پناهنده ایرانی در پارالمپیک کیست؟

هنوز زمان زیادی از بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ توکیو نمی‌گذرد و می‌شود به خوبی جزئیاتش را به یاد آورد؛ فارغ از کاروانی که ایران راهی این بازی‌ها کرده بود، تیم پناهندگانی که با پرچم کمیته بین‌المللی المپیک در آن شرکت کرده بودند نیز برای ایرانی‌ها حواشی بسیاری در پی داشت.

در واقع در بازی‌های المپیک توکیو برخلاف ریو که تیم پناهندگان فقط ۱۰ ورزشکار داشت، این بار این تیم با ۲۹ ورزشکار در ۱۲ رشته ورزشی شرکت کرد. نکته مهم، اما حضور پنج نفر از ورزشکاران ایرانی در این تیم بود؛ کیمیا علیزاده، برنده مدال برنز تکواندو با تیم ایران در المپیک ۲۰۱۶ (پناهنده در آلمان)، دینا پوریونس‌لنگرودی در تکواندو (پناهنده در هلند)، سعید فضل اولی در رشته قایقرانی (پناهنده در آلمان)، هامون درفشی‌پور در کاراته (پناهنده در کانادا) و جواد محجوب در رشته جودو (پناهنده در کانادا)، ورزشکاران ایرانی تیم پناهندگان در المپیک توکیو بودند.

اگرچه دست آخر مدالی به آن‌ها نرسید، ولی رقابت کیمیا علیزاده با ناهید کیانی در همان دور نخست بازی‌های وزن منهای ۵۷ کیلوگرم تکواندو، حسابی بحث‌برانگیز شد. در آن بازی که از آن به‌عنوان یکی از دشوارترین لحظات ورزش ایران یاد شد، کیمیا مقابل هم‌تیمی سابقش به برتری رسید و حتی موفق شد به نیمه‌نهایی المپیک هم برسد، ولی با ناکام‌ماندن در آن مرحله از بازی‌ها، دستش از رسیدن به مدال کوتاه شد. اگرچه حساسیت‌های موجود در آن تیم بیشتر حول محور کیمیا علیزاده می‌گذشت و کمتر خبری درباره چهار نفر دیگر مخابره شد، ولی مهاجرت آن‌ها که اکثرا از ورزشکاران و ملی‌پوشان سرشناس تیم ملی ایران بودند، جوی نگران‌کننده را به وجود آورد.

حال بعد از اتمام آن بازی‌ها، نوبت به بازی‌های پارالمپیک توکیو رسیده است. در این دوره از بازی‌ها نیز درست مثل بازی‌های المپیک، تیم پناه‌جویان تشکیل شده است و درست مثل همان بازی‌ها، این تیم هم ورزشکار ایرانی دارد. در بین تیم شش‌نفره پناه‌جویان پارالمپیکی که متشکل از پنج مرد و یک زن هستند، اسمی از ورزشکار ایران هم دیده می‌شود؛ شهراد نساج‌پور.

او سابقه عضویت در تیم ملی پرتاب دیسک ایران در سال ۲۰۱۱ را داشته و به همراه این تیم به رقابت‌های بین‌المللی نیز فرستاده شده است. با‌این‌حال، شهراد نساج‌پور سال ۲۰۱۵ تصمیم به مهاجرت از ایران می‌گیرد و خودش را به آمریکا می‌رساند. البته او برای تیم پناهندگان پارالمپیک چهره‌ای آشنا محسوب می‌شود؛ چون در عین ناباوری، یک سال بعد از مهاجرتش از ایران توانست در بازی‌های پارالمپیک ریو ۲۰۱۶ در قالب تیم پناهندگان شرکت کند و حتی پرچم‌دار این تیم هم شود.

