که بیشترین بازدهی در کار را دارید، یادداشت کنید و فعالیتهای مهم خود را در آن ساعت انجام دهید. هر چند دقیقه از چک کردن ایمیلها و تلفنهای خود دست بکشید تا از اتلافها و کاهش بهرهوری جلوگیری کنید. برنامهریزی برای روز میتواند بهرهوری کار را افزایش دهد که نتیجه آن دارا شدن زمان بیشتر بهمنظور استراحت در خارج از محیط کار است.
افرادی که برنامههای منعطفی دارند، قادر به برقراری تعادل مطلوبی نیز خواهند بود. تحقیقات اخیر نشان داده است که طی هفت سال گذشته، بسیاری از کارفرمایان این امکان را به کارمندان خود دادهاند تا نسبت به برنامه و محیط کار خود انعطافپذیری بیشتری داشته باشند.
کن ماتوس (Ken Matos)، محقق و مدیر ارشد تحقیقات مشاغل در موسسه غیرانتفاعی خانواده و کار میگوید: بدیهی است که کارفرمایان همواره میخواهند با صرف منابع کمتر، نفع بیشتری داشته باشند؛ اما با این حال، این اجازه را به کارمندان خود میدهند که برای دسترسی به گستره وسیعی از مزایای متناسب با نیازهای فردی و خانوادگی و بهبود سلامتی و رفاه خود، انعطافها و اولویتبندیهایی را برای خود داشته باشند.
هانک جکسن (Hank Jackson)، رئیس انجمن مدیریت منابع انسانی معتقد است که انعطافپذیری در بلندمدت نتایج مطلوبی را برای کارفرمایان به ارمغان میآورد. وی میگوید همانطور که در حال پیشرفت هستیم، اگر میخواهیم استعدادهای برتر را جذب و آنها را حفظ کنیم، باید در جستوجوی راهها و گزینههای کاری منعطفی باشیم. او اعتقاد دارد تعادل بین زندگی و کار برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد؛ زیرا هر کدام از افراد تعهدات متفاوتی در زندگی دارند. به بیان دیگر تعادل موضوعی شخصی است و فقط ما میتوانیم بر سبک زندگی مناسب تمرکز کنیم.
نکاتی درخصوص حمایت بهتر مدیران از کارمندان: سعی کنید هدف پرسنل خود از کار کردن را بدانید. تمام افراد قادر به برقراری تعادل بین زندگی و کار نیستند. با کارمندان خود درمورد اهداف آنها صحبت کنید تا درخصوص موضوعاتی که قادر کمک به آنها هستید، اقدام کنید. برخی از کارمندان ممکن است در روزهای زوج هفته دورکار باشند و برخی دیگر فقط مایل به تغییر در برنامه کاری روزانه خود باشند.
آنچه مهم است دارا بودن ذهن باز و انعطافپذیر است. این نکته را به خاطر داشته باشید که کارمندان از شما پیروی میکنند. اگر در طول روز ایمیلها را کنترل میکنید یا در روزهای آخر هفته بهشدت کار میکنید، آنان تصور میکنند این همان اقدامی است که از آنها انتظار دارید.
با اینکه معمولا کارفرمایان برای برقراری تعادل بین کار و زندگی در جستوجوی ارائه ایدههای مطلوبی هستند، اما شما اجازه دهید کارمندان، خود این انتخاب را انجام دهند. بهطور مستمر با کارمندان خود درمورد گزینههایی که حق انتخاب دارند، صحبت کنید. همچنین با کارمندانی که در شرف پدر و مادر شدن هستند درخصوص انتخابهایی که برای مرخصی والدین است، صحبت کنید.
همیشه آماده و بهروز باشید و همواره از تغییراتی که تعادل کار و زندگی را برهم میزند، جلوتر باشید. راهکاری که برای امروز است ممکن است برای سال آتی مناسب نباشد، بنابراین برای برقراری تعادل خلاقیت داشته باشید.