از زمانی که احمد علاءالدوله در دارالخلافه طهران دو بازرگان خوشنام را به دلیل گران شدن قند که قیمت آن بهخاطر جنگ روس و ژاپن افزایش یافته بود به چوب فلک سپرد و زمینهساز نارضایتی عامه و جنبش مشروطه شد تا به امروز که احمد اصانلو در سازمان تعزیرات حکومتی برای برخورد با گرانی کالا و خدمات، خبر از جرایم دهها میلیارد تومانی تولیدکنندگان مختلف ار حبوبات و مرغ گرفته تا خودرو و بلیت هواپیما و حتی «بوفه بیمارستان ارتش» میدهد، دولتها همواره تلاش کردهاند علت و دلیل اصلی گرانی و تورم را پشت سایه برخورد با گرانفروشی پنهان کنند تا مبادا آنچه به سبب سیاستها و تصمیمهای نادرست در حوزه سیاستگذاری منجر به افزایش قیمت و گرانی شده است، از سوی افکار عمومی مورد پرسش قرار گیرد و بهجای آن «کارآمدی»، در اقتدار با گرانفروشی معنی شود و نه حراست از قدرت خرید مصرفکننده و کاهش هزینه تولید برای تولیدکننده.
«در آن جلسه احساس کردم به علما بیاحترامی شده است. اما این که بخواهم سیلی بزنم و کسانی مانع شوند، نه. چنین کاری نکردم.»
محمد توسلی دبیرکل نهضت آزادی ایران درباره فعالیتهای مهدی بازرگان مطرح کرد
اگر اسناد نهضت آزادی ایران را مرور کنید در یکی از سخنرانیهای مهندس بازرگان که در ۲۲ بهمن سال ۶۰ انجام دادهاند و تحت عنوان «شورای انقلاب و دولت موقت» چاپشده به رویدادهای آن دوره اشاره کردهاست؛ از جمله به تلاشهای ایشان برای تشکیل، علاوه بر نهضت آزادی، بلکه سایر فعالان سیاسی و اجتماعی و مذهبی در کنار هم بهصورت نهادهای مدنی است. در این تلاشها نه رهبران جبهه ملی و نه روحانیت همکاری نکردند.
بازرگان؛ شفافیت شیشه و سختی سنگ
بازرگان ، زلال بود و یک دینداری پاکیزه را ارائه داد و بر سر آن هم استوار ماند و مشاهدۀ اشتباهات و خطاهایی که در این نوشته به آنها اشاره شد هم به خاطر همین زلالی فراهم آمد و در عین حال یکدنده و سخت بود. چندان که شیشه را هم از سنگ میسازند.
طالبان، ملا عبدالغفور وهاب، عضو هیئت رئیسه شرکتهای تجارتی «کفایت» را ظهر روز دوشنبه، ۱۵ فروردین، در محل کارش در بازار کفایت شهر مزارشریف، ربودند و به مکان نامعلومی انتقال دادند. نوارهای ویدیویی که از دوربینهای مدار بسته محل کار ملا عبدالغفور منتشر شده نشان میدهد که یک فرمانده طالبان به همراه سه فرد مسلح وارد دفتر این بازرگان میشوند و پس از گفتوگوی کوتاهی، او را با خود میبرند.
هرچند بازرگان در دوران پرماجرایی عضو مجلس اول بود؛ اما در تصمیمگیریهای نهایی و تحولات مهم نام او چندان شنیده نمیشد و فضای مجلس نخست هم کاملا علیه او و جریان دولت موقت بود.
روزهایی که ایران دو دولت را تجربه کرد
پس از ورود امام به ایران تا ۲۲ بهمن شاهد حضور دو دولت در ایران بودیم. بختیار و بازرگان هر دو در پی اثبات مقام مشروعیت خود و ارائه ادله در خصوص عدم مشروعیت رقیب برآمدند.
از مهندس بازرگان تا مجلس در گفتگو با صباغیان
هاشم صباغیان در گفتگو با فرارو گفت: انقلاب از ابتدا این قدر ضد آمریکایی نبود. تغییر اندیشه بازرگان از بعث ایدئولوژی تا بعثت آخرت هدف انبیاء تغییری تدریجی و طبیعی بود. مجلس اول، محصول برگزاری یک انتخابات آزاد و سالم بود. هر دوره مجلس موقعیت خاص خودش را داشته است و تصمیماتی که هم در هر دوره مجلس گرفته شده وابسته به افرادی بوده است که در آن دوره مجلس، انتخاب شدند.نظارت استصوابی موجب افت کیفیت مجلس شد.