شهراد نساج‌پور ادعا کرده به دلیل عقایدش از تیم ملی ایران بیرون آمده و به دنبال راهی‌شدن به کشور دیگری بوده است. او حالا که دومین بازی‌های پارالمپیکی‌اش را تجربه می‌کند، می‌گوید اوایل چندان از این رشته ورزشی خوشش نمی‌آمده و بیشتر تنیس روی میز را امتحان کرده است: «راستش را بخواهید پرتاب دیسک چیزی نبود که اوایل دوستش داشته باشم. برای من پرتاب کار بسیار سختی بود. به هر حال همه چیزش تکنیکی بود و نیاز به دقت خاصی داشت. از طرفی آن وقت‌ها اصلا نمی‌توانستم پرتاب خوبی داشته باشم و به همین خاطر علاقه‌ای به آن نداشتم». با‌این‌حال، چند هفته تمرین در نهایت شهراد نساج‌پور را در این ماده ورزشی نگه داشت. او که عارضه مغزی دارد، از یک طرف بدنش نمی‌تواند استفاده کند، ولی می‌گوید ورزش کمک زیادی برای دوام‌آوردنش کرده است: «ورزش کمک زیادی به من کرد؛ چون باعث شد زندگی بهتری داشته باشم. ورزش به من یاد داد برای رسیدن به اهدافم باید از‌خود‌گذشتگی زیادی کنم».

ماجرای حضور نساج‌پور در پارالمپیک ریو نیز از آن دست اتفاقاتی بود که باورکردنی نیست. او در شرایطی که مشغول سروسامان‌دادن به کار‌های اولیه حضورش در آمریکا بود، فرصت حضور در بازی‌های پارالمپیک را به دست آورد: «وقتی به آمریکا رسیدم، اصلا فکرش را هم نمی‌کردم بتوانم در بازی‌های پارالمپیک ریو حضور داشته باشم. با وجود این، مسئولان کمیته بین‌المللی پارالمپیک از من خواستند عضوی از تیم پناهندگان در ریو باشم. علاوه بر این وقتی از من خواستند پرچم‌دار این تیم در مراسم اختتامیه باشم، واقعا شبیه یک رؤیا بود. آن اتفاق برای من تجربه بزرگی بود؛ بازی‌ها، رقابت، مردم، همه‌چیزش. به هر حال همه‌چیز در یک چشم‌به‌هم‌زدن اتفاق افتاد و کار‌های حضورم در ریو نهایی شد». برای حضور ورزشکاران پناهنده در بازی‌های پارالمپیک، اسپانسر‌های سرشناسی که با کمیته بین‌المللی همکاری می‌کنند، تلاش زیادی دارند تا از این پناه‌جویان حمایت کاملی داشته باشند؛ موضوعی که شامل حال این ورزشکار ایرانی نیز شده است و او در بازی‌های ریو و بعدا در رقابت‌های قهرمانی لندن در سال ۲۰۱۹ و همچنین این رقابت‌ها، توانسته از آن بهره ببرد.

نساج‌پور از روز‌های اولی که به آمریکا رسیده و مشغول انجام کارهایش در دانشگاه بوفالو نیویورک بوده نیز حرف می‌زند و می‌گوید: «وقتی به آمریکا رسیدم، فرصت زیادی برای تمرین‌کردن نداشتم. شاید هفته‌ای دو یا سه بار تمرین می‌کردم؛ چون آن روز‌ها مسائلی مهم‌تر از پرتاب دیسک برایم اهمیت داشت. طبیعی هم بود؛ چون به هر حال تازه وارد مرحله‌ای جدید از زندگی شده بودم. با‌این‌حال، وقتی مسئولان کمیته بین‌المللی پارالمپیک به من گفتند قرار است یک تیم داشته باشند، تازه از آن زمان شروع کردم تمریناتم را جدی‌تر دنبال کردم. بعد از بازی‌های المپیک ریو هم سعی کردم با ثبات و یافتن شرایطی بهتر، تمریناتم را ادامه دهم».

شهراد نساج‌پور در حالی دومین بازی‌های پارالمپیکی‌اش را تجربه می‌کند که امیدوار است روزی به عضویت تیم ملی آمریکا درآید، ولی مسئله اینجاست که بعد از حضور قریب به شش سال در این کشور هنوز نتوانسته کار‌های مربوط به اقامتش را نهایی کند و برای رسیدن به چنین خواسته‌ای که البته برایش چندان ساده نخواهد بود، همچنان باید منتظر بماند.