عقبگرد اجتماعی و گسترش رمالی

موضوعی که اخیراً در فضای مجازی به وفور دیده می‌شود تبلیغات انجام جادو، دعانویسی، جن‌گیری، ساخت طلسم بازگشت معشوق، طلسم جدایی بین زن و شوهر، طلسم‌های درمانی مثل طلسم افزایش شهوت، حتی انواع طلسم برای رویش مجدد موی ریخته سر و... است.

به گزارش هم میهن؛ متاسفانه عواملی مثل فقر مادی، بی‌هویتی فکری، سرخوردگی‌های فردی و اجتماعی، همچنین وضعیت غیرقابل پیش‌بینی کشور در عموم عرصه‌های اقتصادی و سیاسی و دشواری برنامه‌ریزی عقلانی برای آینده، منجر به وضعیتی شده است که جامعه یا حداقل قسمتی از جامعه برای فرار از ناکامی‌های متوالی و غلبه بر احساس انسداد در پیشرفت، متوسل به هر موضوعی می‌شوند که تنها وعده موفقیت می‌دهد؛ هرچند غیرمنطقی و غیرعقلانی به حساب بیاید.

کار به جایی رسیده که سال‌هاست پای «جادوگری» به فوتبال و مسابقات ورزشی نیز باز شده و حتی گاهی شنیده می‌شود که سیاسیون نیز سراغ عده‌ای خاص می‌روند و با طریقی غیرمعمول به دنبال روشن‌کردن آینده سیاسی خود هستند. رشد انفجاری شیادی‌هایی که تاکید بر «خرق عادت» در درمان و حل مشکلات دارند، خود گواه این وضعیت امروز ماست.

نکته نگران‌کننده در این میان، آگاهی شیادان از خلأ قانونی و عدم ترس آن‌ها از قانون است؛ انگار که حنای قانون برای‌شان رنگی ندارد. البته رمالی و جادوگری به‌تنهایی در قوانین مدون ایران به‌طور مشخص عنوانی ندارد و در قانون فعلی جرم محسوب نمی‌شود، درصورتی‌که در آیین‌نامه موسوم به آیین‌نامه امور خلافی مصوب سال ۱۳۳۲ آمده بود افرادی که رمالی، جفر، کف‌بینی، افسونگری، جادوگری، جن‌گیری، فال‌گیری، پیشگویی، بخت‌گشایی و امثال آن‌ها را وسیله معرکه یا دوره‌گردی قرار داده یا با بازکردن دکان و خانه اعمال مزبور را پیشه و وسیله کسب و استفاده خود قرار دهند، به ۷ تا ۱۰ روز حبس تعزیری و از ۱۰۰ تا ۲۰۰ ریال غرامت محکوم می‌شوند. این آیین‌نامه سال ۱۳۵۲ اصلاح شد و مجازات حبس صرفاً برای رمالی، کنار گذاشته شد. آیین‌نامه امور خلافی و اصلاحیه آن نیز در حال حاضر اعتبار حقوقی ندارد.

درباره جرم‌انگاری جادوگری هم باید به لایحه مجازات اسلامی اشاره کرد. در لایحه قانون مجازات اسلامی ماده‌ای بود که سحر و جادو را جرم‌انگاری کرده و مجازات مرگ را برای آن در نظر گرفته بود. البته ایراداتی اساسی بر این ماده وارد بود؛ ازجمله نبود تعریف سحر و جادوگری و تعیین دقیق محدوده آن، تعیین مجازات سنگین اعدام برای آن، نبود تعیین کیفر و درواقع نبود جرم‌انگاری سحر و جادوگری برای غیرمسلمانان و… که سرانجام ماده مذکور نیز از لایحه حذف شد.

البته می‌توان در نظر گرفت، عموم افرادی که اقدام به رمالی و نظیر آن می‌کنند، درواقع مردم را به امور واهی امیدوار می‌کنند و عمل آن‌ها می‌تواند مصداق بارز کلاهبرداری باشد و مطابق ماده یک قانون تشدید مجازات ارتکاب‌کنندگان اختلاس و ارتشا و کلاهبرداری، مرتکب به حبس از ۲ تا ۱۰ سال و انفصال دائم از خدمات دولتی و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده‌اند، محکوم می‌شوند و چنانچه عمل رمال یا فالگیر را بتوان ذیل ماده ۷۱۲ در تکدی‌گری و کلاشی آورد؛ تعقیب چنین اعمالی منعی نخواهد داشت. درعین‌حال دیده شده است که رمالان و جادوگران با سوء‌استفاده از اعتماد میان خود و مشتریان، دست به اقداماتی، چون آزار و اذیت جنسی و سرقت هم می‌زنند که در جای خود قابل بررسی است و مجازات‌های خاص خود را دارد.

نمونه‌های زیادی از مسمومیت با فلزات با طلسم‌های خوراکی یا ابتلا به بیماری‌های انگلی و عفونی متعاقب مصرف طلسم‌هایی که بر پایه مدفوع جانوران هستند تا تجاوز جنسی به‌بهانه باطل‌کردن سحر و اعمالی شنیع گزارش شده و در حال گسترش نیز هست.

اما شوربختانه در شرایط امروز انگار حساسیت زیادی را بر نمی‌انگیزد و ازطرفی‌دیگر با گسترش روزافزون این پدیده‌ها و سکوت در برابر شیادان، گروهی دیگر نیز برای جبران این وضعیت پا به میدان گذاشته‌اند؛ گاهی دیده می‌شود یک طلبه در اینستاگرام فیلمی منتشر و خیلی از بیمار‌ی‌ها را نتیجه سحر ساحران معرفی می‌کند یا شخصی دیگر دستورالعمل پایین‌آوردن تب بیمار با دعا را منتشر می‌کند. عموم بزرگان قدیم حوزه، از ورود به این مباحث سخیف و قشری پرهیز می‌کردند، اما متاسفانه امروز اوضاع به‌شکل دیگری رقم می‌خورد.