انتقاد صداوسيما به ادبيات «مختارنامه»

رئيس شوراي عالي ويرايش سازمان صدا و سيما درباره‌ي ديالوگ‌ها و اصطلاحات به كار رفته در سريال «مختارنامه» گفت: «در اين سريال نه تنها از زبان امروزين و غيرتاريخي استفاده شده است، بلكه سعي شده از شكل قديمي زبان استفاده شود در حالي كه زبان به كار برده شده در اين سريال شكل قديمي ندارد.»

موسي اسوار در گفت‌وگو با ايسنا، با بيان اين كه انتقادات و ايرادها به نحوه‌ي بكارگيري زبان در «مختارنامه» كاملا بجاست، عنوان كرد: «در كنار همه محاسن «مختارنامه» مثل فيلمنامه‌ قوي كه جاي قدرداني دارد، عمده‌ترين ايراد اين سريال مساله زبان است. اين مساله از جنبه‌هاي مختلف قابل بررسي است.»

وي در ادامه به ذكرمثالي در اين زمينه پرداخت و گفت: «به عنوان مثال از نخستين اپيزود «مختارنامه» تا به حال بين 30 تا 40 بار از فعل «سخن كردن» استفاده شده است، اما اساسا چنين فعلي وجود ندارد. نويسندگان «مختارنامه» فكر مي‌كرده‌اند اين فعل شكل قديمي است، اما در هيچ فرهنگ لغتي درج نشده است.»

رئيس شوراي عالي ويرايش صدا و سيما تاكيد كرد: «اين كه يك سريال از زباني استفاده كند كه در عين مفهوم بودن با مخاطب ارتباط برقرار كند خوب است، اما اصالت زباني متناسب با زبان واقع نيز بايد حفظ شود.»

مجموعه‌ي «بوعلي‌سينا» هم يك سريال تاريخي بود و گرچه ايراداتي هم داشت، سعي كرده بود زبان زمان واقعه را نيز حفظ كند. در اين سريال نيز از اصطلاحاتي استفاده شده بود كه متعلق به آن زمان نبود به اين مساله نادر زماني گفته مي‌شود.

اسوار در ادامه خاطرنشان كرد: «سريال «مختارنامه» اصالت تاريخي دارد و حيف بود كه مختارنامه با اين همه هزينه دقت و وسواس تاريخي، انرژي و فيلمنامه خوب، زبان مناسبي نداشته باشد و زبانش ضعيف باشد.»

وي گفت: «به همه جنبه‌هاي مختارنامه نمره‌ي 90 مي‌دهم ولي به زبان اين سريال از 100 نمره به زحمت نمره 25 مي‌دهم. در مجموع بايد زبان برنامه‌هاي تاريخي كه ناظر بر حوادث و وقايع سده‌هاي پيشين هستند متناسب با آن زمان باشند.»

اسوار در پايان درباره‌ي سريال داوود ميرباقري متذكر شد: «مي‌توان با زبان روشن، ساده و همه فهم اين اصالت تاريخي را لحاظ كرد گنجينه و واژگان تعبيرات و اصطلاحات زبان فارسي سرشار از معادل‌هاي خوب است. كافي بود يك يا دو ماه زمان براي مهذب ساختن زبان اين سريال با رايزني با اهل نظر اختصاصي داده مي‌شد و سريال از هر حيث مطلوب و دلپذير جلوه مي‌كرد. اگر امروز نسل معاصر گاهي دچار تعارض در هنگام تماشاي اين سريال شود و تعابير كاملا معمولي زبان امروز را در اين سريال تاريخي مي‌بينند و قدري رنج مي‌برد به اين علت است كه همزمان بايد دو فضا را با هم سازگار كنند يكي فضاي تاريخي سريال و يكي فضاي امروز.»