ارسباران

شهرستان اهر به عنوان" دروازه بهشت منطقه ارسباران " یکی از شهر‌های استان آذربایجان شرقی و بزرگ‌ترین شهر و مرکز منطقهٔ ارسباران می‌باشد. این شهرستان دارای مناطق تاریخی و باستانی بسیار دیدنی و تاریخی است که هر کدام از آن‌ها هویت این شهرستان و منطقه را بازگو می‌کند. اهر با وسعتی برابر ۳۰۷۴ کیلومتر مربع برابر ۶.۷ درصد مساحت استان آذربایجان شرقی از جمله شهر‌های با قدمت چندین هزار ساله می‌باشد. از آثار تاریخی و گردشگری این شهرستان می‌توان به مواردی مانند: بازار تاریخی سرپوشیده و بازار سه دکان‌ها (اوچ دوکانلار)، خانه قاسم خان، قلعه‌های تاریخی، مقبره عارف نامدار شیخ شهاب الدین اهر و حصار خشتی شیخ شهاب الدیم اهری، پارک جنگلی فندقلو و منطقه حفاظت شده "یای قاری"، موزه ادب و عرفان، عمارت تاریخی شهرداری، امامزاده‌ها (شیخ عماد و آستانه امام زاده سید علی سبط، آستانه امام زاده زین الدین (ع) و...)، کاروانسرا‌های تاریخی گوئجه بئل و گوره درق، مسجد تاریخی جامع دوران سلجوقی، خانه‌های تاریخی دوران قاچار و پیش از آن، روستا‌های هدف گردشگری، پارک‌ها و معابر تاریخی و دیدنی و ... که همه ساله پذیرای هزاران گردشگر داخلی و خارجی در روز‌های نوروز و تابستان می‌باشد.

آیین سنتی تاباق بران در ارسباران ارسباران ، نام منطقه‌ای وسیع، کوهستانی و جنگلی در آذربایجان شرقی است. تاباق بران، از آیین‌های سنتی مردم ارسباران می‌باشد که در عید نوروز، عید قربان و شب یلدا اجرا می‌شود، رسم بر این است که مادر داماد همراه با همسایه‌ها و فامیل‌های نزدیک، برای تازه عروس خود، تاباق می‌برند. تاباق شامل چند تا سینی است که در داخل این انواع میوه لباس و تنقلات می‌گذارند. داستان گویی و نغمه سرایی آشیق‌ها در این دور همی شب چله بر صفا و صمیمیت مجلس، می‌افزاید و تا پاسی از شب ادامه می‌یابد و با هندوانه و با پذیرایی از میهمانان، خاتمه می‌یابد. در آخر میهمانان برای عروس داماد، آرزوی خوشبختی و سعادت می‌کنند.

منطقه قره داغ یا ارسباران ناحیه کوهستانی وسیعی است در شمال استان آذربایجان شرقی، که از شما کوه قوشا داغ در جنوب اهر تا رود ارس گسترده است. هر فصل از سال جنگل های ارسباران زیبایی های خاص خود را دارد و با آمدن فصل پاییز برگ های زرد و قرمز و قهوه ای، این منطقه را شبیه پادشاه فصل ها می کند.

منطقه ارسباران (قره داغ) ناحیه‌ای کوهستانی وسیعی است که در شمال استان آذربایجان شرقی واقع شده و شامل شهرستان‌های اهر، هوراند، کلیبر، خداآفرین و ورزقان می‌باشد، این سرزمین وسیع، زیبا و خوش آب و هوا در دل کوه‌های سربه فلک کشیده‌ای است که جلوه‌ای از زیبایی و بهشت خداوند را به بازدید کنندگان هدیه می‌کند و به بهشت گمشده معروف می‌باشد. منطقه ارسباران یکی از زیباترین و گردشگر پذیرترین مناطق کوهستانی واقع در مرز ایران با ارمنستان و آذربایجان است که از شرق با شهرستان مشگین‌شهر و مغان، در جنوب با شهرستان سراب، و در غرب با شهرستان تبریز و شهرستان مرند هم‌مرز می‌باشد. یونسکو بیش از ۷۲ هزار هکتار از زمین‌های این منطقه‌ی را به عنوان "ذخیره‌گاه زیست‌کره" به ثبت رسانده که در واقع این محدوده بین مناطق خزری، مدیترانه‌ای، قفقازی، کوه‌های مرتفع با بلندایی بالغ بر ۲۲۰۰ متر، دشت‌های نیمه‌خشک، مراتع، جنگل‌ها، علفزار‌های آلپی، چشمه‌ها و رود‌ها است.