چرا نمیتوان رابطه بازرگان و منافقین را تکذیب کرد؟
پس این بازرگان بوده که بین نهضت آزادی و مجاهدین خلق پل زده است. علاوهبر این آقای عطریانفر گفتهاند که تشکیل سازمان مجاهدین خلق شورشی بود بر پدرانش، یعنی شورشی بر نهضت آزادی و روش مبارزه پارلمانتاریستی آن. اما با توجه به عباراتی که از مهندس بازرگان نقل شد، بازرگان قائل به چنین شورشی نبوده است، بلکه نوشته که مجاهدین خلق گرچه راه خود را پیش گرفتهاند، ولی نه از خانه فرار کردهاند و نه اخراج شدهاند و نهضت آزادی خانه پدری آنهاست.
وی با اشاره به گمرک بازرگان تصریح کرد: گمرک بازرگان به عنوان بزرگترین گمرک زمینی کشور، نقش اساسی در رشد و توسعه این منطقه دارد و واحدهای نظارتی به جد ورود و خروج ترانزیت کالا و تردد مسافران را کنترل و رصد میکنند.
گفتگو با محمد توسلی
در نگاه دکتر مصدق، هدف فقط به ملیشدن صنعت نفت محدود نبود، بلکه او تلاش میکرد تا بهطور کامل به سلطه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی انگلستان بر کشور ایران پایان بدهد. علاوهبراین، دولت وقت با اتخاذ سیاستهای راهبردی سعی میکرد که مردم را حاکم بر سرنوشت خود کند. چنین راهبردی باعث شد که نهضت ملی ایران از پشتوانه مردمی مؤثری بهرهمند شود و شخص دکتر مصدق نیز توانست با جامعه ارتباط بسیار خوبی برقرار کند.
مجید تفرشی محقق تاریخ و رسانه هم گفت: این فیلم ظلم به جمهوری اسلامی و در تعریف کامل از مهندس بازرگان است. این یک تاریخنویسی دروغ بود هرچند شما بلد نبودید دروغتان را در این فیلم بفروشید.
از مرگ بر بازرگان تا ژست اپوزیسیون؛
چرا این تنشها تمامی ندارد؟ مگر مجلس عصاره فضائل ملت نیست؟ شاید عدهای برای توضیح بعضی تنشهای مجلس مثل حمله به بازرگان و ... آن را ناشی از خروش انقلابی در برابر منتقدین بدانند، اما حمله به سیف، کتک زدن خبرنگار و داد و بیداد در برابر هیات رئیسهای که با رای خود نمایندگان بر سر کار آمده چه معنایی دارد؟
دلیل استعفای مرحوم بازرگان تسخیر سفارت آمریکا نبود
ابوالفضل بازرگان برادرزاده نخست وزیر دولت موقت انقلاب اسلامی گفت: مهندس بازرگان دیندار واقعی بود که تجربیات موفق مدیریتی و سابقه طولانی در مبارزات و کنترل اعتصاب ها در زمان انقلاب و مدیریت دولت موقت داشت که نزدیک به معجزه بود و کشور را در آن شرایط اداره کرد و با مشکلات جنگید.
حجت الاسلام والمسلمین سعیدی گفت: در دولت های کارگزاران و اصلاحات اندیشه بازرگان زیر عبای برخی آقایان توسعه پیدا کرد و این جریان سعی کرد انقلاب اسلامی را به سوی لیبرالیسم سوق دهد.
تحریک شرکت ترک برای سهمگیری بیشتر از دولت ایران
ردپای دلالان در پروژه آزادراه تبریز- بازرگان دیده میشود. حدود یکسالونیم قبل بود که خبرهایی از سرمایهگذاری ٦٥ درصدی شرکت برگیز ترکیه برای این آزادراه به گوش میرسید، اما با وجود گذشت این زمان، گویا دستهایی پشتپرده برای تحریک این سرمایهگذار برای رایزنیهای بیشتر و کاهش سهم برای سرمایهگذاری دیده میشود.