عشایر منطقه ارسباران در اواخر فصل بهار به دامنه‌های سرسبز قوشاداغ تا بلندترین قله آن با ارتفاع ۳۲۰۰ متری که یای قاری (برف تابستانی) نام دارد کوچ می‌کنند و تا اواخر فصل تابستان، در این کوهستان زندگی می‌کنند.

عشایر قره داغ (منطقه ارسباران ) کوچ خود از قشلاق به ییلاق را از اواسط فصل بهار آغاز و در شهریور ماه به پایان میرسانند. زمان کوچ عشایر قره داغ (منطقه ارسباران ) نیمه خردادماه هر سال است، ولی امسال به دلیل تغییر شرایط آب و هواییْ گرم شدن بیش از حد هوا و کاهش بارش‌ها از اوایل ماه سوم بهار آغاز شده که این امر سبب بروز مشکلاتی برای این قشر زحمتکش جامعه شده است.

مارال یکی از گونه‌های گوزن قرمز است که در آسیای میانه، قفقاز و شمال ایران زیست می‌کند. گوزن مارال از بزرگترین گونه‌های گوزن در ایران است. منطقه کوهستانی و سرسبز آینالو از توابع بخش خدا آفرین و ۵۰ کیلومتری شهرستان کَلیبر استان آذربایجان شرقی و در دل طبیعت بکر و جنگل‌های ارسباران واقع شده است.

با آغاز اولین روزهای سال از قرن جدید، فرا رسیدن بهار و با گذشت چهار روز از آخرین روزهای زمستان، بارش کم سابقه برف، توام با باد و بوران شدید، تن شهروندان مناطق ارسباران از جمله شهرستان‌های اهر و کلیبر گرمی بهار را نچشیده در سرما لرزیدند. مناظر شهر و کوهستان‌های حومه آنقدر سفید و زمستانی شده است که گویا بهار، هنوز یادهای زمستان بر چهره دارد.

عشایر آذربایجان شرقی در قالب دو ایل ارسباران و شاهسون و ۱۰ طایفه مستقل تشکیل یافته است که همه ساله در فصل ییلاق، مراتع سرسبز استان پذیرای دام‌های پنج هزار خانوار عشایر میهمان استان‌های همجوار از جمله اردبیل، زنجان و آذربایجان غربی می‌باشد.

مارال یکی از انواع گوزن‌هایی است که بومی مناطق اروپایی، آسیای میانه و آسیای صغیر بوده که متاسفانه نسل این گونه نادر حیات وحش در حال انقراض است.

در هر حال حادثه آتش سوزی ارسباران امسال نیز تکرار شد و محدوده این عرصه جنگلی در ارتفاعات روستای قره تیکانلو، شاهد حضور تمام قد مردم محلی، اعضای تشکل های غیردولتی و نیروهای متخصص نهادهای مسوول برای مقابله بر آتش و اطفای آن است.

در سال ۱۹۷۶، یونسکو ۷۲٬۴۶۰ هکتار از اراضی منطقه را به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره ثبت کرد.

بعد از اطفا کامل آتش سوزی در منطقه ارسباران عصر دیروز شنبه با وزش باد باز هم آتش‌سوزی در منطقه ارسباران اتفاق افتاد.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست تاکید کرد: از ابتدای امسال تاکنون، آذربایجان شرقی بیشترین میزان حریق را در مناطق تحت مدیریت محیط زیست در کل کشور داشته است. به غیر از آتش‌سوزی‌های اخیر، وسعت حریق در این استان ب ۴۳۰ هکتار می‌رسد.

بیست و ششمین دوره جشنواره فرهنگی، ورزشی عشایر منطقه قره قیه (هارنا) استان آذربایجان شرقی برگزار شد.

با توجه به افزایش قابل توجه قیمت چوب باغداران منطقه ارسباران اقدام به قطع کردن درختان کرده اند که این اقدام با انتقادات شدید افکار عمومی روبرو شده است.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی از ضرب و شتم محیط بان منطقه حفاظت شده ارسباران توسط متخلفین صید و شکار خبر داد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان کلیبر از دستگیری 9 شکارچی متخلف طی دو هفته گذشته در منطقه حفاظت شده ارسباران خبر داد.